Tinh dầu đuổi muỗi dạng điện được nhiều gia đình lựa chọn như một giải pháp tiện lợi ngăn chặn muỗi. Tuy nhiên, bên cạnh sự tiện ích, loại thiết bị này tiềm ẩn không ít nguy cơ với sức khỏe và phòng cháy chữa cháy.
Tiện lợi nhưng tiềm ẩn nguy hại sức khỏe
Trong bối cảnh thời tiết ngày càng nóng ẩm, muỗi không chỉ gây khó chịu mà còn là mối nguy hiểm do truyền các bệnh truyền nhiễm như sốt xuất huyết, viêm não Nhật Bản, Zika… Chính vì vậy, các sản phẩm đuổi muỗi ngày càng được nhiều gia đình tìm đến, trong đó tinh dầu đuổi muỗi dạng điện được xem là giải pháp tiện lợi, an toàn và thân thiện với môi trường.
Tinh dầu đuổi muỗi dạng điện hoạt động theo nguyên lý khuếch tán tinh dầu thiên nhiên vào không khí thông qua quá trình đốt nóng nhẹ hoặc bay hơi. Những mùi hương như sả chanh, bạc hà, oải hương… được phát tán giúp xua đuổi muỗi mà không gây mùi khó chịu. Nhờ tính tiện lợi và sự an toàn được quảng bá, loại thiết bị này đang được sử dụng rộng rãi trong các hộ gia đình, trường học, bệnh viện và các không gian công cộng.
Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, tinh dầu đuổi muỗi dạng điện cũng tồn tại những nguy cơ tiềm ẩn mà người tiêu dùng cần lưu ý. Thực tế, đã có không ít báo cáo về các sự cố cháy nổ liên quan đến thiết bị điện này, phần lớn bắt nguồn từ việc sử dụng sản phẩm kém chất lượng hoặc lắp đặt không đúng kỹ thuật. Ngoài ra, một số sản phẩm không rõ nguồn gốc có thể chứa các thành phần hóa học độc hại, ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng, đặc biệt là trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người có tiền sử dị ứng.
Sử dụng tinh dầu đuổi muỗi dạng điện cần lưu ý để đảm bảo an toàn. Ảnh minh họa
Cụ thể, một tai nạn đáng tiếc vừa xảy ra tại Hà Nội khi một bé trai 15 tháng tuổi phải nhập viện cấp cứu trong tình trạng nguy kịch sau khi uống nhầm tinh dầu đuổi muỗi – sản phẩm vốn rất quen thuộc với nhiều gia đình có trẻ nhỏ. Theo thông tin từ Bệnh viện Nhi Trung ương, bé trai được chuyển đến từ tuyến dưới trong tình trạng suy hô hấp nghiêm trọng. Bác sĩ Phí Văn Công, khoa Hồi sức tích cực cho biết, bệnh nhi đã phải đặt ống nội khí quản để thở máy, đồng thời được điều trị tích cực ngay khi nhập viện.
Nguyên nhân được xác định là do trẻ đã uống nhầm dung dịch tinh dầu đuổi muỗi. Loại tinh dầu này tuy có nguồn gốc từ thảo dược nhưng chứa dung môi có các hóa chất nguy hiểm, có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho đường hô hấp khi hít hoặc nuốt phải.
Tình trạng của bé diễn tiến rất nhanh và phức tạp. Phim chụp phổi cho thấy tổn thương lan tỏa cả hai bên, có thể dẫn đến suy hô hấp cấp tính và nguy cơ xơ phổi kéo dài. Bé cũng đã trải qua nhiều cơn co giật trước khi nhập viện và hiện vẫn đang sốt cao, phải hỗ trợ thở máy, theo dõi sát sao chức năng tuần hoàn và thần kinh. Các bác sĩ đánh giá 48–72 giờ tới sẽ là giai đoạn rất quan trọng, tổn thương phổi có thể tiếp tục diễn biến xấu.
Chuyên gia cảnh báo về an toàn điện và cách sử dụng tinh dầu đuổi muỗi đúng chuẩn
Các bác sĩ tại Bệnh viện Nhi cảnh báo, tinh dầu đuổi muỗi, dù được quảng cáo là tự nhiên hay chiết xuất từ thảo dược, vẫn có thể chứa các dung môi hoặc chất bay hơi độc hại. Trẻ nhỏ đặc biệt nhạy cảm với các chất này, dễ dẫn đến viêm phổi cấp, co giật, thậm chí là suy hô hấp và nguy cơ tổn thương phổi không hồi phục. Đáng lo ngại là nhiều gia đình vẫn chưa nhận thức rõ rủi ro tiềm ẩn khi để các sản phẩm này trong tầm với của trẻ nhỏ.
Trao đổi trên truyền thông mới đây, PGS.TS Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Dược liệu, cho biết: “Tinh dầu thiên nhiên như sả chanh, bạc hà, oải hương có tác dụng đuổi muỗi đã được nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh. Khi sử dụng đúng cách, những sản phẩm này rất an toàn và thân thiện với sức khỏe người dùng. Tuy nhiên, điều quan trọng là người tiêu dùng phải chọn mua sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, được kiểm định chất lượng. Tránh mua các sản phẩm trôi nổi trên thị trường, dễ gây nguy hiểm.”
Tuyệt đối không để tinh dầu, thuốc xịt đuổi muỗi hay bất kỳ sản phẩm hóa chất nào trong tầm tay trẻ; luôn đọc kĩ thông tin và cảnh báo trên nhãn sản phẩm, đặc biệt với những loại có dung môi hoặc dễ bay hơi; khi nghi ngờ trẻ uống hoặc hít phải hóa chất, cần đưa trẻ tới cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức, đồng thời mang theo sản phẩm nghi ngờ để bác sĩ có căn cứ xử lí nhanh và chính xác. Sự an toàn của trẻ nhỏ luôn cần sự cẩn trọng tối đa từ người lớn và đôi khi, chỉ một phút lơ là cũng có thể dẫn đến hậu quả khó lường.
Về khía cạnh an toàn điện, ThS. Trần Minh Tuấn, chuyên gia an toàn điện, cảnh báo: “Nguy cơ cháy nổ và điện giật có thể xảy ra khi sử dụng thiết bị đuổi muỗi dạng điện không đảm bảo chất lượng hoặc không tuân thủ các quy trình an toàn. Người dùng cần tuyệt đối không dùng thiết bị khi tay ướt, không sử dụng thiết bị có vỏ bị hư hỏng hoặc dây điện bị trầy xước. Ngoài ra, nên lựa chọn các thiết bị có chứng nhận an toàn về điện để giảm thiểu rủi ro.”
Theo số liệu từ Cục Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ, trong năm 2024, có hơn 150 vụ cháy nổ xảy ra liên quan đến các thiết bị điện gia dụng không rõ nguồn gốc, trong đó có các thiết bị đuổi muỗi dạng điện. Cơ quan này cũng đang phối hợp với các bộ ngành để xây dựng các quy chuẩn kỹ thuật cho loại thiết bị này nhằm tăng cường kiểm soát chất lượng và đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.
Để đảm bảo an toàn khi sử dụng tinh dầu đuổi muỗi dạng điện, người tiêu dùng cần lưu ý, lựa chọn sản phẩm từ các thương hiệu uy tín, có nguồn gốc rõ ràng và chứng nhận chất lượng. Tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất, không tự ý sửa chữa hoặc dùng thiết bị khi có dấu hiệu hư hỏng. Không để thiết bị gần các vật liệu dễ cháy hoặc nơi có nước, tránh nguy cơ chập cháy. Đảm bảo không gian thông thoáng khi sử dụng để tránh tích tụ khí gây khó chịu hoặc ngộ độc.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng khuyến nghị các doanh nghiệp cần nâng cao kiểm soát chất lượng sản phẩm, đồng thời tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân sử dụng thiết bị đúng cách nhằm giảm thiểu các sự cố đáng tiếc.
An Dương (T/h)
https://vietq.vn/canh-bao-rui-ro-ve-suc-khoe-va-an-toan-chay-no-khi-su-dung-tinh-dau-duoi-muoi-dang-dien-d235837.html
