27.2 C
Hanoi
Thứ Hai, Tháng 7 7, 2025
More
    Home Blog Page 4

    Nghiên cứu khoa học chỉ ra rau họ cải có thể hỗ trợ ngăn ngừa ung thư

    Theo nhiều nghiên cứu khoc học chứng minh, việc bổ sung vào chế độ ăn các loại rau họ cải có thể giúp hỗ trợ phòng ngừa ung thư hiệu quả.

    Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm thế giới ghi nhận hơn 20 triệu ca mắc ung thư mới, trong đó gần 10 triệu người tử vong. Riêng tại Việt Nam, theo GLOBOCAN 2024, ước tính có khoảng 182.000 ca mắc mới và 122.000 ca tử vong do ung thư mỗi năm, xếp thứ 90/185 quốc gia về tỷ lệ mắc, nhưng lại nằm trong nhóm 50 nước có tỷ lệ tử vong cao nhất. Điều này cho thấy việc dự phòng và kiểm soát ung thư từ sớm là vô cùng cấp thiết.

    Trong các biện pháp phòng ngừa, chế độ ăn uống lành mạnh – đặc biệt là bổ sung rau họ cải – được nhiều nghiên cứu đánh giá cao. Các loại rau như cải bó xôi, cải xanh, cải xoăn, bông cải xanh hay cải xoong chứa hoạt chất sulforaphane, indole-3-carbinol, isothiocyanate… có khả năng kích hoạt enzyme giải độc, chống viêm và ức chế sự phát triển của tế bào ung thư. Đồng thời, chúng giúp cải thiện hệ vi sinh đường ruột, tăng cường miễn dịch và bảo vệ tế bào khỏi tác nhân gây ung thư.


    Có nhiều loại rau họ cải giúp hỗ trợ phòng ngừa ung thư hiệu quả. Ảnh minh họa

    Cải bó xôi

    Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Gut Microbes, Đại học Texas A&M (Mỹ) cho biết, việc ăn cải bó xôi có thể giúp phòng ngừa ung thư đại tràng. Kết quả phân tích cho thấy chế độ ăn có bổ sung rau cải bó xôi sấy khô trong vòng 26 tuần làm giảm đáng kể hoạt động của khối u trong ruột già và ruột non. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng, cải bó xôi có khả năng tăng cường sự đa dạng của vi khuẩn có lợi trong đường ruột và điều chỉnh biểu hiện một số gene có liên quan đến khả năng chống ung thư.

    Cải bó xôi rất giàu dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như vitamin K, A, C, axit folic, sắt và kali. Những dưỡng chất này, kết hợp cùng các hợp chất chống viêm có trong loại rau này, giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa và tăng cường sức khỏe đường ruột, từ đó góp phần ngăn ngừa ung thư. Ngoài ra, cải bó xôi còn chứa lutein và zeaxanthin – hai hợp chất có khả năng loại bỏ gốc tự do khỏi cơ thể, từ đó ngăn ngừa các loại ung thư ở miệng, thực quản và dạ dày.

    Bông cải xanh

    Nghiên cứu từ Trung tâm Y tế Beth Israel Deaconess (Mỹ) chỉ ra rằng chất I3C (Indole-3-Carbinol) có trong bông cải xanh đã được chứng minh có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư thông qua việc kích hoạt gene ức chế khối u PTEN. I3C có thể giúp khôi phục chức năng của PTEN, hỗ trợ kiểm soát sự phát triển tế bào và ngăn ngừa ung thư.

    Bông cải xanh cũng rất giàu sulforaphane – một hoạt chất đã được nhiều nghiên cứu chứng minh có thể giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư như ung thư tuyến tiền liệt, ung thư vú, ung thư đại tràng và một số loại ung thư vùng miệng. Ngoài ra, bông cải xanh chứa các hợp chất chống ung thư khác như carotenoid, vitamin C (một chất chống oxy hóa mạnh), glucosinolate và isothiocyanate – những chất có khả năng giảm nguy cơ tái phát ung thư sau điều trị.

    Cải xoong

    Mới đây, các nhà nghiên cứu tại Đại học William Paterson (New Jersey, Mỹ) đã kiểm tra và so sánh giá trị dinh dưỡng của 41 loại trái cây và rau củ. Kết quả cho thấy cải xoong – một thành viên của họ cải – đứng đầu bảng xếp hạng, vượt qua nhiều loại siêu thực phẩm khác và được xem là một trong những loại rau tốt nhất cho sức khỏe, đặc biệt trong việc phòng ngừa ung thư.

    Cải xoong được đánh giá điểm tối đa (100 điểm) về giá trị dinh dưỡng, cao hơn các loại rau khác như bắp cải Trung Quốc (91,99), củ cải Thụy Sĩ (89,27), củ cải đường (87,08) và rau bina (86,43). Loại rau này rất giàu sulforaphane, có khả năng kích hoạt các enzyme giải độc và ức chế hoạt động bất thường của enzyme HDAC – một loại enzyme liên quan đến sự phát triển ung thư.

    Một nghiên cứu tại Anh cho thấy, những người hút thuốc nếu ăn 85g cải xoong mỗi ngày trong 8 tuần sẽ giảm khoảng 23% tổn thương tế bào bạch cầu do gốc tự do gây ra. Đồng thời, các chất chống oxy hóa trong máu cũng tăng lên, góp phần bảo vệ tế bào và giảm nguy cơ ung thư.

    Cải xoăn

    Cải xoăn là loại rau họ cải giàu vitamin và khoáng chất, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là khả năng phòng chống ung thư. Khi được tiêu hóa, các hợp chất chống ung thư trong cải xoăn như sulforaphane và indole-3-carbinol sẽ phân giải thành những chất có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư.

    Ngoài ra, cải xoăn chứa các hợp chất phenolic đã được chứng minh là có đặc tính chống ung thư trong môi trường phòng thí nghiệm. Loại rau này cũng giàu quercetin – một chất chống oxy hóa mạnh, giúp trung hòa các gốc tự do có khả năng gây tổn thương tế bào và DNA. Bên cạnh đó, quercetin còn có tác dụng chống viêm, hỗ trợ giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư.

    Lưu ý trong chế biến rau củ đúng cách

    Chế biến rau củ đúng cách có thể giúp tối ưu hóa lượng dưỡng chất mà cơ thể hấp thụ. Trước tiên cần rửa sạch rau củ để loại bỏ bụi bẩn, hóa chất và chất khử trùng. Ưu tiên sử dụng rau củ có chứng nhận hữu cơ. Sau khi mua về, có thể ngâm trong nước muối loãng hoặc dùng dung dịch rửa rau chuyên dụng.

    Nên hấp, luộc hoặc nấu chín vừa phải sẽ giúp giữ lại hàm lượng vi chất cao nhất. Hạn chế chiên, xào hoặc nấu ở nhiệt độ cao quá lâu vì có thể làm mất đi dưỡng chất. Nấu ăn với quá nhiều dầu, đặc biệt ở nhiệt độ cao, có thể tạo ra các hợp chất gây ung thư như amin dị vòng. Nếu cần, nên dùng dầu thực vật tốt (như dầu ô liu) hoặc mỡ cá, đồng thời hạn chế dầu công nghiệp như dầu cọ, dầu dừa.

    Nên sử dụng các loại gia vị giàu chất chống oxy hóa như nghệ, gừng, hành, tỏi… để tăng thêm giá trị dinh dưỡng cho món ăn. Không nên dùng quá 5g muối và 25g đường mỗi ngày để tránh nguy cơ mắc các bệnh lý mạn tính như tăng huyết áp, tiểu đường và béo phì – những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ ung thư.

    Nếu có thể, hãy chọn mua rau từ các nguồn đáng tin cậy và có uy tín. Có thể tìm hiểu về nguồn gốc của rau, liệu chúng có được trồng theo phương pháp hữu cơ, không sử dụng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu hay không. Khi mua rau đóng gói, hãy đọc kỹ nhãn sản phẩm để tìm hiểu về nguồn gốc và quy trình sản xuất. Các nhãn hiệu và chứng nhận hữu cơ có thể cung cấp thông tin quan trọng về sự an toàn và chất lượng của rau.

    Sản xuất rau theo tiêu chuẩn hữu cơ và rau GAP

    Với xu hướng người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến các thực phẩm an toàn để chăm sóc sức khỏe gia đình cũng như góp phần bảo vệ hệ sinh thái và trái đất, điều này đã thúc đẩy sự phát triển của các phương pháp sản xuất nông nghiệp như rau hữu cơ và rau GAP.

    Rau hữu cơ là những loại rau được trồng và sản xuất theo quy chuẩn hữu cơ. Điều này đồng nghĩa với việc không sử dụng các hóa chất hợp chất nhân tạo trong quá trình trồng trọt. Thay vào đó, người sản xuất tập trung vào việc sử dụng phương pháp tự nhiên để duy trì sức kháng của cây trước sự tấn công của sâu bệnh.

    Không chỉ vậy, theo các nhà nghiên cứu và dinh dưỡng học thì rau hữu cơ còn chứa nhiều vitamin và chất dinh dưỡng hơn, hương vị ngon hơn và giúp hỗ trợ chống lại một số tình trạng như: Máu nhiễm mỡ, cao huyết áp, tiểu đường…

    Để đạt chuẩn hữu cơ, cá nhân hoặc tổ chức sản xuất nông nghiệp phải thực hiện đúng các quy trình từ nuôi trồng, thu hoạch đến bảo quản theo tiêu chuẩn rất khắt khe nhằm đảm bảo sức khỏe của người sản xuất và tiêu dùng, không ảnh hưởng đến môi trường cũng như có thể dễ dàng truy xuất nguồn gốc.

    Rau GAP là những loại rau được trồng và sản xuất dưới sự tuân thủ các quy chuẩn về Thực hành Nông nghiệp tốt. GAP là cụm từ viết tắt của: Good Agricultural Practices. Đây là tiêu chuẩn chung được ASEAN đã công bố vào năm 2006. Tiêu chuẩn VietGAP là Vietnamese Good Agricultural Practices và được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành theo tiêu chuẩn riêng của Việt Nam.

    Quy trình này tập trung vào việc sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu một cách hiệu quả, đảm bảo vệ sinh trong quá trình sản xuất và thu hoạch, và tuân thủ các quy định về an toàn thực phẩm. Mục tiêu của GAP là đảm bảo rằng sản phẩm nông nghiệp đáp ứng được các tiêu chuẩn an toàn, chất lượng và bảo vệ môi trường.

    Các tiêu chuẩn đánh giá rau hữu cơ phổ biến: PGS (Participatory Guarantee Systems) – Hệ thống đảm bảo giá trị cho các sản phẩm hữu cơ cho thị trường nội địa Việt Nam; USDA (United States Department of Agriculture) – Chứng nhận hữu cơ của Bộ Nông Nghiệp Hoa Kỳ; JAS ( Japanese Agricultural Standards System) – Hệ thống tiêu chuẩn hữu cơ nông nghiệp Nhật Bản.

    Các tiêu chuẩn đánh giá rau sạch GAP phổ biến: VietGAP (Vietnamese Good Agricultural Practices) – Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt ở Việt Nam; GlobalGAP (Global Good Agricultural Practices) – Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt trên toàn cầu; AseanGAP (Asean Good Agricultural Practice) – thực hành nông nghiệp tốt ở các nước trong khu vực ASEAN.

    Vân Thảo (T/h)
    https://vietq.vn/nghien-cuu-khoa-hoc-chi-ra-nhung-rau-ho-cai-co-the-ho-tro-ngan-ngua-ung-thu-d234292.html

    Cảnh báo chất lượng nước giặt giá siêu rẻ

    Đằng sau những túi nước giặt được rao bán với mức giá “siêu rẻ” là hàng loạt hiểm họa không phải người tiêu dùng nào cũng nhận thức được.

    Chỉ với vài cú nhấp chuột trên các sàn thương mại điện tử, người mua dễ dàng bắt gặp vô số sản phẩm nước giặt được quảng cáo mang thương hiệu nổi tiếng như D-nee, Fineline, Hygiene với mức giá “không tưởng”, chỉ từ 15.000–20.000 đồng/lít, thậm chí rẻ hơn gấp 10 lần so với hàng chính hãng.

    Đi kèm với đó là hàng loạt lời mời gọi hấp dẫn như “giá rẻ vô địch”, “hàng chuẩn Thái”, “có video quay sản phẩm thật” nhằm tạo sự tin tưởng với người mua. Tại một sàn thương mại điện tử lớn đang hoạt động, một shop có địa chỉ tại Hà Nội rao bán can nước giặt D-nee 3 lít chỉ với 53.000 đồng, tương đương 17.000 đồng/lít. Cùng sản phẩm đó, một cửa hàng khác tại TP.HCM còn đưa ra giá rẻ hơn – chỉ 55.000 đồng cho can 3,6 lít. Những mức giá khó tin này đã khiến giới chuyên gia phải lên tiếng cảnh báo về nguy cơ hàng giả, hàng nhái trà trộn.

    Không chỉ trên sàn thương mại điện tử, nước giặt siêu rẻ còn xuất hiện tràn lan trên mạng xã hội, đặc biệt là Facebook. Nhiều tài khoản cá nhân livestream trực tiếp để rao bán nước giặt, nước xả “hàng nhập từ Pháp, Thái Lan”, quảng cáo là chính hãng, chất lượng cao, được đông đảo người tiêu dùng tin dùng.

    Điều khiến nhiều người không khỏi giật mình là chỉ với 129.000 đến 199.000 đồng, họ có thể sở hữu tới gần chục can hoặc túi nước giặt, nước xả, mỗi can dung tích từ 3–5 lít, thậm chí còn được miễn phí giao hàng.

    Một người tiêu dùng chia sẻ trải nghiệm: “Tin lời quảng cáo khi livestream, tôi và người bạn đặt mua mỗi người 7 can nước giặt loại 5 lít, được khuyến mãi thêm 3 can nữa, tổng cộng 10 can, chỉ mất 199.000 đồng. Ngay hôm sau, nhân viên gọi xác nhận đơn, 4 ngày sau nhận hàng. Tuy nhiên, khi mở can nước giặt ra sử dụng thì thực sự thất vọng. Nước sền sệt màu trắng đục, ít bọt, không làm sạch quần áo như các loại bột giặt khác. Tôi chắc chắn đây là hàng dởm. Gọi lại phản ánh thì nhân viên chỉ trả lời qua loa, đổ lỗi linh tinh, không nhận trách nhiệm”.


    Nước giặt giả: ẩn họa khôn lường cho người sử dụng. (Ảnh minh họa).

    Trao đổi với báo chí, nhiều chuyên gia khẳng định không thể có chuyện sản phẩm của các thương hiệu lớn lại được bán ra thị trường với giá rẻ hơn giá gốc tới 10 lần. Phần lớn sản phẩm giá rẻ dạng này là hàng nhái, hàng giả, được sản xuất thủ công với nguyên liệu trôi nổi, không rõ nguồn gốc.

    Thực tế, đầu năm 2024, lực lượng chức năng đã triệt phá một đường dây sản xuất nước giặt giả quy mô lớn tại huyện Sóc Sơn, Hà Nội. Qua kiểm tra, hàng nghìn can nước giặt, nước xả mang nhãn hiệu D-nee, Hygiene cùng hàng tấn nguyên liệu không rõ nguồn gốc bị thu giữ. Chủ cơ sở thừa nhận đã tổ chức sản xuất từ tháng 4/2023 đến khi bị phát hiện.

    PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội) cảnh báo, sử dụng nước giặt, nước xả giả không chỉ làm giảm hiệu quả giặt sạch mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người, đặc biệt là nhóm dễ tổn thương như trẻ nhỏ, người già, người có bệnh lý nền.

    Nhiều loại nước giặt giả chứa hợp chất azo khi tiếp xúc có thể phân rã thành amine thơm, có khả năng gây kích ứng, dị ứng, phát ban, thậm chí ảnh hưởng đến hệ hô hấp nếu dùng lâu dài. Trên thực tế đã ghi nhận nhiều trường hợp người tiêu dùng bị ngứa, nổi mẩn sau khi sử dụng các loại nước giặt không rõ nguồn gốc mua trên mạng.

    Trước thực trạng hàng giả, hàng nhái tràn lan, các chuyên gia khuyến cáo người tiêu dùng cần thận trọng khi lựa chọn sản phẩm tẩy rửa. Tuyệt đối không nên mua các loại nước giặt có giá rẻ bất thường, không có tem nhãn rõ ràng, không kiểm định chất lượng. Nên ưu tiên mua hàng tại các siêu thị, cửa hàng uy tín hoặc kênh phân phối chính hãng có cam kết kiểm soát chất lượng. Khi phát hiện sản phẩm có dấu hiệu nghi ngờ như mùi hắc, màu lạ, ít bọt, không giặt sạch… cần dừng sử dụng và thông báo cho cơ quan chức năng để có biện pháp xử lý.

    Theo Thanh Hiền (t/h)
    https://vietq.vn/nuoc-giat-gia-re-nguy-co-tiem-an-cho-suc-khoe-va-tui-tien-d234274.html

    Nhiều sản phẩm kem chống nắng tại Úc không đạt yêu cầu chất lượng như quảng cáo

    Qua cuộc kiểm nghiệm của Choice, 16 trên tổng số 20 sản phẩm kem chống nắng trên thị trường Úc hiện nay không đạt chuẩn như quảng cáo.

    Trong một báo cáo mới được công bố, nhóm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Choice cho biết có nhiều loại sản phẩm kem chống nắng được bày bán tại thị trường Úc hiện nay không đạt đúng chất lượng chỉ số chống nắng như đã công bố. Chỉ có 4 trong số 20 loại được kiểm tra là đạt yêu cầu.

    16 loại kem chống nắng trong đó có sản phẩm của các thương hiệu nổi tiếng như Cancer Council, Banana Boat, Bondi Sands, Neutrogena… đều có chỉ số chống nắng thấp hơn so với tiêu chuẩn đã công bố. Nhiều loại kem công bố chỉ số chống nắng đạt trên 50 SPF song thực tế chỉ ở mức 20 như 2 loại kem chống nắng của Cancer Council, hoặc có loại kem chỉ đạt chỉ số trên 30 như kem chống nắng của Bondi Sands, Banana Boat và có loại kem chỉ đạt chỉ số trên 40 như kem chống nắng của Nivea hay Sun Burn. Sản phẩm có hiệu quả kém nhất trong thử nghiệm là kem chống nắng Lean Screen SPF 50+ Mattifying Zinc Skinscreen của Ultra Violette, với chỉ số SPF là 4.

    16 loại kem chống nắng không đạt chuẩn chỉ số chống nắng như quảng cáo

    Kết quả trên đã vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ các nhà sản xuất, nhất là hãng Ultra Violette cho biết họ không chấp nhận kết quả của sản phẩm được thử nghiệm bởi nó không có căn cứ khoa học. Hay như Hội đồng Ung thư Úc – nơi có ba sản phẩm bao gồm Kids Clear Zinc 50+, Everyday Value Sunscreen 50 và Ultra Sunscreen 50+, không vượt qua được thử nghiệm của Choice, cho biết họ “rất quan ngại” về những phát hiện này nhưng vẫn giữ nguyên kết quả thử nghiệm của riêng mình.

    Mặc dù nhiều loại kem chống nắng được phát hiện không có chỉ số chống nắng đủ như đã đăng ký song các chuyên gia da liễu Australia kêu gọi người dân nước này không vứt bỏ các loại kem này vì cho dù chúng có chỉ số chống nắng thấp hơn mong đợi song vẫn phát huy tác dụng chống lại các tia UV.

    Theo Viện nghiên cứu Melanoma, kem chống nắng có chỉ số 50 SPF có thể chống lại 98% tia UV trong khi loại có chỉ số 30 SPF có thể chống lại 96,7% tia UV.

    Theo Bảo Linh
    https://vietq.vn/nhieu-san-pham-kem-chong-nang-tai-uc-khong-dat-yeu-cau-chat-luong-nhu-quang-cao-d234224.html

    Dán băng keo y tế bịt miệng khi ngủ có thể gây ngạt thở, thậm chí dẫn đến đột quỵ

    Hiện nay trên TikTok đang rộ lên trào lưu ‘dán miệng’ khi ngủ bằng một loại băng keo y tế đặc biệt có độ thoáng khí tuy nhiên theo các chuyên gia y tế trào lưu này tiềm ẩn nhiều rủi ro.

    Trong hàng nghìn video trên nền tảng TikTok những người có ảnh hưởng khẳng định dán miệng là “mẹo đơn giản” giúp giải quyết hàng loạt vấn đề như làm gọn hàm, tăng năng lượng, cải thiện vệ sinh răng miệng và chữa chứng ngưng thở khi ngủ.

    Theo Science Alert, một nhóm bác sĩ và nhà khoa học từ Trung tâm Khoa học sức khỏe London và Trường Y Đại học Saskatchewan vừa công bố một bài đánh giá tổng quan về 10 nghiên cứu liên quan nhất, tổng hợp dữ liệu từ 213 bệnh nhân, nhằm đánh giá xem việc dán miệng liệu có thực sự an toàn chứ chưa nói đến việc có đáng để theo đuổi hay không.

    Hai nghiên cứu cho thấy có cải thiện ở những bệnh nhân mắc chứng ngưng thở khi ngủ ở mức độ nhẹ. Tuy nhiên theo các nhà nghiên cứu, nhìn chung không có bằng chứng xác thực nào ủng hộ những tuyên bố từ những người theo trào lưu dán miệng.

    “Một số nghiên cứu khác cho thấy việc dán miệng không tạo ra sự khác biệt nào, thậm chí còn đề cập đến những rủi ro tiềm tàng như ngạt thở nếu có tình trạng tắc nghẽn mũi”, các tác giả viết.


    Chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh dán băng keo y tế khi ngủ có tác dụng chữa chứng ngưng thở khi ngủ. Ảnh: Tuổi Trẻ

    Bên cạnh đó cả 10 nghiên cứu hiện có về việc dán miệng đều có chất lượng kém vì nhiều lý do khác nhau, chẳng hạn như thiếu theo dõi với người tham gia, nhóm mẫu không đại diện và có những yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả.

    Vì vậy việc dán miệng có thể gây ra hậu quả sức khỏe nghiêm trọng cho những người bị tắc nghẽn mũi đang cố dùng phương pháp này để cải thiện việc thở bằng miệng, chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn hoặc các rối loạn hô hấp khi ngủ.

    Nếu phải thở bằng miệng do có sự cản trở về mặt thể chất ở mũi như viêm xoang, lệch vách ngăn mũi hoặc polyp mũi thì việc dán miệng chắc chắn sẽ không giúp ích gì. Những giải pháp mang tính “băng dán” như thế này trên mạng xã hội cũng có thể khiến bệnh nhân trì hoãn hoặc lệch hướng trong việc điều trị nguyên nhân thực sự gây ra vấn đề.

    Nghiên cứu được công bố trên tạp chí PLOS One cho rằng, với các nhóm bệnh nhân có tình trạng tắc nghẽn mũi dẫn đến thở bằng miệng hoặc mắc chứng ngưng thở khi ngủ, hầu như không có bằng chứng nào cho thấy lợi ích lâm sàng của phương pháp này.

    Thông tin thêm về trào lưu dùng dán băng keo khi ngủ các bác sĩ tại Bệnh viện Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh cho biết, khi ngủ hay thức về mặt sinh lý thông thường, chúng ta sẽ thở bằng mũi. Không khí đi qua mũi sẽ được các hệ thống làm ấm lên, được lọc bằng lông mũi, giúp bảo vệ hệ hô hấp.

    Vì lý do nào đó, khi chúng ta nghẹt mũi, viêm mũi, hệ thần kinh sẽ tự động điều phối thở bằng đường thứ 2 là bằng miệng. Không khí qua miệng sẽ gây khô họng, trào ngược dạ dày, hôi miệng, tiêu hóa không tốt… Tuy nhiên đây là lựa chọn thứ 2 của cơ thể giúp đảm bảo việc hô hấp khi mũi gặp vấn đề. Lúc ngủ chúng ta sẽ không kiểm soát được việc thở bằng miệng hay mũi. Khi nghẹt mũi, hệ thần kinh sẽ tự điều phối.

    Một trong những nguyên nhân gây ngáy là do thở miệng, khi thở miệng sẽ gây ra khô họng, viêm amidan, nghẹt đường họng tạo thành vòng lẩn quẩn. Hiện có nhiều bạn trẻ nhận thức được việc thở miệng không tốt và muốn giảm ngáy nên tìm cách bịt miệng bằng nhiều cách khác nhau như dán băng keo, sử dụng dụng cụ hỗ trợ… Tuy nhiên, điều này vô tình cưỡng lại sinh lý cơ thể, vì khi mũi có vấn đề thì chúng ta mới thở miệng nhưng khi bịt miệng sẽ khiến thiếu hụt oxy, gây tắc nghẽn đường hô hấp, suy hô hấp, nặng hơn có thể gây ra đột quỵ với người lớn tuổi.

    Theo An Dương (T/h)
    https://vietq.vn/dan-bang-keo-y-te-bit-mieng-khi-ngu-co-the-gay-ngat-tho-tham-chi-dan-den-dot-quy-d234222.html

    “Thời trang tiện dụng”: Rẻ cho người tiêu dùng, “đắt với môi trường”

    Thế giới đang phải đối mặt với nguồn rác thải lớn đến từ ngành thời trang nhanh, khi mà mỗi năm, các quốc gia đổ ra hàng tấn quần áo không dùng đến, thậm chí chỉ dùng trong thời gian ngắn.

    Chỉ trong thời gian ngắn, ngành thời trang nhanh đã trở thành một ngành công nghiệp phát triển vượt bậc, đáp ứng nhu cầu của hàng triệu người tiêu dùng trên khắp thế giới. Chỉ với một khoản chi phí nhỏ, người dùng có thể mua sắm thoải mái những bộ trang phục hợp mốt và thay đổi phong cách một cách nhanh chóng, bắt kịp xu hướng. Những nhãn hiệu nổi tiếng trong ngành thời trang nhanh chóng nắm bắt được nhu cầu người sử dụng trong việc biến quần áo trở thành thứ “dùng một lần” với mức giá rẻ và mẫu mã luôn đổi mới.

    Bên cạnh đó, sự phát triển vượt bậc của các sàn thương mại điện tử hiện nay đã đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy xu hướng thời trang nhanh phát triển mạnh mẽ. Việc mua sắm trực tuyến dễ dàng và nhanh chóng khiến người tiêu dùng có xu hướng mua sắm nhiều hơn, thường xuyên thay đổi xu hướng và bỏ đi những món đồ cũ sau khi chỉ sử dụng một thời gian ngắn.

    Tại Việt Nam, người tiêu dùng có thể dễ dàng mua quần áo thời trang trên các trang thương mại điện tử: Lazada, Shopee, … với một mức giá rẻ đến bất ngờ và chúng cũng chỉ được sử dụng trong thời gian ngắn. Thực tế, lượng quần áo cũ thải ra mỗi năm ngày càng tăng theo tốc độ đô thị hóa và thu nhập người dân. Tuy nhiên, hệ thống thu gom và xử lý rác thải thời trang vẫn còn manh mún, thiếu đồng bộ.

    Rác thải ngành thời trang nhanh đang trở thành mối đe dọa đến môi trường

    Rác thải thời trang không chỉ là vấn đề về khối lượng mà còn gây ra những hệ lụy môi trường nghiêm trọng. Các nhà máy may mặc sản xuất hàng triệu sản phẩm mỗi năm, thường sử dụng hàng loạt hóa chất độc hại để nhuộm, xử lý và bảo quản vải. Điều này đã dẫn đến việc xả hàng triệu lít nước thải chưa qua xử lý ra môi trường, đặc biệt là ở các quốc gia có ngành sản xuất dệt may phát triển như Trung Quốc, Ấn Độ và Bangladesh.

    Lượng lớn nước được sử dụng và thải ra trong quá trình sản xuất là nguyên nhân làm nhiễm độc cho sinh vật sống trong nước ngay từ nguồn, bao gồm các hóa chất hữu cơ độc hại, các anion độc hại, muối, kim loại ion, các phức hợp kim loại, các bioxit, và các chất hoạt tính bề mặt. Các chất hoạt tính bề mặt và các hợp chất như chất tẩy rửa, chất phân tán, và chất nhũ hóa được sử dụng trong hầu hết các giai đoạn của quá trình sản xuất đồ may mặc và gây ra nhiều sự sủi bọt và độc tố thải ra nước.

    Một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất là lượng nước khổng lồ mà thời trang nhanh tiêu thụ trong quá trình sản xuất. Thông thường để tạo ra 1kg sợi, cần tới 200 lít nước. Ngoài ra, bản thân cây bông (cotton) cũng ngốn tới 19.000 lít nước để cung cấp đủ nguyên liệu cho việc sản xuất một chiếc áo phông. Mặc dù đất nông nghiệp trên thế giới trồng cotton chỉ chiếm 2,4%, nhưng loại cây này tiêu thụ tới khoảng 10% tất cả các loại hóa chất nông nghiệp và 25% thuốc trừ sâu.

    Bài học từ các quốc gia đi trước và giải pháp cho Việt Nam

    Để giảm thiểu tình trạng này, Nhật Bản giám sát ngành dệt may chặt chẽ hơn, xuất phát từ thực trạng “thời trang nhanh” thải một lượng lớn rác ra môi trường. Để thúc đẩy quá trình tái chế quần áo bỏ đi, Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản đã kiến nghị xây dựng một bộ tiêu chuẩn mới đối với sợi tái chế từ quần áo cũ và những doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chuẩn này sẽ nhận được những ưu đãi nhất định. Cụ thể, Bộ này sẽ đưa ra những định nghĩa mới về sợi tái chế trong lĩnh vực sợi hóa học như polyester và nylon cũng như sợi tự nhiên như bông hoặc len, bao gồm tỷ lệ vật liệu tái chế, khối lượng sợi, phương pháp tính và phương pháp thể hiện trên nhãn mác.

    Ủy ban châu Âu đã ban hành quy định sinh thái với hàng dệt may tiêu thụ tại thị trường châu Âu và quy định không được chôn lấp hoặc đốt sản phẩm dệt may không bán được. Theo đó, hàng dệt may vào thị trường châu Âu phải có tuổi thọ cao, có thể tái sử dụng và sửa chữa được; các công ty thời trang cũng được kêu gọi giảm số lượng bộ sưu tập mỗi năm.

    Để đạt được các quy định, nhà sản xuất phải sử dụng sợi tái chế, thân thiện với môi trường, phải chịu trách nhiệm thu hồi và tái chế, không được chôn lấp các sản phẩm không bán hoặc không còn sử dụng được. Các nhà sản xuất cũng buộc phải gắn mã QR hay còn gọi là hộ chiếu sản phẩm kỹ thuật số, định danh cho từng mặt hàng, để cơ quan chức năng các nước thành viên quản lý, giám sát việc hàng đã được bán hay vẫn tồn kho.

    Tại Việt Nam, theo các chuyên gia môi trường, hiện nay, các chuyên gia môi trường, chính phủ đang có những bước đi tích cực để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, trong đó có lĩnh vực tái chế dệt may. Muốn tạo đột phá, cần có chính sách rõ ràng về thu gom, ưu đãi đầu tư công nghệ và đặc biệt là truyền thông giáo dục cộng đồng. Trong đó, chính phủ đã phối hợp với các tổ chức quốc tế như GIZ (Đức), UNDP… để đào tạo doanh nghiệp ngành may mặc về quy trình sản xuất bền vững.

    Chính sách đúng đắn, cộng đồng hưởng ứng và doanh nghiệp nỗ lực sẽ giúp thị trường vật dụng tái chế từ quần áo cũ tại Việt Nam chuyển sang giai đoạn mới: hiệu quả, đáp ứng được nhu cầu xã hội và phát triển bền vững.

    Bảo Linh (t/h)
    https://vietq.vn/thoi-trang-tien-dung–re-cho-nguoi-tieu-dung-dat-voi-moi-truong-d234148.html

    Triển khai mô hình EMS – vai trò then chốt trong chiến lược phát triển bền vững

    Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và suy giảm tài nguyên thiên nhiên ngày càng trở thành vấn đề toàn cầu cấp bách, việc triển khai mô hình hệ thống quản lý môi trường (EMS) đóng vai trò then chốt trong chiến lược phát triển bền vững của doanh nghiệp cũng như các tổ chức công và tư.

    Mục tiêu của EMS là xây dựng quy trình khép kín để nhận diện, kiểm soát và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường từ hoạt động của tổ chức, đồng thời đảm bảo sự tuân thủ các quy định pháp lý hiện hành liên quan đến môi trường.

    Một trong những mô hình EMS phổ biến và được áp dụng rộng rãi nhất hiện nay là tiêu chuẩn quốc tế ISO 14001:2015, dựa trên chu trình quản lý chất lượng theo nguyên tắc PDCA (Plan – Do – Check – Act). Theo mô hình này, trước tiên tổ chức cần xác định các khía cạnh môi trường của mình (như khí thải, nước thải, chất thải rắn, tiếng ồn, tiêu thụ tài nguyên, v.v.) và đánh giá mức độ rủi ro cũng như cơ hội cải tiến liên quan.

    Sau đó, tổ chức thiết lập các mục tiêu môi trường cụ thể, xây dựng kế hoạch hành động để đạt mục tiêu đó, phân công trách nhiệm, triển khai đào tạo nhân viên và đảm bảo các hoạt động vận hành được kiểm soát chặt chẽ. Việc giám sát, đo lường và đánh giá định kỳ hiệu suất môi trường là một phần quan trọng để tổ chức có thể kịp thời phát hiện điểm yếu, từ đó có các hành động điều chỉnh và cải tiến liên tục.


    Ảnh minh họa.

    Lợi ích của việc triển khai EMS trong doanh nghiệp là rất nhiều. Một trong những lợi ích lớn nhất là giúp thực hiện các nghĩa vụ tuân thủ. Bằng cách triển khai EMS, doanh nghiệp có thể đảm bảo rằng họ đáp ứng các yêu cầu về môi trường có liên quan. Điều này không chỉ giúp tránh các vấn đề pháp lý và hình phạt do không tuân thủ mà còn thể hiện cam kết quản lý môi trường.

    EMS cũng có thể giúp giải quyết các vấn đề nằm ngoài phạm vi tuân thủ, chẳng hạn như quản lý năng lượng hoặc nước, thúc đẩy kiểm soát hoạt động chặt chẽ hơn và trách nhiệm giải trình của nhân viên. Một số lợi ích là: Giảm rủi ro: Cách tiếp cận chủ động này giúp ngăn ngừa sự cố có thể gây hại cho môi trường, tránh phải đối mặt với kiện tụng, tiền phạt hoặc lệnh trừng phạt, cũng như tổn hại đến danh tiếng;

    Hình ảnh nâng cao: Bằng cách chứng minh cam kết về tính bền vững của môi trường thông qua EMS, các doanh nghiệp có thể thu hút khách hàng có ý thức bảo vệ môi trường và xây dựng niềm tin vào thương hiệu của mình;

    Nâng cao hiệu quả: Bằng cách xác định và giải quyết lĩnh vực đang lãng phí tài nguyên, chẳng hạn như năng lượng, nước hoặc quản lý vật liệu – các tổ chức có thể tối ưu hóa hoạt động và giảm chi phí;

    Cải tiến liên tục: Một phương pháp tiếp cận có hệ thống giúp doanh nghiệp liên tục cải thiện hiệu suất môi trường bằng cách đặt ra mục tiêu, thực hiện biện pháp, theo dõi tiến độ và thực hiện các điều chỉnh cần thiết.

    Cuối cùng, bằng cách tích hợp EMS vào hoạt động của mình, doanh nghiệp có thể thúc đẩy văn hóa bền vững và đóng góp vào tương lai có trách nhiệm hơn với môi trường. Cho dù đó là việc giảm chất thải, ô nhiễm, phát thải khí nhà kính, bảo tồn tài nguyên hay thúc đẩy các hoạt động thân thiện với môi trường khác, EMS trao quyền cho tổ chức thực hiện những thay đổi tích cực về môi trường trong khi vẫn đạt được mục tiêu kinh doanh của mình.

    Thoạt nhìn, EMS có vẻ giống với hệ thống quản lý chất lượng (QMS), nhưng có một số điểm khác biệt quan trọng. Sự khác biệt chính giữa QMS và EMS là QMS (như ISO 9001) thường tập trung vào việc cải thiện hiệu suất liên quan đến sản phẩm, dịch vụ và kết quả của khách hàng. Mặt khác, EMS tập trung cụ thể vào tác động môi trường. Nó cho phép các tổ chức thiết lập kế hoạch quản lý môi trường, thiết lập biện pháp kiểm soát môi trường và theo dõi các mục tiêu quản lý môi trường của họ.

    Tóm lại, EMS không chỉ là hệ thống kỹ thuật nhằm kiểm soát tác động môi trường mà còn là một phần quan trọng trong chiến lược quản trị tổng thể, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững và tăng cường năng lực cạnh tranh cho tổ chức trong dài hạn. Việc đầu tư xây dựng và duy trì hệ thống quản lý môi trường hiệu quả là xu thế tất yếu và cũng là trách nhiệm của mỗi tổ chức.

    Theo Hà My
    https://vietq.vn/trien-khai-mo-hinh-ems—vai-tro-then-chot-trong-chien-luoc-phat-trien-ben-vung-d234153.html

    Bác sĩ khuyến cáo uống sữa đúng cách để không làm tăng nguy cơ sỏi thận

    Theo khuyến cáo của các bác sĩ, sữa là một thức uống được nhiều người tiêu dùng lựa chọn nhưng uống sữa thế nào để tốt cho sức khỏe, nhất là tránh sỏi thận thì không phỉ ai cũng biết.

    Sỏi thận là một bệnh lý phổ biến và có khả năng tái phát cao. Ngày nay, các yếu tố như ô nhiễm môi trường, nguồn nước sinh hoạt chứa nhiều cặn bẩn, thực phẩm kém an toàn, thói quen sinh hoạt thiếu điều độ khiến cơ thể không đào thải hết độc tố và chất cặn, là những nguyên nhân làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.

    Người mắc sỏi thận thường có triệu chứng đau lưng, buồn nôn, mệt mỏi, chán ăn. Tuy nhiên, để cơ thể có thể loại bỏ sỏi hiệu quả, họ cần được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng để duy trì sức khỏe. Trong đó, chế độ ăn hợp lý đóng vai trò rất quan trọng nhằm hạn chế việc tích tụ lắng cặn gây hình thành sỏi mới.

    Một trong những quan niệm sai lầm phổ biến là loại bỏ hoàn toàn sữa và các sản phẩm từ sữa khỏi chế độ ăn do lo ngại lượng canxi cao sẽ làm tăng nguy cơ sỏi thận. Tuy nhiên, theo TS.BS Mai Thị Hiền, Phó khoa Tiết niệu – Nam học và Thận học, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, đây là cách hiểu chưa chính xác. Trong các loại sỏi thận, sỏi canxi oxalat chiếm tỷ lệ cao nhất (60–70%). Loại sỏi này hình thành khi canxi liên kết với oxalate – một chất tự nhiên có nhiều trong rau bina, củ dền, hạnh nhân, quả mâm xôi…


    Uống sữa đúng cách để tốt cho sức khỏe. Ảnh minh họa

    Thực tế, nếu cơ thể được bổ sung đủ canxi qua thực phẩm tự nhiên như sữa, canxi sẽ kết hợp với oxalate ngay trong ruột và được đào thải theo phân, làm giảm khả năng hình thành sỏi tại thận. Ngược lại, thiếu canxi khiến cơ thể rút canxi từ xương, dẫn đến canxi thừa trong nước tiểu – một yếu tố thuận lợi cho hình thành sỏi. Đồng thời, oxalate không được trung hòa trong ruột sẽ đi vào nước tiểu và kết tinh thành sỏi. Do đó, cắt giảm hoàn toàn canxi có thể gây mất cân bằng dinh dưỡng, tăng nguy cơ loãng xương và hình thành sỏi thận.

    Tuy nhiên, bổ sung canxi quá mức, đặc biệt dưới dạng thuốc hoặc thực phẩm chức năng cũng có thể làm tăng nguy cơ sỏi thận. Các chuyên gia khuyến cáo nên ưu tiên bổ sung canxi thông qua chế độ ăn, đặc biệt là từ các thực phẩm như sữa, trứng, hải sản có vỏ, các loại hạt… Việc dùng thuốc hoặc thực phẩm chức năng cần tuân theo chỉ định của bác sĩ.

    Sữa là nguồn canxi dễ hấp thu, nhưng cần sử dụng đúng cách. Người có tiền sử sỏi thận nên tránh uống sữa vào buổi tối trước khi ngủ, bởi vào ban đêm, tốc độ tuần hoàn chậm lại, lượng nước tiểu giảm, nồng độ chất thải trong nước tiểu tăng, dễ gây lắng đọng canxi và hình thành sỏi.

    Ngoài ra, không nên dùng sữa cùng chocolate, vì axit oxalic trong chocolate sẽ kết hợp với canxi trong sữa tạo thành canxi oxalat – hợp chất gây hại cho cơ thể. Nếu sử dụng lâu dài có thể dẫn đến thiếu canxi, tăng nguy cơ sỏi thận, đặc biệt ở trẻ nhỏ còn có thể gây tiêu chảy, xương yếu, tóc khô và chậm phát triển.

    Để phòng ngừa sỏi thận hiệu quả, cần bổ sung canxi theo nhu cầu khuyến nghị. Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, người trưởng thành 20–49 tuổi cần khoảng 800 mg canxi/ngày; người 50–69 tuổi cần 800 mg (nam) và 900 mg (nữ); người trên 70 tuổi cần 1.000 mg; phụ nữ có thai và cho con bú cần 1.200–1.300 mg mỗi ngày.

    Một khẩu phần hợp lý có thể gồm 2–3 ly sữa tươi 200 ml (mỗi ly chứa khoảng 240 mg canxi), kèm một hũ sữa chua (khoảng 200 mg canxi). Đồng thời, nên uống đủ 2,5–3 lít nước mỗi ngày, chia đều trong ngày; tránh nước ngọt có ga, hạn chế ăn mặn, giảm đạm động vật, tăng rau xanh, tập luyện thể thao và duy trì cân nặng hợp lý.

    Người bị sỏi thận nên tái khám định kỳ 3–6 tháng/lần hoặc theo chỉ định bác sĩ, bao gồm siêu âm và xét nghiệm nước tiểu, để theo dõi và điều chỉnh chế độ điều trị kịp thời.

    Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7405:2018 về sữa tươi nguyên liệu

    Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7405:2018 về sữa tươi nguyên liệu được ban hành nhằm quy định các yêu cầu kỹ thuật và phương pháp kiểm tra đối với sữa tươi nguyên liệu – loại sữa được lấy trực tiếp từ động vật (chủ yếu là bò, dê, cừu), chưa qua xử lý nhiệt hoặc bất kỳ quá trình bảo quản nào ngoài làm lạnh.

    Tiêu chuẩn này xác định các yêu cầu cơ bản về chất lượng cảm quan, như sữa phải có màu trắng ngà hoặc trắng kem đặc trưng, không có mùi lạ hay vị khác thường. Về tính chất vật lý và hóa học, sữa nguyên liệu phải đảm bảo không có tạp chất lạ, không bị đông tụ, và có độ tươi đạt yêu cầu theo thời gian lấy mẫu. Mức độ chất béo, protein, độ axit và các thành phần khác cũng phải phù hợp với quy định để đảm bảo chất lượng đầu vào cho quá trình chế biến.

    Ngoài ra, tiêu chuẩn TCVN 7405:2018 cũng quy định các chỉ tiêu về an toàn vệ sinh thực phẩm, bao gồm mức độ giới hạn vi sinh vật như tổng số vi khuẩn hiếu khí, vi khuẩn gây bệnh, và dư lượng kháng sinh trong sữa. Mục tiêu là đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người tiêu dùng cũng như phù hợp với yêu cầu của ngành chế biến sữa.

    Yêu cầu bảo quản sữa tươi nguyên liệu cũng được quy định cụ thể. Sau khi vắt, sữa cần được làm lạnh ngay ở nhiệt độ từ 2–6°C để hạn chế sự phát triển của vi sinh vật và giữ nguyên chất lượng. Trong quá trình vận chuyển đến nơi sơ chế hoặc chế biến, sữa phải được bảo quản trong điều kiện vệ sinh và nhiệt độ ổn định, tránh nhiễm chéo.

    Tiêu chuẩn này là căn cứ quan trọng giúp các tổ chức, cá nhân sản xuất và thu mua sữa kiểm soát chất lượng sản phẩm đầu vào, đồng thời hỗ trợ cơ quan quản lý trong việc giám sát và kiểm định. Việc áp dụng TCVN 7405:2018 góp phần nâng cao chất lượng ngành sữa Việt Nam, tạo tiền đề vững chắc cho phát triển sản phẩm sữa tươi an toàn, đáp ứng yêu cầu thị trường trong nước và quốc tế.

    Theo Vân Thảo (T/h)
    https://vietq.vn/bac-si-khuyen-cao-uong-sua-dung-cach-de-khong-lam-tang-nguy-co-soi-than-d234157.html

    Chuyên gia Mỹ lưu ý sử dụng màn hình điện thoại dưới trời nắng nóng để đảm bảo an toàn

    Với thời tiết nắng nóng ngày càng gay gắt, đặc biệt vào mùa hè, việc sử dụng màn hình điện thoại ngoài trời gặp nhiều bất tiện, đặc biệt là vấn đề hiển thị trên màn hình nên cần sử dụng đúng cách.

    Giống như các thiết bị điện tử khác, nhiệt độ là kẻ thù của điện thoại. Hầu hết điện thoại hiện được trang bị pin lithium-ion – loại pin có thể bị mất dần khả năng tích trữ năng lượng nếu bị quá nhiệt kéo dài, thậm chí cháy nổ nếu nhiệt độ quá cao. Ngoài ra, nhiệt độ cũng khiến độ bền linh kiện trong máy suy giảm.

    Theo ông David Owen, kỹ sư nghiên cứu tại Trung tâm Thiết bị Di động thuộc Đại học Stanford (Mỹ), ánh nắng mặt trời chứa tia cực tím (UV) và nhiệt lượng cao có thể khiến màn hình điện thoại bị phai màu, giảm độ sáng tối đa theo thời gian. Nếu liên tục sử dụng điện thoại dưới nắng gắt, màn hình OLED hoặc AMOLED có thể bị cháy sáng cục bộ sau vài tháng.

    Một trong những vấn đề người dùng thường gặp là màn hình quá tối hoặc bị phản chiếu, gây khó đọc. Để khắc phục, người dùng nên kích hoạt chế độ độ sáng tự động, hoặc chỉnh tay lên mức cao nhất khi cần. Tuy nhiên, sử dụng độ sáng tối đa trong thời gian dài sẽ gây nhiệt độ máy tăng, ảnh hưởng đến hiệu suất và tuổi thọ pin.

    Ngoài ra, nên tránh cầm điện thoại trực tiếp dưới nắng quá lâu. Hầu hết điện thoại hiện nay đều có cơ chế tự bảo vệ bằng cách giảm hiệu năng hoặc làm mờ màn hình khi quá nhiệt. Điều này không phải lỗi kỹ thuật mà là cơ chế nhằm bảo vệ linh kiện bên trong.


    Không nên dùng điện thoại dưới trời nắng nóng vì tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ. Ảnh minh họa

    Một giải pháp đơn giản là sử dụng phụ kiện chống chói, dán màn hình mờ hoặc dùng ốp lưng có mái che ánh sáng, nhất là với người thường xuyên di chuyển ngoài trời, tài xế công nghệ. Khi chụp ảnh hoặc quay video ngoài trời, nên đứng quay lưng về phía mặt trời để dễ quan sát khung hình trên màn hình hơn.

    Cuối cùng, ông Owen nhấn mạnh: “Không nên để điện thoại trong xe ôtô đang đậu ngoài trời nắng vì nhiệt độ có thể vượt 60 độ C, đủ để làm hỏng màn hình và pin vĩnh viễn. Nên giữ thiết bị mát mẻ, che chắn hợp lý và sử dụng các thiết lập phù hợp sẽ giúp kéo dài tuổi thọ màn hình, bảo vệ trải nghiệm người dùng trước cái nắng khắc nghiệt.

    Nên giảm độ sáng màn hình điện thoại vì đây là một trong những bộ phận ngốn nhiều pin nhất và làm cho thiết bị trở nên nóng hơn. Để hạn chế tình trạng này, người dùng có thể giảm độ sáng màn hình.

    Theo các chuyên gia, nên cài đặt độ sáng màn hình ổn định trong khoảng 65-70% vì đây là mức sáng được đánh giá là vừa phải trong điều kiện ngoài trời, đồng thời có thể giúp tiết kiệm pin. Nếu trời quá nóng, người dùng nên hạ độ sáng càng thấp càng tốt, nếu vẫn có thể xem được nội dung, giúp điện thoại tiêu hao ít năng lượng hơn.

    Do hầu hết điện thoại có thiết kế với khả năng thoát nhiệt trên bề mặt vỏ. Việc loại bỏ ốp lưng hoặc case bảo vệ là một trong những cách nhanh nhất để làm mát, nhất là khi dùng dưới thời tiết nóng hoặc khi đang sạc. Khi làm điều này, khả năng tỏa nhiệt trên thiết bị sẽ tốt hơn, không tích tụ nhiều nhiệt khi sử dụng.

    Nếu không thật sự gấp gáp, người dùng có thể chuyển điện thoại từ nơi nắng nóng sang nơi có nhiệt độ mát mẻ hơn, đồng thời đợi thiết bị nguội bớt mới sử dụng. Cách này cũng có thể áp dụng cho điện thoại vừa sạc xong, vốn cũng rất nóng vì chưa kịp thoát nhiệt trong quá trình sạc. Tuy nhiên, không nên thay đổi nhiệt độ đột ngột cho điện thoại, như bỏ vào tủ lạnh khi vừa dùng ngoài trời nắng. Hành động này có thể gây ra tình trạng sốc nhiệt và làm hỏng máy. Thay vào đó, người dùng có thể để máy trước quạt hoặc trong phòng điều hòa cho nguội dần rồi mới sử dụng.

    Ngoài ra việc sử dụng 3G/4G hoặc chạy đa nhiệm nhiều ứng dụng cùng lúc có thể khiến máy bị nóng nhanh. Nếu kết hợp với việc sử dụng dưới nắng nóng, thiết bị có thể tăng nhiệt quá mức. Do đó, người dùng có thể thoát những ứng dụng không dùng tới, tắt các ứng dụng chạy ngầm. Bên cạnh đó, có thể kích hoạt chế độ tiết kiệm năng lượng để kiểm soát pin tốt hơn.

    Nếu xác định không dùng tới chiếc điện thoại từ một ngày trở lên, người dùng có thể tắt nguồn máy, giúp thiết bị không tự kích hoạt các ứng dụng chạy ngầm, từ đó không phát sinh thêm nhiệt.

    Các quy định áp dụng đối với điện thoại cầm tay và thiết bị đầu cuối

    Máy điện thoại di động và thiết bị đầu cuối thông tin di động có mã HS 85171200, 85176259 thuộc diện bắt buộc phải kiểm tra chất lượng nhà nước, chứng nhận hợp quy ICT, công bố hợp quy và dán tem ICT lên điện thoại di động trước khi bán ra thị trường.

    Quy trình và các tài liệu cần thiết để nhập khẩu, đăng ký kiểm tra chất lượng nhà nước, chứng nhận hợp quy và công bố hợp quy cho điện thoại di động và thiết bị đầu cuối thông tin di động được quy định tại các văn bản Thông tư 04/2023/TT-BTTTT quy định danh mục sản phẩm hàng hóa phải chứng nhận hợp quy và/hoặc công bố hợp quy (danh mục hàng hóa nhóm 2); Văn bản hướng dẫn thực hiện thông tư số 04/2023/TT-BTTTT và chứng nhận hợp quy điện thoại 5G NR theo quy chuẩn kỹ thuật QCVN 127:2021/BTTTT và QCVN 129:2021/BTTTT.

    Ngoài ra căn cứ theo dự thảo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về giới hạn hàm lượng cho phép của một số hóa chất độc hại trong sản phẩm điện, điện tử bắt buộc áp dụng từ 01/01/2026, điện thoại di động có mã HS nằm trong danh mục phải chứng nhận hợp quy về hàm lượng cho phép của một số hóa chất độc hại.

    Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia áp dụng cho smart phone và feature phone sẽ được xác định căn cứ theo các công nghệ thu phát sóng vô tuyến được áp dụng trên thiết bị ngoại trừ một số trường hợp như điện thoại di động sử dụng trong môi trường dễ cháy nổ như dàn khoan dầu khí, hầm lò, môi trường có khí gas.

    Điện thoại có tính năng phòng nổ sẽ được miễn thử nghiệm các quy chuẩn đòi hỏi phải đo kiểm theo phương pháp đo dẫn, gây mất tính năng phòng nổ của thiết bị và có thể gây ra mất an toàn nếu tiếp tục sử dụng.

    Smart phone và feature phone sử dụng trong môi trường công nghiệp, có tính năng phòng chống va đập, chống bụi bẩn hoặc chống ẩm chống nước (còn gọi là rugged phone) vẫn phải áp dụng các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia một cách đầy đủ như điện thoại thông thường.

    Theo Vân Thảo (T/h)
    https://vietq.vn/chuyen-gia-my-luu-y-su-dung-man-hinh-dien-thoai-duoi-troi-nang-nong-de-dam-bao-an-toan-d234127.html

    Làm sáng tỏ đậu nành không nguy hại, không gây thêm bệnh

    Trong nhiều thập kỷ, đậu nành vừa được ca ngợi là một “siêu thực phẩm” giàu dinh dưỡng, vừa là tâm điểm của các tranh cãi khoa học liên quan đến sức khỏe. Ngày nay, nhờ hàng loạt nghiên cứu hiện đại, nhiều hiểu lầm về đậu nành đã được bác bỏ.

    Đậu nành là nguồn protein thực vật quý giá, giàu dinh dưỡng và chứa rất ít chất béo. Trong khi 1 cốc edamame (đậu nành luộc) chứa khoảng 18g protein, thì 100g đậu phụ (đậu hũ) cung cấp khoảng 17g protein.

    Đặc biệt, đậu nành là một trong số rất ít thực phẩm thực vật chứa đủ 9 axit amin thiết yếu – điều thường thấy ở thực phẩm có nguồn gốc động vật (USDA FoodData Central). Ngoài ra, đậu nành không chứa cholesterol và có thể giúp giảm huyết áp điều đã được chứng minh qua nghiên cứu của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) năm 2020.

    Tuy nhiên trong nhiều thập kỷ, đậu nành vừa được ca ngợi là một “siêu thực phẩm” giàu dinh dưỡng, vừa là tâm điểm của các tranh cãi khoa học liên quan đến sức khỏe. Ngày nay, nhờ hàng loạt nghiên cứu hiện đại, nhiều hiểu lầm về đậu nành đã được bác bỏ, đưa loại thực phẩm này trở lại vị trí xứng đáng trong chế độ ăn lành mạnh.

    Đậu nành có gây ung thư vú?

    Hiểu lầm phổ biến về việc đậu nành gây ung thư vú xuất phát từ việc đậu nành chứa isoflavone – một dạng phytoestrogen có cấu trúc tương tự estrogen. Tuy nhiên, Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ (AICR) khẳng định isoflavone trong đậu nành không có tác dụng giống estrogen nội sinh và không làm tăng nguy cơ ung thư vú.

    Trái lại, một phân tích gộp từ hơn 30 nghiên cứu đăng trên In Vivo (2020) cho thấy tiêu thụ đậu nành có thể giảm nguy cơ mắc ung thư vú, đặc biệt ở phụ nữ châu Á. Những hiểu lầm trước đây chủ yếu đến từ các nghiên cứu trên chuột vốn có cách chuyển hóa isoflavone khác hoàn toàn so với con người.


    Đậu nành tốt cho sức khỏe. Ảnh minh họa

    Có cản trở hấp thụ khoáng chất?

    Đậu nành chứa phytate, đây là hợp chất có thể ảnh hưởng đến việc hấp thụ sắt, kẽm, canxi. Tuy nhiên, theo nghiên cứu của Harvard T.H. Chan School of Public Health của Hoa Kỹ, ảnh hưởng này chỉ xảy ra tạm thời và không dẫn đến thiếu hụt nếu chế độ ăn uống cân bằng. Hơn nữa, các phương pháp chế biến như ngâm, nấu chín, lên men… giúp giảm đáng kể hàm lượng phytate. Kết hợp đậu nành với vitamin C (có trong cam, chanh, giấm táo) còn giúp tăng hấp thu sắt từ thực vật.

    Sữa công thức từ đậu nành có an toàn cho trẻ sơ sinh?

    Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ, nhưng trong trường hợp trẻ không dung nạp sữa bò, sữa công thức từ đậu nành là lựa chọn thay thế an toàn. Nghiên cứu từ National Institute of Child Health and Human Development (NICHD) của Hoa Kỳ cho thấy không có ảnh hưởng tiêu cực dài hạn với sự phát triển của trẻ khi dùng sữa công thức từ đậu nành.

    Đậu nành và tuyến giáp

    Một số nghiên cứu cũ trên động vật cho thấy đậu nành có thể ảnh hưởng đến hormone tuyến giáp, nhưng nghiên cứu tổng hợp năm 2019 đăng trên Critical Reviews in Food Science and Nutrition đã khẳng định, isoflavone trong đậu nành không ảnh hưởng đáng kể đến chức năng tuyến giáp ở người khỏe mạnh. Tuy nhiên, nếu đang dùng thuốc tuyến giáp, nên tránh ăn đậu nành vài giờ trước hoặc sau khi uống thuốc – theo Cleveland Clinic.

    Đậu nành có gây vô sinh hoặc ảnh hưởng hormone nam giới?

    Lo ngại về khả năng sinh sản cũng từng được đặt ra. Nhưng nghiên cứu đăng trên The Journal of Nutrition (2010) của Hoa Kỳ và Journal of Nutritional Science (2022) của Anh cho thấy, tiêu thụ đậu nành ở mức thông thường không ảnh hưởng đến chức năng sinh sản ở cả nam và nữ. Phải ăn lượng rất lớn – khoảng 60g protein từ đậu nành mỗi ngày trong thời gian dài – mới có thể ảnh hưởng nhẹ đến hormone, điều hiếm xảy ra trong chế độ ăn thông thường.

    Về ảnh hưởng tới hormone nam, phân tích 36 nghiên cứu lâm sàng đăng trên Reproductive Toxicology (2021) của Hoa Kỳ cho thấy đậu nành không làm giảm testosterone hay gây “nữ tính hóa” ở nam giới. Trường hợp duy nhất được ghi nhận là người đàn ông ăn lượng đậu nành cực lớn mỗi ngày trong nhiều tháng – điều không đại diện cho phần lớn dân số.

    Có thể nói đậu nành là một thực phẩm giàu dinh dưỡng, phù hợp với nhiều lứa tuổi và đối tượng, từ trẻ em, người trưởng thành đến người già, nam giới lẫn nữ giới. Phần lớn hiểu lầm về đậu nành xuất phát từ các nghiên cứu cũ trên động vật hoặc diễn giải sai lệch từ các dữ liệu không đầy đủ. Các nghiên cứu hiện đại, từ nhiều tổ chức y tế uy tín trên thế giới, đã chứng minh rằng đậu nành không chỉ an toàn mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe nếu sử dụng đúng cách trong chế độ ăn đa dạng và cân bằng.

    Một số lưu ý khi sử dụng đậu nành

    Theo Bệnh viện Hồng Ngọc, khi sử dụng đậu nành cũng nên lưu ý, một số người cho rằng uống sữa đậu nành với trứng gà có thể tăng thêm dinh dưỡng. Tuy nhiên, thực tế hoàn toàn trái ngược, bởi lòng trắng trứng kết hợp với men trypsin có trong sữa đậu nành sẽ tạo thành hợp chất kết tủa làm cơ thể khó hấp thu, và làm mất đi chất dinh dưỡng của trứng và sữa đậu nành. Do đó, trứng là một trong những kiêng kị uống sữa đậu nành cần nhớ.

    Không nên dùng đường đỏ pha với sữa đậu nành bởi trong đường đỏ có chứa các axit hữu cơ như axit lactic , axit axetic… khi kết hợp các chất protein, can-xi sẽ tạo thành các hợp chất biến tính, làm mất đi các chất dinh dưỡng của sữa đậu nành, đồng thời ảnh hưởng tới sự hấp thu của hệ tiêu hóa.

    Ngoài ra một số loại thuốc, đặc biệt các thuốc kháng sinh như tetracycline, erythromycine có tác dụng phân hủy chất dinh dưỡng trong sữa đậu nành. Do đó, tránh uống kháng sinh cùng lúc với sữa đậu nành. Nên uống cách nhau khoảng 1 giờ để đảm bảo không có phản ứng hóa học xảy ra.

    Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 11017:2015 về ngũ cốc, đậu đỗ và các loại hạt khác

    TCVN 11017:2015 (tương đương ISO 5526:2013) là tiêu chuẩn quốc gia do Bộ Khoa học và Công nghệ công bố đưa ra các yêu cầu về hệ thống tên gọi chính thức cho các loại ngũ cốc, đậu đỗ và hạt dùng trong thực phẩm, với ba cột thông tin cơ bản: tên tiếng Việt, tên tiếng Anh và tên khoa học. Trong đó, phần đậu đỗ đóng vai trò quan trọng khi chuẩn hóa danh mục các loại hạt họ đậu (Fabaceae) được sử dụng rộng rãi trong thực phẩm và công nghiệp chế biến. Mục tiêu của phần này là xây dựng hệ thống thuật ngữ thống nhất, giúp các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người tiêu dùng phân biệt rõ ràng giữa các loài, tránh nhầm lẫn trong thương mại và kỹ thuật.

    Theo tiêu chuẩn, đậu đỗ là các loại hạt khô lấy từ những cây thuộc họ đậu, thường được tiêu thụ sau khi nấu chín. TCVN 11017:2015 liệt kê nhiều loại đậu phổ biến như: đậu triều (Cajanus cajan – pigeon pea), đậu xanh Thổ Nhĩ Kỳ (Cicer arietinum – chickpea), đậu ván (Dolichos lablab – hyacinth bean), đậu lăng (Lens culinaris – lentil), đậu lupin trắng (Lupinus albus – white lupin) và đậu lupin xanh (Lupinus angustifolius – blue lupin), cùng với nhiều loài khác.

    Tiêu chuẩn còn khuyến nghị áp dụng tên gọi chính thức này trong hoạt động kiểm nghiệm, giám định chất lượng, thống kê và thương mại quốc tế nhằm đảm bảo tính chính xác và minh bạch. Việc sử dụng thống nhất các tên gọi theo chuẩn quốc tế còn góp phần tạo thuận lợi trong nghiên cứu khoa học, xuất nhập khẩu nông sản và đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng.

    Theo Vân Thảo (T/h)
    https://vietq.vn/su-that-khoa-hoc-chung-minh-dang-sau-nhung-lam-tuong-ve-tac-hai-cua-dau-nanh-d234098.html

    Chuyên gia gợi ý cách dùng giấy vệ sinh để tránh nhiễm vi khuẩn gây bệnh

    Theo nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, việc dùng giấy vệ sinh không đúng cách khiến chúng ta dễ bị nhiễm C.dificile – một loại vi khuẩn có khả năng gây tiêu chảy, bệnh đường ruột. Theo đó cần có cách sử dụng đúng để đảm bảo an toàn.

    Các nhà khoa học Mỹ nhận định việc dùng giấy vệ sinh khiến chúng ta dễ bị nhiễm C.dificile – một loại vi khuẩn có khả năng gây tiêu chảy, bệnh đường ruột và thậm chí là tử vong.

    Thống kê cho thấy khoảng 500.000 người Mỹ bị nhiễm C.difficile mỗi năm, với 2/3 trong số đó là các trường hợp tại viện dưỡng lão. Căn bệnh này đã khiến 15.000-30.000 người tử vong mỗi năm ở Mỹ.

    Nghiên cứu công bố trên Tạp chí Nước và Sức khỏe của Mỹ cho thấy lượng vi khuẩn khi dùng giấy vệ sinh nhiều gấp 10 lần so với lượng vi khuẩn nếu dùng Bidet.

    Bên cạnh các vấn đề liên quan đến giấy vệ sinh, các chuyên gia cho biết cách mọi người sử dụng giấy cũng có thể gây ra các bệnh nhiễm trùng. Giấy vệ sinh một lớp bình thường có bề mặt thô ráp hơn so với các loại giấy vệ sinh đắt tiền. Nó có thể gây ra các vết thương hở, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.


    Nên sử dụng giấy vệ sinh đúng cách để tránh nhiễm khuẩn. Ảnh minh họa

    Tiến sỹ Trisha Pasricha – bác sỹ chuyên khoa Tiêu hóa tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts ở Boston cho rằng giấy vệ sinh một lớp rất mỏng và việc chà xát nhiều lần với loại giấy thô này có thể dẫn đến cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Giấy vệ sinh bị tẩy trắng cũng có thể gây khó chịu. Các chuyên gia khuyên dùng loại khăn giấy vệ sinh thấm hút, mềm mại.

    Một nghiên cứu ở Canada liên quan đến một phụ nữ bị nhiễm trùng vùng kín trong vòng bốn năm đã khiến cô đi lại khó khăn. Tuy nhiên khi đi du lịch châu Âu, cô đã sử dụng giấy vệ sinh không tẩy trắng, sau đó cô không còn cảm thấy khó chịu nữa.

    Theo các bác sỹ tại Trung tâm Tiết niệu Florida, nam giới cũng dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu mặc dù không thường xuyên. Một mẹo quan trọng khác là đóng nắp bồn cầu trước khi xả nước. Một nghiên cứu chỉ ra việc không đóng nắp bồn cầu trước khi xả nước có thể làm lây lan vi khuẩn C.difficile gấp 12 lần.

    Đặc biệt, theo bác sĩ Trương Mỹ Phương, Trưởng khoa da liễu Bệnh viện Nhân dân tỉnh Thiểm Tây tại Trung Quốc cảnh báo, nếu chúng ta thường xuyên sử dụng những loại giấy vệ sinh kém chất lượng, thì không chỉ có thể mắc những căn bệnh mang vào từ miệng, mà còn rất dễ bị viêm da dị ứng.

    Giấy vệ sinh chất lượng thấp thường được sản xuất từ bột giấy tái chế, chứa nhiều hóa chất tẩy trắng và chất phụ gia không an toàn. Những sản phẩm này có thể gây kích ứng da, viêm nhiễm đường tiết niệu và tăng nguy cơ mắc các bệnh về da. Đặc biệt, việc sử dụng giấy vệ sinh có màu trắng quá mức có thể là dấu hiệu của việc sử dụng quá nhiều chất tẩy trắng, điều này tiềm ẩn nguy cơ ung thư và các bệnh lý khác.

    Chuyên gia khuyến cáo người tiêu dùng nên lựa chọn giấy vệ sinh có màu trắng ngà hoặc tự nhiên, được sản xuất từ bột giấy nguyên sinh, không chứa hóa chất tẩy trắng. Khi mua sản phẩm, cần kiểm tra kỹ nhãn mác, hạn sử dụng và nguồn gốc xuất xứ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

    Để an toàn nhất, theo tiến sỹ Evan Goldstein – bác sỹ phẫu thuật trực tràng ở New York, nên sử dụng vòi xịt vì sản phẩm này có tác dụng kiểm soát nhiễm trùng tốt hơn nhiều so với giấy vệ sinh.

    Các nhà khoa học Nhật Bản cũng cho rằng, việc chuyển sang dùng vòi xịt rửa vùng dưới của người dùng ngay sau khi đi vệ sinh là cần thiết có thể giúp giảm đáng kể nguy cơ nhiễm trùng. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy vòi rửa vệ sinh có thể nhiễm khuẩn. Vì vậy, cần phải thường xuyên làm sạch vòi rửa. Chỉ cần dùng khăn ẩm lau qua vòi rửa là đủ, tránh các hóa chất mạnh.

    Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khăn giấy và giấy vệ sinh

    Bộ Công Thương ban hành Thông tư số 36/2015/TT-BCT, trong đó quy định Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia số QCVN 09:2015/BCT về các chỉ tiêu chất lượng và an toàn áp dụng đối với sản phẩm khăn giấy và giấy vệ sinh. Theo quy chuẩn này, các sản phẩm khăn giấy và giấy vệ sinh phải được chứng nhận hợp quy và công bố hợp quy tại Sở Công Thương trước khi đưa ra thị trường. Trên nhãn sản phẩm bắt buộc phải gắn dấu hợp quy (CR) nhằm đảm bảo minh bạch về chất lượng và an toàn cho người tiêu dùng.

    QCVN 09:2015/BCT quy định mức giới hạn các chỉ tiêu chất lượng, bao gồm chỉ tiêu cơ lý, hóa học, vi sinh, phương pháp thử, yêu cầu ghi nhãn và quản lý chất lượng đối với sản phẩm khăn giấy, giấy vệ sinh và giấy tissue dạng cuộn lớn. Quy chuẩn này áp dụng với tất cả các tổ chức, cá nhân sản xuất, gia công, nhập khẩu và phân phối sản phẩm khăn giấy, giấy vệ sinh, giấy tissue tại thị trường Việt Nam.

    Về nguyên liệu, sản phẩm phải sử dụng bột giấy nguyên thủy, bột giấy tái chế hoặc hỗn hợp cả hai loại. Cấm sử dụng giấy cáctông có chứa dầu mỡ, hóa chất, thực phẩm, các hợp chất chống cháy như PBDE, PBB, hợp chất gốc phthalate, giấy cáctông bị cháy một phần hoặc giấy có nguồn gốc từ rác thải y tế. Hóa chất sử dụng trong sản xuất phải tuân thủ Luật Hóa chất số 06/2007/QH12, đặc biệt đối với hóa chất nguy hiểm phải có phiếu an toàn hóa chất.

    Nhãn sản phẩm cần thể hiện đầy đủ thông tin về tên, địa chỉ nhà sản xuất hoặc nhà nhập khẩu, nhãn hiệu, số hiệu tiêu chuẩn áp dụng, dấu hợp quy (CR), định lượng lớp giấy, loại bột giấy, số lớp sản phẩm, ngày sản xuất và hạn sử dụng. Các sản phẩm sau khi được chứng nhận hợp quy phải chịu sự kiểm tra, giám sát của cơ quan chức năng để đảm bảo chất lượng ổn định và an toàn cho người tiêu dùng.

    Theo Vân Thảo (T/h)
    https://vietq.vn/chuyen-gia-goi-y-cach-dung-giay-ve-sinh-de-tranh-nhiem-vi-khuan-gay-benh-d234019.html