Để kiếm lời hiện nay nhiều tiểu thương đã “hô biến” thịt đông lạnh thành thịt tươi bằng cách rã đông trước, bỏ qua quy chuẩn an toàn bằng cách rã đông.
Nhập khẩu thịt về rã đông bán như thịt tươi dù có sản phẩm đã biến màu, biến chất
Theo ghi nhận của báo Pháp luật TP.HCM, ở nhiều siêu thị, cửa hàng tiện lợi, chợ sỉ, chợ lẻ, thịt heo, bò, gà các loại được rã đông để bán lẻ, trong đó, có những sản phẩm biến màu, biến chất ngay trên quầy, sạp.
Các năm trước, thịt đông lạnh nhập khẩu thường được các bếp ăn tập thể (trường học, xí nghiệp, quán ăn) ưa dùng do giá rẻ hơn hẳn thịt tươi (thịt nóng) trong nước và lợi giá khi mua nguyên thùng (mỗi thùng thường từ 18 – 25kg). Nhưng hiện nay, thịt nhập khẩu được các chủ sạp ở chợ, cửa hàng, siêu thị đua nhau rã đông, bán lẻ.
Cửa hàng tiện lợi Bách Hóa Xanh trên đường Võ Thành Trang, Q. Tân Bình, TP. HCM bán khá nhiều nạc dăm heo, sườn heo non, đùi bò nhập khẩu. Tất cả các loại thịt ở đây đều đã được rã đông, cắt nhỏ, bày bán như các loại thịt mát hay thịt tươi. Theo một số khách hàng, họ mua sản phẩm dạng này do giá rẻ, tiện chế biến. Một số khách hàng thậm chí không biết đó là thịt rã đông. “Tất cả thịt nhập khẩu ở đây là thịt đông lạnh đã được rã đông và có chất lượng như các loại thịt mát” – nhân viên cửa hàng nói.
Rã thịt đông lạnh ra để bán như thịt tươi. Ảnh: Pháp luật TP.HCM
Tại siêu thị Tops Market trên đường Âu Cơ, Q.Tân Phú, TP. HCM, lượng thịt bò nhập khẩu từ Mỹ, Úc khá nhiều, áp đảo thịt bò trong nước. Thịt được chia làm nhiều loại như sườn, ba chỉ, thăn vai, bắp, thịt lõi cổ, nạc đùi, nạc vai, bắp hoa… Tất cả đều được cắt nhỏ đủ kích cỡ (lát dày 1 – 2cm, lát mỏng, lát vuông, quấn nấm kim châm…) rồi xếp vào khay nhựa với trọng lượng 300 – 400g, rất hợp với nhu cầu mua lẻ của phần đông khách hàng.
Không dễ để nhận ra đây là vì những miếng tem nhỏ dán trên bề mặt khay chỉ hiển thị dòng chữ “thăn vai bò Mỹ”, “thăn vai bò Úc”… Với những miếng thịt được cắt dày, vẫn còn tinh thể đá giữa các thớ thịt nên dễ nhận ra hơn, còn với những miếng cắt lát mỏng, tinh thể đá biến mất, chúng trông giống thịt mát. Trong khi đó, ở quầy, không có dòng thông tin nào cho biết đây là thịt rã đông.
Một số loại thịt được dán thêm nhãn khuyến mãi, có hạn sử dụng 3 ngày. Theo nhân viên, siêu thị này thường có các chương trình khuyến mãi, giảm giá trực tiếp trên sản phẩm; tất cả thịt khuyến mãi đều là thịt mới chứ không phải thịt qua ngày như ở các siêu thị khác (?).
Tại siêu thị Big C trên đường Trường Chinh, Q.Tân Phú, ngoài các loại thịt bò, thịt heo nhập khẩu, còn có gà nguyên con, đùi tỏi, đùi gà nhập khẩu. Các loại thịt heo, thịt bò cũng được cắt nhỏ, đóng vỉ, bày bán trong tủ đông. Riêng các loại thịt gà được rã đông, bán như các loại thịt gà tươi trong nước. Tại khu này, có một tấm bảng lưu ý người tiêu dùng: “Sản phẩm đã rã đông, vui lòng không tái đông”. Còn ở siêu thị Lotte Mart, thịt bò nhập khẩu đã được cắt lát nhỏ, đóng gói, rã đông nhưng trên bao bì lại ghi “thịt bò tươi”.
Thịt bán không hết, lại tái cấp đông
Cũng theo ghi nhận, nếu như các siêu thị, cửa hàng đem thịt rã đông để bán dưới dạng thịt mát thì tại các chợ, thịt rã đông được bán như thịt tươi. Thậm chí, đến cuối ngày, nếu bán không hết, chủ sạp lại đem thịt tái cấp đông để hôm sau bán tiếp.
Tại một gian hàng thịt bò trong chợ Bà Hoa, Q.Tân Bình, toàn bộ thịt bò gân trong mâm đều còn hơi lạnh, một số miếng thịt vẫn còn lẫn tinh thể đá. Theo quan sát trong thời gian nghỉ trưa, số thịt chưa bán hết này tiếp tục được tái cấp đông rồi bày ra mâm bán tiếp lúc 15h.
“Buổi sáng, bò gân này có giá 150.000 đồng/kg nhưng chiều, giá còn khoảng 120.000-130.000 đồng/kg. Thịt bán không hết thì phải tái cấp đông để bảo quản. Ở đâu cũng vậy chứ đâu riêng gì ở đây” – chủ một sạp nói.
Theo quy định, muốn bán thịt đông lạnh, tiểu thương trong chợ đầu mối nông sản thực phẩm Hóc Môn phải đăng ký; nếu không đăng ký, sẽ bị phạt rất nặng. Trong khi đó, các “sạp dã chiến” bên hông chợ này lại bày bán thịt rã đông vô tư và không rõ còn hạn sử dụng hay có tẩm ướp chất bảo quản gì không.
Tác hại của việc rã đông thịt và đông lạnh thịt nhiều lần
Việc làm đông lạnh lại thực phẩm sẽ thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn. Điều này có thể trở thành một mối nguy hiểm cho sức khỏe nếu những vi khuẩn sinh sôi nảy nở này là những loại vi khuẩn độc hại. Chúng sẽ gây ngộ độc thực phẩm và mức độ nghiêm trọng tùy thuộc vào từng loại vi khuẩn.
Việc đông lạnh thịt nhiều lần có thể được thực hiện một cách an toàn, nhưng chất lượng thịt có thể sẽ bị ảnh hưởng đáng kể. Ví dụ, đông lạnh và rã đông thịt nhiều lần có thể gây ra sự thay đổi màu sắc, mùi, vị, không giữ được nước và tăng quá trình oxy hóa chất béo gây ra ảnh hưởng đến chất lượng protein trong thịt.
Oxy hóa là một quá trình trong đó các electron được chuyển từ nguyên tử này sang nguyên tử khác. Khi quá trình này xảy ra trong thịt, nó có thể dẫn đến sự suy giảm đáng kể về chất lượng. Bất kỳ thay đổi nào với khả năng giữ nước của thịt cũng có thể ảnh hưởng đáng kể đến độ mềm và độ mọng nước của thịt.
Một nghiên cứu quan sát cho thấy sự kết hợp đông lạnh khác nhau có thể ảnh hưởng đến việc cắt bít tết của thịt bò. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng sự kết hợp của đông lạnh, rã đông và sự già hoá của miếng thịt sẽ tăng hơn so với miếng bít tết tươi và không được cấp đông lạnh.
Đối với thịt cừu, một số nghiên cứu về sườn cừu nuôi ở úc đã so sánh quá trình đông lạnh và bảo quản sườn cừu ở các nhiệt độ khác nhau có ảnh hưởng đến chất lượng của thịt như: độ giữ nước của thịt, kết cấu và độ đàn hồi.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng thịt cừu được bảo quản ở nhiệt động đóng băng khoảng -50 độ C đến -80 độ C vẫn mềm hơn sau một lần rã đông so với thịt bảo quản đông lạnh ở nhiệt độ là -18 độ C.
Còn với thịt lợn thăn là loại thịt thường được lấy từ khung xương sườn của lợn. Hai nghiên cứu gần đây đã kiểm tra tác động của quá trình đông lạnh và rã đông đối với thịt lợn thăn.
Nghiên cứu đầu tiên so sánh ba cấp của quá trình đông lạnh về chất lượng của thịt thăn. Mỗi cấp gây ra sự đổi màu của thịt khác nhau, nhưng các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng việc làm già thịt lợn trước khi cấp đông có thể là cách hiệu quả để duy trì thịt được mềm. Nghiên cứu thứ hai cho thấy rằng quá trình đông lạnh và sau đó rã đông thịt thăn không ảnh hưởng đáng kể đến độ mềm của thịt. Mặt khác, độ ngon ngọt của thịt có thể giảm sau khi cấp đông và rã đông.
An Dương (T/h)
http://vietq.vn/nhap-thit-dong-lanh-ve-ra-dong-sau-ban-nhu-thit-tuoi-d186729.html
