Mới đây, Ủy ban Châu Âu đã hoan nghênh thỏa thuận tạm thời đạt được giữa Nghị viện Châu Âu với Hội đồng để củng cố Chỉ thị Năng lượng tái tạo của EU.
Thỏa thuận siết chặt luật pháp trong việc triển khai các năng lượng tái tạo, đưa EU tiến một bước gần hơn đến việc hoàn thành luật “Phù hợp với 55” để thực hiện các mục tiêu của Thỏa thuận xanh châu Âu và REPowerEU (Tái cung cấp năng lượng cho EU). Thỏa thuận nâng cam kết mục tiêu về tái tạo của EU cho năm 2030 lên mức tối thiểu 42,5%, tăng từ mục tiêu 32% hiện tại và tăng gần gấp đôi tỷ lệ năng lượng tái tạo hiện có ở EU. Các nhà đàm phán cũng đồng ý rằng EU sẽ đặt mục tiêu đạt 45% năng lượng tái tạo vào năm 2030.
Thỏa thuận tái khẳng định quyết tâm của EU giành được sự độc lập về năng lượng thông qua việc triển khai nhanh hơn năng lượng tái tạo trong nước và đáp ứng mục tiêu giảm 55% lượng khí thải nhà kính của EU vào năm 2030. Sản xuất điện, công nghiệp, tòa nhà và giao thông vận tải sẽ giảm giá năng lượng theo thời gian và giảm sự phụ thuộc của EU vào nhiên liệu hóa thạch nhập khẩu. Thủ tục cấp phép sẽ dễ dàng và nhanh chóng hơn theo luật mới. Năng lượng tái tạo sẽ được công nhận là lợi ích công cộng quan trọng nhất, đồng thời duy trì mức độ bảo vệ môi trường cao. Ở những khu vực có tiềm năng, năng lượng tái tạo cao và rủi ro môi trường thấp, các Quốc gia Thành viên sẽ thiết lập các khu vực tăng tốc dành riêng cho năng lượng tái tạo, với các quy trình cấp phép đặc biệt ngắn gọn và đơn giản. Thỏa thuận tạm thời cũng tăng cường hợp tác xuyên biên giới về năng lượng tái tạo.
Ủy ban Châu Âu đã hoan nghênh thỏa thuận tạm thời đạt được giữa Nghị viện Châu Âu với Hội đồng để củng cố Chỉ thị Năng lượng tái tạo của EU. Ảnh minh họa
Thỏa thuận bao gồm các mục tiêu và biện pháp hỗ trợ việc sử dụng năng lượng tái tạo trong các lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế. Chỉ thị sửa đổi tăng cường các mục tiêu năng lượng tái tạo hàng năm cho lĩnh vực sưởi ấm và làm mát, cũng như năng lượng tái tạo được sử dụng trong các hệ thống sưởi ấm của khu vực. Nó đưa ra một tiêu chuẩn năng lượng tái tạo cụ thể là 49% cho mức tiêu thụ năng lượng trong các tòa nhà vào năm 2030 để bổ sung cho luật tòa nhà của EU và hướng dẫn các nỗ lực của các Quốc gia Thành viên.
Là một ngành tiêu thụ năng lượng quan trọng, ngành công nghiệp lần đầu tiên được đưa vào Chỉ thị Năng lượng tái tạo. Thỏa thuận thiết lập các mục tiêu chỉ định (1,6% mức tăng sử dụng năng lượng tái tạo hàng năm) cũng như đưa ra mục tiêu cam kết để đạt được 42% lượng hydro tái tạo trong tổng mức tiêu thụ hydro trong ngành vào năm 2030. Thỏa thuận cũng củng cố khung pháp lý cho việc sử dụng năng lượng tái tạo trong giao thông vận tải (giảm 14,5% cường độ khí nhà kính hoặc 29% tỷ trọng năng lượng tái tạo trong tiêu thụ năng lượng cuối cùng), bao gồm mục tiêu phụ kết hợp là 5,5% đối với nhiên liệu sinh học tiên tiến và nhiên liệu tái tạo có nguồn gốc phi sinh học, bao gồm mức tối thiểu 1% đối với nhiên liệu tái tạo có nguồn gốc phi sinh học. Những mục tiêu này hỗ trợ tham vọng của EU về triển khai hydro tái tạo. Thỏa thuận cũng bao gồm các điều khoản hỗ trợ tích hợp hệ thống năng lượng thông qua điện khí hóa và hấp thụ nhiệt thải cũng như tăng cường hệ thống đảm bảo nguồn gốc để cải thiện thông tin của người tiêu dùng.
Thỏa thuận củng cố các tiêu chí bền vững về năng lượng sinh học, phù hợp với tham vọng về khí hậu và đa dạng sinh học ngày càng tăng của Thỏa thuận xanh châu Âu. Trong tương lai, các tiêu chí này sẽ áp dụng cho các công trình lắp đặt nhỏ hơn (bằng hoặc trên 7,5 MW) thay vì ngưỡng 20 MW theo chỉ thị hiện tại. Thỏa thuận bao gồm các điều khoản để đảm bảo rằng sinh khối rừng không được lấy từ một số khu vực nhất định có tầm quan trọng đặc biệt từ góc độ đa dạng sinh học và trữ lượng carbon. Ngoài ra, các quy tắc đã thống nhất thiết lập rằng sinh khối gỗ sẽ phải được sử dụng theo giá trị gia tăng cao nhất về kinh tế và môi trường của nó (cái gọi là sử dụng theo tầng). Hỗ trợ tài chính sẽ bị cấm đối với năng lượng được sản xuất thông qua việc sử dụng gỗ xẻ, gỗ ván lạng, gỗ tròn cấp công nghiệp, gốc và rễ cây. Thỏa thuận tạm thời ngày nay hiện cần được Nghị viện và Hội đồng Châu Âu chính thức thông qua. Khi quá trình này hoàn tất, luật mới sẽ được công bố trên Tạp chí Chính thức của Liên minh Châu Âu và có hiệu lực.
Thỏa thuận xanh châu Âu là chiến lược tăng trưởng dài hạn của EU nhằm làm cho châu Âu trở nên trung hòa với khí hậu vào năm 2050. Việc sửa đổi Chỉ thị năng lượng tái tạo là một trong những đề xuất ‘Phù hợp với 55’ do Ủy ban trình bày vào tháng 7 năm 2021 để tạo ra khí hậu của EU Các chính sách năng lượng, sử dụng đất, giao thông vận tải và thuế phù hợp để giảm phát thải khí nhà kính ròng ít nhất 55% vào năm 2030, so với mức của năm 1990. Đẩy nhanh và tăng cường triển khai năng lượng tái tạo vào cuối thập kỷ tới là rất quan trọng để châu Âu trở thành lục địa trung lập về khí hậu đầu tiên trên thế giới vào năm 2050 và biến Thỏa thuận xanh châu Âu thành hiện thực.
Tăng cường sản xuất và sử dụng năng lượng tái tạo là một trụ cột chính của Kế hoạch REPowerEU, đây là chiến lược của EU nhằm loại bỏ việc nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch của Nga càng sớm càng tốt. Vào tháng 5 năm 2022, Ủy ban đã đề xuất như một phần của Kế hoạch REPowerEU nhằm đẩy nhanh hơn nữa việc triển khai năng lượng tái tạo, bao gồm cả việc tăng Mục tiêu năng lượng tái tạo ràng buộc được đề xuất theo gói ‘Phù hợp với 55’ của luật Thỏa thuận Xanh Châu Âu.
Khánh Mai (theo ec.europa.eu)
https://vietq.vn/eu-dong-y-siet-chat-luat-phap-manh-me-hon-de-thuc-day-trien-khai-nang-luong-tai-tao-d209461.html