Việc tái sử dụng vỏ chai nhựa là điều rất phổ biến không chỉ ở Việt Nam mà còn ở hầu hết các nước đang phát triển trên thế giới. Tuy nhiên thói quen này cũng được cho là gây ra một số mối nguy hại tiềm ẩn.
Vào mùa hè nóng bức, nước lạnh luôn là thứ giúp cho người dùng cảm thấy sảng khoái, dịu cơn khát. Trong khi đó tủ lạnh của nhiều người không có chế độ lấy nước lạnh. Những chiếc chai nhựa bỏ đi lúc này trở thành dụng cụ lý tưởng để đựng nước đun sôi và cho vào ngăn mát tủ lạnh dùng dần.
Tuy nhiên, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết, thói quen uống nước để trong tủ lạnh kiểu này không thực sự tốt cho sức khỏe.
Thông thường, người dùng có thể sử dụng nước đựng vào những chai nhựa, đem làm mát trong tủ lạnh và uống dần. Đây là loại nước trung tính, tức là không có độ chua, độ mặn… như nước mơ, nước sấu… nên an toàn hơn nhiều.
Dùng chai nhựa đựng nước để trong tủ lạnh tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ảnh minh họa
Điều đáng nói những chiếc chai đựng nước lọc, nước ngọt… sau khi dùng xong chỉ nên tái sử dụng 1-2 lần nhưng nhiều người nhận thấy chai còn sạch, mới nên tiếp tục sử dụng. Không thiếu những gia đình sử dụng chai nhựa đựng nước lọc trong tủ lạnh lưu cữu hàng tháng. Việc dùng đi dùng lại chai nhựa, mở nắp chai nhiều lần… sẽ tạo cơ hội cho vi khuẩn sinh sôi và phát triển, người dùng có thể bị ngộ độc, gặp vấn đề đường tiêu hóa.
Nhất là khi chai nhựa đựng nước uống lại đặt cạnh những món đồ ăn trong tủ lạnh. Để cạnh những món đồ sống, đồ chín lẫn lộn thì nguy cơ lây nhiễm chéo càng cao.
Chưa kể, việc dùng đi dùng lại chai nhựa đựng nước uống trong tủ lạnh còn có nguy cơ khiến cơ thể nạp nhựa vào người. Khả năng thôi nhiễm nhựa ra nước lọc tất nhiên rất kém so với những loại nước có độ chua, mặn rõ ràng nhưng không phải không có nguy cơ.
Ngoài ra, dù cho có rửa sạch chai nhựa nhưng vi khuẩn vẫn tích tụ bên ngoài vỏ chai theo thời gian. Nhiều người cho rằng rửa hàng ngày sẽ không sao. Tuy nhiên, thực tế, việc rửa và làm khô nhiều lần còn khiến cấu trúc nhựa bị phá vỡ, giải phóng các hóa chất độc hại vào nước uống.
Đặc biệt, nhiều chai nhựa có chứa các hợp chất hóa học nguy hiểm được gọi là BPA và PET. Những chất này khi nạp vào cơ thể có thể gây bệnh tim mạch, tiểu đường.
Trong các nghiên cứu, các nhà khoa học đã chứng minh, chất BPA trong nhựa có thể gây ra các biến chứng về nhiễm sắc thể đối với thai nhi và dẫn đến các khuyết tật bẩm sinh.
Ngoài ra, các chất hóa học trong nhựa có thể rối loạn các hormone giới tính như estrogen, dẫn đến hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ. Nhiều nghiên cứu cho thấy, những người sử dụng nước đóng chai chất lượng thấp có thể tăng nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến, ung thư vú và ảnh hưởng tới khả năng sinh sản.
Bên cạnh đó, khi sử dụng chai nhựa để lưu trữ nước ấm, nhiệt độ cao có thể xúc tác cho phản ứng hóa học giữa nước và các thành phần của vỏ chai, tạo ra các hợp chất gây ung thư.
Bên cạnh đó, để tạo dáng cho bao bì nên nhiều sản phẩm có thêm chất hóa dẻo plasticizer là các hóa chất có cấu trúc tương tự tạo thành nhóm gọi là các “dẫn chất phtalat”. Tác hại của các dẫn chất phtalat vào trong cơ thể gây hại nhiều mặt nhưng hại lớn nhất là làm xáo trộn nội tiết hay phá vỡ nội tiết (endocrine disruptors). Đặc biệt, các bé gái bị nhiễm phtalat sẽ dậy thì sớm trước tuổi. Đã có nhiều công trình nghiên cứu về vấn đề này và cho thấy, trong nước tiểu bé gái dậy thì sớm chứa lượng monomethyl phtalat (MMP) cao hơn nhiều so với bé gái bình thường”.
Các loại sản phẩm bằng nhựa dùng một lần thường được làm mỏng, độ bền kém, hạn chế thôi nhiễm kém, có thể dùng lần thứ nhất, nếu tái chế sử dụng nhiều lần có thể dẫn tới sự xuống cấp của các chai nhựa này, một số chất độc hại có thể nhiễm vào nước uống tăng khả năng thẩm thấu hóa học. Đặc biệt với những sản phẩm chai mà có khuyến cáo chỉ sử dụng một lần thì không nên vì còn sử dụng được mà cố tái sử dụng mà gây hại đến sức khỏe. Khi sử dụng chai nhựa để lưu trữ nước ấm, nhiệt độ cao có thể xúc tác cho phản ứng hóa học giữa nước và các thành phần của vỏ chai, tạo ra các hợp chất gây ung thư.
Ngọc Nga (T/h)
https://vietq.vn/canh-bao-tai-su-dung-chai-nhua-dung-nuoc-de-trong-tu-lanh-tiem-an-rui-ro-d201464.html
