27.5 C
Hanoi
Thứ Tư, Tháng 9 3, 2025
More
    Home Blog Page 5

    Cảnh báo không khí trong nhà hàng ngày có thể chứa tới 68.000 hạt vi nhựa độc hại

    Một nghiên cứu mới cho thấy không khí chứa đầy vi nhựa trong nhà và ô tô có thể khiến con người tiếp xúc với 68.000 hạt vi nhựa xâm nhập vào phổi mỗi ngày.

    Theo một nghiên cứu mới, không khí bên trong nhà và xe hơi có thể âm thầm bao phủ phổi của bạn bằng hàng nghìn mảnh nhựa mỗi ngày. Các nhà khoa học Pháp phát hiện ra rằng con người có thể hít phải 68.000 hạt vi nhựa mỗi ngày. Vi nhựa là những hạt nhỏ có thể đi sâu vào phổi, thậm chí có thể xâm nhập vào máu. Nghiên cứu đã phân tích các mẫu không khí thu thập từ nhà ở và nội thất ô tô, cho thấy mức độ hạt nhựa cao hơn tới 100 lần so với ước tính trước đây.

    Các nhà nghiên cứu đã sử dụng kỹ thuật mạnh mẽ gọi là quang phổ Raman để phát hiện các hạt trong phạm vi 1–10 micromet, một phạm vi kích thước mà các nghiên cứu trước đây phần lớn đã bỏ sót. Nadiia Yakovenko – tác giả chính và nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Đại học Toulouse, Pháp cho biết: “Phát hiện quan trọng của nghiên cứu này là hơn 90% hạt nhựa mà chúng tôi phát hiện có kích thước nhỏ hơn 10 µm. Những hạt này nhỏ hơn một hạt bụi và mỏng hơn 7 lần so với chiều rộng của một sợi tóc. Khi hít phải, chúng có thể xâm nhập sâu vào phổi”.

    Không giống như các nghiên cứu trước đây tập trung vào nhựa trong đại dương hoặc ô nhiễm ngoài trời, nghiên cứu này tập trung vào bối cảnh riêng tư hơn nhiều, nơi mọi người dành phần lớn thời gian của mình. Yakovenko cho hay, mọi người dành trung bình 90% thời gian trong nhà, bao gồm nhà ở, nơi làm việc, cửa hàng, phương tiện giao thông… trong khi đó, họ tiếp xúc với ô nhiễm vi nhựa qua đường hô hấp mà không hề hay biết.


    Hạt vi nhựa là những hạt nhỏ có thể đi sâu vào phổi, thậm chí có thể đi vào máu.

    Bà chia sẻ thêm: “Điều khiến chúng tôi ngạc nhiên nhất là có bao nhiêu vi nhựa hiện diện trong không khí ở những môi trường mà chúng ta coi là an toàn và quen thuộc như nhà ở và ô tô của chúng ta. Số lượng hạt chúng tôi tìm thấy vừa đáng ngạc nhiên vừa đáng lo ngại và là kết quả của sự phân hủy của nhiều đồ vật bằng nhựa trong nhà bao gồm thảm, rèm cửa, sơn, hàng dệt may và các đồ gia dụng khác”.

    Nội thất ô tô hóa ra lại là nơi tiếp xúc đặc biệt mạnh. Khoang xe có thể là nguồn phơi nhiễm vi nhựa đáng kể vì chúng là những không gian nhỏ, kín chứa đầy vật liệu gốc nhựa, như bảng điều khiển, vải bọc ghế, thảm… Những vật liệu này có thể phát tán các hạt nhựa nhỏ theo thời gian, đặc biệt là do bức xạ mặt trời, ma sát, nhiệt độ và quá trình sử dụng hàng ngày.

    Những tác động đến sức khỏe thực sự đáng lo ngại. Khi hít phải vi nhựa, những hạt nhỏ li ti này có thể xâm nhập sâu vào hệ hô hấp và có khả năng gây viêm hoặc kích ứng. Vi nhựa mang theo các chất phụ gia độc hại, chẳng hạn như bisphenol A hoặc phthalate, có thể đi vào máu của chúng ta.

    Theo Tiểu My
    https://vietq.vn/canh-bao-khong-khi-trong-nha-hang-ngay-co-the-chua-toi-68000-hat-vi-nhua-doc-hai-d235781.html

    Uống viên sủi vitamin C: Lợi bất cập hại nếu dùng sai cách

    Viên sủi vitamin C đang trở thành lựa chọn phổ biến để tăng cường sức đề kháng, đặc biệt sau dịch bệnh. Tuy nhiên, việc uống mỗi ngày liệu có thực sự tốt cho sức khỏe?

    Vitamin C (acid ascorbic) là vi chất dinh dưỡng thiết yếu, có vai trò quan trọng trong chống oxy hóa, hỗ trợ hệ miễn dịch, tham gia vào quá trình tổng hợp collagen, tăng hấp thu sắt và làm lành vết thương. Cơ thể con người không thể tự tổng hợp được vitamin C nên cần bổ sung từ bên ngoài qua thực phẩm hoặc dạng thuốc.

    Theo khuyến nghị của Viện Y học Hoa Kỳ (NIH), nhu cầu vitamin C hàng ngày đối với người trưởng thành là khoảng 75 mg đối với nữ và 90 mg đối với nam, giới hạn tối đa an toàn là 2.000 mg mỗi ngày. Trong khi đó, một viên sủi vitamin C thông dụng trên thị trường thường chứa từ 500 đến 1.000 mg vitamin C – tức gấp 5 đến 10 lần nhu cầu khuyến nghị. Điều này khiến nhiều người vô tình vượt ngưỡng an toàn nếu sử dụng thường xuyên mỗi ngày.

    Việc sử dụng viên sủi vitamin C được xem là hợp lý trong một số trường hợp cụ thể như khi cơ thể mệt mỏi, suy giảm miễn dịch, cảm cúm, ăn uống kém rau quả, hoặc khi có chỉ định bổ sung từ bác sĩ. Một số nghiên cứu cho thấy vitamin C có thể giúp rút ngắn thời gian cảm lạnh và giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh nếu sử dụng sớm.

    Tuy nhiên, với người bình thường, ăn uống đầy đủ, không thiếu hụt vi chất, việc bổ sung thêm vitamin C hàng ngày qua viên sủi là không cần thiết, thậm chí có thể gây tác dụng ngược.


    Ảnh minh họa.

    Dư thừa vitamin C sẽ được đào thải qua đường nước tiểu do đây là vitamin tan trong nước, tuy nhiên, việc nạp lượng lớn liên tục trong thời gian dài có thể tạo gánh nặng cho gan, thận và hệ tiêu hóa. Nhiều nghiên cứu cảnh báo dùng vitamin C liều cao kéo dài có thể gây ra tác dụng phụ như tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng, mất cân bằng điện giải.

    Đặc biệt, vitamin C khi chuyển hóa có thể tạo ra oxalat – thành phần chính hình thành sỏi thận. Những người có tiền sử sỏi thận, bệnh thận hoặc rối loạn chuyển hóa cần hết sức thận trọng khi sử dụng dạng viên sủi với liều cao. Lạm dụng vitamin C liều cao còn có thể gây tương tác với một số loại thuốc như thuốc chống đông máu, thuốc tim mạch, kháng sinh và có thể ảnh hưởng đến kết quả một số xét nghiệm sinh hóa.

    Một vấn đề khác đáng lưu ý là sự nhầm tưởng phổ biến rằng vitamin C có thể thay thế chế độ ăn uống lành mạnh. Trên thực tế, bổ sung vitamin C qua thực phẩm tự nhiên vẫn là cách tốt nhất và bền vững nhất. Các loại trái cây như cam, quýt, ổi, kiwi, bưởi hay rau xanh như súp lơ, bông cải xanh, rau cải đều là nguồn vitamin C dồi dào, dễ hấp thu và không gây tác dụng phụ. Ngoài ra, trong các thực phẩm này còn chứa nhiều dưỡng chất khác giúp tăng cường sức khỏe tổng thể, điều mà viên sủi vitamin C không thể cung cấp được.

    Việc duy trì chế độ ăn uống giàu rau củ quả kết hợp với lối sống lành mạnh sẽ giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả mà không cần đến sự can thiệp thường xuyên của viên bổ sung.

    Trong hướng dẫn sử dụng, các chuyên gia y tế khuyến cáo không nên uống viên sủi vitamin C khi đói vì có thể gây kích ứng dạ dày, đặc biệt với người có tiền sử viêm loét dạ dày. Nên uống sau ăn và vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều để tránh ảnh hưởng đến giấc ngủ. Không nên dùng quá 1 viên/ngày, trừ khi có chỉ định của bác sĩ. Với trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc người có bệnh nền, việc bổ sung vitamin C cần thận trọng hơn và nên tham khảo ý kiến chuyên môn trước khi dùng.

    Theo các bác sĩ tại Bệnh viện Medlatec, viên sủi vitamin C là hình thức bổ sung nhanh, tiện lợi, phù hợp trong những thời điểm nhất định như thời tiết thay đổi, sau phẫu thuật hoặc trong thời gian điều trị bệnh. Tuy nhiên, sản phẩm này không nên trở thành một phần trong thói quen hàng ngày của người khỏe mạnh. Việc sử dụng sai cách có thể gây ra những hệ lụy âm thầm mà người dùng không lường trước được.

    Từ góc nhìn của các tổ chức y tế uy tín như Viện Y học Ứng dụng Việt Nam, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các chuyên gia tại Vinmec, lời khuyên được đưa ra nhất quán là: chỉ nên bổ sung vitamin C khi thực sự cần thiết và đúng liều lượng. Cơ thể con người không cần đến lượng vitamin C cao như nhiều người lầm tưởng, việc “uống cho chắc” đôi khi lại chính là nguyên nhân dẫn đến các rối loạn về sức khỏe.

    Tóm lại, việc uống viên sủi vitamin C mỗi ngày không phải giải pháp an toàn hay hiệu quả cho tất cả mọi người. Lợi ích chỉ xuất hiện khi được sử dụng đúng thời điểm, đúng đối tượng và liều lượng phù hợp. Ngược lại, lạm dụng viên sủi vitamin C trong tâm lý “càng nhiều càng tốt” có thể khiến bạn phải trả giá bằng sức khỏe của chính mình. Hãy để vitamin C là bạn đồng hành khi cần, chứ đừng biến nó thành thói quen tiềm ẩn rủi ro.

    Theo Thanh Hiền (t/h)
    https://vietq.vn/uong-vien-sui-vitamin-c-moi-ngay-loi-bat-cap-hai-neu-dung-sai-cach-d235757.html

    Dùng nước ngọt “ăn kiêng” thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ tiểu đường type 2 tới 38%

    Một nghiên cứu theo dõi hơn 36.000 người tại Úc trong thời gian dài đã củng cố cảnh báo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) rằng việc tiêu thụ nước ngọt “ăn kiêng” thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2.

    Nghiên cứu do nhà khoa học Robel Hussen Kabthymer và cộng sự tại Đại học Monash (Úc) thực hiện, phân tích dữ liệu sức khỏe của hơn 36.000 người trưởng thành trong suốt 14 năm. Kết quả cho thấy, những người uống mỗi ngày một lon nước ngọt “ăn kiêng” – loại không chứa đường nhưng dùng chất tạo ngọt nhân tạo có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn 38% so với người không sử dụng. Đáng chú ý, tỷ lệ này còn cao hơn so với mức tăng 23% ghi nhận ở những người tiêu thụ nước ngọt có đường thông thường.

    Kết quả này một lần nữa làm dấy lên câu hỏi về tính an toàn thực sự của các chất tạo ngọt không năng lượng (non-nutritive sweeteners), vốn được quảng bá rộng rãi như một lựa chọn lành mạnh cho người muốn kiểm soát cân nặng, phòng tránh béo phì hoặc tiểu đường. Trên thực tế, các nhà nghiên cứu cho rằng việc lạm dụng các loại đồ uống “ăn kiêng” có thể dẫn đến sự rối loạn trong cảm giác thèm ăn, ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và điều hòa đường huyết.


    Dùng chất tạo ngọt nhân tạo không đúng cách có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn so với người không sử dụng. Ảnh minh họa

    Một điểm đáng lưu ý là khi đưa yếu tố cân nặng vào phân tích, tác động trực tiếp từ nước ngọt dù có đường hay không có thể bị che khuất bởi vai trò quan trọng của béo phì, vốn là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tiểu đường type 2. Tuy nhiên, nhiều bằng chứng trước đó đã chỉ ra rằng thói quen tiêu thụ đồ uống ngọt, đặc biệt là các loại thức uống tiện lợi, là yếu tố góp phần thúc đẩy tăng cân và béo phì. Vì vậy, mối liên hệ gián tiếp giữa các loại nước ngọt và tiểu đường vẫn tồn tại và không thể xem nhẹ.

    Phát hiện mới từ Đại học Monash hoàn toàn phù hợp với đánh giá của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) được công bố vào năm 2022. Trong đó, WHO cảnh báo rằng việc sử dụng chất tạo ngọt như aspartame, sucralose, saccharin… không hề giúp phòng ngừa tăng cân hoặc các bệnh mạn tính như tiểu đường và tim mạch, trái lại còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh này khi sử dụng lâu dài. Tổ chức này nhấn mạnh, chỉ nên sử dụng chất tạo ngọt trong những trường hợp thực sự cần thiết và có chỉ định y tế cụ thể, ví dụ như với bệnh nhân tiểu đường, và ngay cả khi đó cũng nên hạn chế tối đa.

    BS.CKI Trần Đông Hải – Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cũng cho rằng, đường ăn kiêng thực chất là các chất tạo ngọt nhân tạo, có vị ngọt nhưng chứa rất ít calo, ít làm tăng đường huyết và thường được dùng để hỗ trợ kiểm soát carbohydrate, đặc biệt ở người tiểu đường.

    Có hai nhóm chất tạo ngọt chính: loại có giá trị dinh dưỡng (như polyols – một dạng carbohydrate ít calo, xuất hiện tự nhiên trong rau, trái cây, nấm…) và loại không có giá trị dinh dưỡng hay còn gọi là chất làm ngọt không năng lượng, ngọt hơn đường gấp nhiều lần nhưng không cung cấp năng lượng đáng kể. Một số sản phẩm đường ăn kiêng trên thị trường là sự kết hợp của hai nhóm chất này.

    Bác sĩ Hải cho biết, về lý thuyết, các chất tạo ngọt nhân tạo có thể giúp người bệnh tiểu đường giảm lượng carbohydrate hấp thu, kiểm soát cân nặng, và giảm nguy cơ sâu răng. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc có thể sử dụng thoải mái. Bởi ngoài thành phần chính, một số chất phụ gia đi kèm trong sản phẩm tạo ngọt có thể ảnh hưởng đến đường huyết. Độ ngọt cao gấp hàng trăm lần so với đường tự nhiên còn có thể kích thích cảm giác thèm đồ ngọt nhiều hơn, gây mất kiểm soát ăn uống.

    Trước thực trạng này, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo người tiêu dùng cần thận trọng khi lựa chọn đồ uống và thực phẩm “ăn kiêng”. Việc loại bỏ đường hoàn toàn không đồng nghĩa với an toàn nếu thay thế bằng các hợp chất hóa học chưa được đánh giá đầy đủ về tác động dài hạn. Để phòng tránh tiểu đường và duy trì sức khỏe chuyển hóa ổn định, phương pháp bền vững nhất vẫn là điều chỉnh thói quen ăn uống, giảm dần khẩu vị ngọt, kết hợp với chế độ vận động đều đặn và duy trì cân nặng hợp lý.

    Tiêu chuẩn kỹ thuật đối với đường tinh luyện và đường chức năng

    Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13744:2023 quy định các yêu cầu kỹ thuật và an toàn đối với các loại đường sử dụng trong ngành thực phẩm, bao gồm: đường bột, dextrose (glucose khan và ngậm nước), lactose (đường sữa), fructose (đường trái cây) và xiro glucose. Đây là các chất tạo ngọt phổ biến trong nhiều loại thực phẩm chế biến, thực phẩm chức năng, nước giải khát, bánh kẹo và cả sản phẩm “ăn kiêng”.

    Tiêu chuẩn đưa ra các chỉ tiêu bắt buộc về độ tinh khiết, độ ẩm tối đa, hàm lượng kim loại nặng như chì, asen, cadmi và giới hạn nhiễm vi sinh vật, đảm bảo các sản phẩm ngọt này không gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người tiêu dùng. Đặc biệt, với những chất như fructose tinh luyện hoặc dextrose ngậm nước, yêu cầu về nguồn gốc tinh bột, phương pháp sản xuất và chỉ số hóa học được quy định nghiêm ngặt nhằm ngăn chặn gian lận thương mại hoặc sử dụng phụ gia không được phép.

    Việc tuân thủ tiêu chuẩn này là bắt buộc đối với các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu và phân phối các loại đường dùng trong chế biến thực phẩm. Trong bối cảnh thị trường tràn lan đường giả, đường ăn kiêng không rõ nguồn gốc, tiêu chuẩn TCVN 13744:2023 đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát chất lượng, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đảm bảo an toàn sức khỏe cộng đồng.

    Theo Vân Thảo (T/h)
    https://vietq.vn/dung-nuoc-ngot-an-kieng-thuong-xuyen-co-the-lam-tang-nguy-co-tieu-duong-type-2-toi-38–d235729.html

    Đồ siêu rẻ: Cái bẫy nguy hiểm

    Những món hàng “siêu rẻ” tràn lan trên thị trường có thể khiến bạn tưởng rằng mình đang săn được món hời. Nhưng thực tế, thứ bạn phải đánh đổi đôi khi lại là sức khỏe, sự an toàn.

    Giấy vệ sinh, khăn giấy giá siêu rẻ: Trắng nhưng đầy vi khuẩn

    Từng “săn sale” 30 gói giấy với giá chưa đến 10.000 đồng? Tưởng săn được món hời nhưng nguy cơ đang nằm ngay trong tay. Nhiều loại giấy vệ sinh, khăn giấy siêu rẻ được làm từ giấy tái chế như bìa carton, giấy báo cũ, pha trộn hóa chất tẩy trắng, chất huỳnh quang và oxy già công nghiệp.

    Loại giấy này nhìn có vẻ trắng, mềm nhưng thực chất chứa hàng chục nghìn vi khuẩn trên mỗi cm². Nếu dùng cho vào vùng miệng hay mặt, bạn có thể bị kích ứng da, nhiễm khuẩn, thậm chí mắc các bệnh viêm nhiễm.

    Từ thực tế đó, các chuyên gia khuyến cáo, chỉ sử dụng giấy có thương hiệu rõ ràng, thành phần được công bố minh bạch và đã qua kiểm định.

    Nước giặt, nước xả “vô danh” đóng can: Giặt sạch… hóa độc

    Trên thị trường không thiếu loại nước giặt, nước xả vải đóng can không nhãn mác, giá chỉ bằng nửa so với sản phẩm chính hãng. Nhưng đi kèm là rủi ro cao: hóa chất tẩy mạnh, chất tạo bọt rẻ tiền, hương liệu công nghiệp đều có thể tồn dư trên quần áo, gây ngứa, dị ứng và viêm da tiếp xúc.

    Một số loại còn chứa chất tạo bọt công nghiệp độc hại, khiến quần áo “thơm giả” nhưng hóa chất bám dai dẳng, nguy hiểm với trẻ em và người có da nhạy cảm. Chuyên gia khuyến cáo, ưu tiên các sản phẩm có thương hiệu, được kiểm định an toàn, có ghi rõ thành phần hoạt chất.


    Đồ dùng giá rẻ tiềm ẩn nguy cơ gây hại sức khỏe. (Ảnh minh họa).

    Bát đĩa nhựa “giả sứ” giá rẻ: Bẫy ung thư trong gian bếp

    Những loại bát đĩa “melamine giả sứ”, in hình ngộ nghĩnh, siêu nhẹ và khó vỡ đang rất phổ biến, nhất là với trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nếu được sản xuất từ melamine công nghiệp kém chất lượng, các sản phẩm này có thể thôi nhiễm formaldehyde – một chất gây ung thư khi đựng đồ nóng. Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) từng cảnh báo nhiều sản phẩm loại này chứa lượng formaldehyde vượt ngưỡng cho phép.

    Chuyên gia khuyến cáo, chỉ sử dụng sản phẩm có chứng nhận an toàn thực phẩm, có nhãn “food contact” rõ ràng, không sử dụng khi đựng thực phẩm nóng nếu không rõ nguồn gốc.

    Màng bọc thực phẩm không đạt chuẩn: Rẻ nhưng chứa chất phá hủy nội tiết

    Nhiều loại màng bọc thực phẩm rẻ tiền làm từ nhựa PVC, được làm mềm bằng phthalates – nhóm chất bị cảnh báo là có thể gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến gan, thận và làm dậy thì sớm ở trẻ nhỏ. Khi dùng để bọc đồ nóng hay quay lò vi sóng, các chất độc này càng dễ ngấm vào thức ăn, gây nguy hại trực tiếp cho sức khỏe.

    Chuyên gia khuyên cáo, chọn màng PE (polyethylene), không chứa hóa dẻo, được phép sử dụng cho thực phẩm.

    Ốp điện thoại giá 9.900 đồng: Ngậm đầy chất độc

    Ốp điện thoại giá siêu rẻ, thậm chí được miễn phí vận chuyển, đang tràn lan trên các sàn thương mại điện tử. Nhưng phía sau mức giá “khó tin” là quy trình sản xuất đáng sợ: tái chế từ rác thải nhựa, linh kiện điện tử hỏng, thậm chí rác y tế chưa xử lý.

    Một cuộc kiểm tra mới đây (tháng 7/2025) của Sở Quản lý thị trường tỉnh Chiết Giang (Trung Quốc) cho thấy nhiều mẫu ốp giá rẻ chứa chì vượt chuẩn cho phép gấp 30 lần, còn loại có ánh kim lấp lánh thì vượt tới… 1.550 lần. Đáng lo ngại hơn, khi tiếp xúc với nhiệt độ cao từ điện thoại đang sạc hoặc dưới nắng nóng, các chất độc này có thể bay hơi và thẩm thấu qua da nhanh chóng.

    Chuyên gia khuyến cáo, tránh xa các loại ốp không rõ nguồn gốc. Ưu tiên sản phẩm có thương hiệu, chứng nhận an toàn vật liệu, đặc biệt nếu sử dụng thường xuyên hoặc cho trẻ em.

    Theo Thanh Hiền (t/h)
    https://vietq.vn/do-sieu-re-cai-bay-nguy-hiem-d235734.html

    Biến thủy tinh phế thải thành vật liệu xây dựng thân thiện môi trường

    Thủy tinh không dễ tái chế như nhiều người vẫn nghĩ, vì vậy cần có giải pháp sáng tạo để tái sử dụng loại vật liệu này trong các sản phẩm mới. Mới đây, các nhà nghiên cứu tại Đại học Portsmouth đã phát triển phương pháp tận dụng bột thủy tinh phế thải trong sản xuất các khối xây dựng, mở ra tiềm năng nâng cao tính bền vững cho vật liệu này.

    Nhóm nghiên cứu gồm các nhà khoa học từ ba trường đại học khác đã tìm ra cách sử dụng thủy tinh tái chế như một chất ổn định trong gạch đất nén (CEB). Đây là loại vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường, được làm từ đất, nước và thường có thêm xi măng. Các thành phần này được trộn theo tỷ lệ cố định và nén dưới áp suất cao để tạo thành những viên gạch có độ bền cao và phát thải carbon thấp hơn nhiều so với gạch nung truyền thống.

    Trong các công thức phổ biến nhất hiện nay, xi măng đóng vai trò là chất kết dính giúp tăng độ bền cơ học của gạch và bảo vệ khỏi hư hại do nước. Tuy nhiên, việc loại bỏ xi măng đòi hỏi phải thay thế bằng những vật liệu có khả năng chịu lực, bền chắc và chống nứt tương đương.

    Theo Tiến sĩ Muhammad Ali, đồng tác giả bài nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Discover Civil Engineering, nhóm nghiên cứu đã thử nghiệm nhiều công thức khác nhau và xác định hỗn hợp tối ưu gồm bột thủy tinh tái chế. Ông cho biết: “Chúng tôi đã tiến hành kiểm tra khả năng hút nước, độ bền nén và sức chịu kéo của từng loại hỗn hợp trước khi bị nứt hoặc biến dạng. Kết quả cho thấy hỗn hợp gồm 10% vôi và 10% thủy tinh tái chế tạo ra những viên gạch có độ bền cao nhất, không nứt vỡ dưới áp lực lớn”.


    Đóng gói thủy tinh bỏ đi vào các khối xây dựng có thể là cách tuyệt vời để tái chế vật liệu đa năng này.

    Dựa trên kết quả này, nhóm nghiên cứu khuyến nghị các nhà sản xuất CEB nên cân nhắc áp dụng công thức mới để tạo ra loại gạch xây dựng bền vững hơn. Dù vậy, họ cũng nhấn mạnh rằng cần tiếp tục nghiên cứu để đánh giá độ bền lâu dài của loại gạch này trong các điều kiện môi trường khác nhau.

    Việc sử dụng thủy tinh phế thải theo cách này là hướng đi tiềm năng, vì quá trình tái chế thủy tinh theo cách thông thường rất tốn kém về năng lượng và tài nguyên cho việc phân loại, tinh chế và vận chuyển. Tuy nhiên, vẫn còn câu hỏi đặt ra là liệu nhu cầu sử dụng CEB có đủ lớn để phương pháp này được mở rộng và tạo ra tác động đáng kể hay không.

    CEB đặc biệt phù hợp cho các công trình dân dụng và cộng đồng quy mô thấp như trường học hoặc trạm y tế, ở những vùng có khí hậu khô hoặc ẩm vừa. Chúng không thích hợp với các công trình cao tầng hiện đại thường thấy ở đô thị. Tuy nhiên, vì sử dụng nguyên liệu địa phương và nhân công phổ thông, CEB làm từ thủy tinh tái chế có thể là lựa chọn xây dựng bền vững khả thi tại nhiều quốc gia đang phát triển.

    Hiện nay, các nhà khoa học trên thế giới đang tích cực tìm kiếm giải pháp nhằm ngăn chặn việc thủy tinh bị đưa ra bãi rác. Một số ý tưởng khác bao gồm sử dụng thủy tinh làm lớp phủ chống cháy, thay thế cát trong bê tông in 3D, kết hợp với tro thải để tạo ra gạch cách nhiệt hiệu quả hơn, thậm chí đang nghiên cứu phát triển loại thủy tinh có khả năng phân hủy sinh học khi ủ trong môi trường hữu cơ.

    Theo Tiểu My
    https://vietq.vn/bien-thuy-tinh-phe-thai-thanh-vat-lieu-xay-dung-than-thien-moi-truong-d235716.html

    Năng lượng mặt trời: Lợi ích, thách thức và vai trò quan trọng của tiêu chuẩn quốc tế

    Khi thế giới ngày càng chú trọng đến phát triển bền vững và giảm phát thải khí nhà kính, năng lượng mặt trời đang nổi lên như một trong những giải pháp đầy triển vọng. Không chỉ thân thiện với môi trường, nguồn năng lượng này còn mở ra nhiều cơ hội trong sản xuất, đời sống và công nghiệp. Tuy nhiên, để khai thác hết tiềm năng ấy, chúng ta cần hiểu rõ lợi ích, thách thức và vai trò quan trọng của các tiêu chuẩn quốc tế trong việc bảo đảm chất lượng và an toàn cho hệ thống điện mặt trời.

    Giải pháp linh hoạt cho tương lai bền vững

    Năng lượng mặt trời đang nhanh chóng trở thành giải pháp năng lượng mạnh mẽ và linh hoạt, đặc biệt trong bối cảnh công nghệ không ngừng tiến bộ. Việc tích hợp các ứng dụng của năng lượng mặt trời vào đời sống hàng ngày mở ra nhiều cơ hội thú vị. Dưới đây là một số lĩnh vực tiêu biểu:

    Dân dụng: Nhờ vào các tấm pin mặt trời, nhiều hộ gia đình đã chuyển sang sử dụng năng lượng tái tạo để cung cấp điện cho ngôi nhà của mình. Mái nhà và khu vườn không chỉ trở nên “xanh” hơn mà còn giúp giảm đáng kể chi phí điện hàng tháng.

    Thương mại và công nghiệp: Các doanh nghiệp đang tận dụng năng lượng mặt trời để cắt giảm chi phí vận hành trong khi vẫn theo đuổi mục tiêu phát triển bền vững. Những mái nhà công xưởng giờ đây trở thành tài sản sản xuất năng lượng có giá trị.

    Nhà máy điện mặt trời: Trên quy mô quốc gia, nhiều nước đang đầu tư vào các trang trại năng lượng mặt trời quy mô lớn để giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Các nhà máy này không chỉ cung cấp lượng điện đáng kể mà còn giúp giảm phát thải khí nhà kính và tạo việc làm cho cộng đồng.

    Cơ sở hạ tầng công cộng: Những con đường và vỉa hè tích hợp năng lượng mặt trời đang dần trở thành hiện thực. Khi được ứng dụng rộng rãi, chúng có thể biến hoạt động giao thông hằng ngày thành nguồn năng lượng tái tạo hiệu quả.

    Nông nghiệp: Từ tưới tiêu, sấy khô đến quản lý chăn nuôi ở vùng sâu vùng xa, năng lượng mặt trời đang mở ra hướng đi bền vững hơn cho ngành nông nghiệp, góp phần đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu.

    Thiết bị di động: Các thiết bị như ba lô, máy tính, đèn pin… giờ đây có thể tích hợp tấm pin năng lượng mặt trời, giúp người dùng sạc điện mọi lúc, mọi nơi mà không cần đến nguồn điện truyền thống.

    Không gian: Trong lĩnh vực vũ trụ, năng lượng mặt trời đóng vai trò then chốt. Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) cùng nhiều vệ tinh sử dụng các mảng pin mặt trời để cung cấp điện ổn định khi quay quanh Trái Đất.

    Không thể phủ nhận năng lượng mặt trời là bước ngoặt trong nỗ lực bảo vệ môi trường, nó giảm đáng kể lượng khí thải carbon, thúc đẩy một hành tinh xanh hơn và mở ra cơ hội việc làm cùng khả năng độc lập năng lượng dài hạn. Tuy nhiên, nó cũng đi kèm những thách thức đáng lưu ý.

    Đặc điểm không ổn định của năng lượng mặt trời là thay đổi theo vị trí địa lý, thời tiết, mùa trong năm và thời gian trong ngày, gây khó khăn trong việc duy trì nguồn cung ổn định. Ngoài ra, chi phí đầu tư ban đầu vẫn là rào cản lớn, dù giá thiết bị đã giảm mạnh trong những năm gần đây.

    Bên cạnh đó, quy trình sản xuất pin mặt trời đòi hỏi nhiều năng lượng và vật liệu độc hại. Khi nhiều hệ thống sắp bước vào cuối vòng đời, việc tái chế và xử lý đúng cách sẽ trở thành vấn đề cấp thiết.

    Chìa khóa cho hệ sinh thái năng lượng mặt trời an toàn và hiệu quả

    Để vượt qua rào cản này, các tiêu chuẩn quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm an toàn, hiệu suất và độ tin cậy của hệ thống năng lượng mặt trời. Những “người hùng thầm lặng” như các tiêu chuẩn ISO đang giúp định hình và hỗ trợ ngành công nghiệp phát triển đúng hướng.

    Tiêu chuẩn ISO 9459 đảm bảo các hệ thống máy nước nóng sử dụng năng lượng mặt trời vận hành ổn định trong mọi điều kiện thời tiết; hay tiêu chuẩn ISO 22975 nâng cao hiệu suất và độ bền của các tấm thu nhiệt, kể cả khi phải hoạt động trong môi trường khắc nghiệt.

    Những tiêu chuẩn này không chỉ nâng cao chất lượng mà còn thúc đẩy đổi mới công nghệ, truyền cảm hứng cho các doanh nghiệp và nhà nghiên cứu khám phá những tiềm năng mới từ ánh sáng mặt trời – một nguồn năng lượng bền vững và giàu triển vọng trong tương lai.

    Theo Tiểu My (theo ISO)
    https://vietq.vn/nang-luong-mat-troi-loi-ich-thach-thuc-va-vai-tro-quan-trong-cua-tieu-chuan-quoc-te-d235672.html

    Dấu hiệu nhận biết trứng hỏng và lời khuyên từ chuyên gia

    Trứng là thực phẩm quen thuộc, giàu dinh dưỡng và được sử dụng hàng ngày trong nhiều gia đình Việt. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách nhận diện trứng đã hỏng, tiềm ẩn nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm. Bài viết dưới đây tổng hợp các dấu hiệu nhận biết trứng hỏng và khuyến cáo từ chuyên gia nhằm giúp người tiêu dùng bảo vệ sức khỏe.

    Dấu hiệu nhận biết trứng hỏng bằng cảm quan

    Theo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), trứng gà, vịt để lâu hoặc bảo quản không đúng cách có thể bị vi khuẩn xâm nhập, phân hủy protein bên trong và sinh ra khí độc, gây mùi hôi. Việc sử dụng trứng đã hỏng có thể gây rối loạn tiêu hóa, buồn nôn, đau bụng thậm chí ngộ độc thực phẩm nặng.

    Người tiêu dùng có thể nhận biết trứng hỏng thông qua một số dấu hiệu đơn giản bằng mắt thường. Vỏ trứng: Nếu trứng có vỏ bị nứt, rạn, rỉ nước hoặc có vết mốc đen, mốc xanh li ti thì tuyệt đối không nên sử dụng. Vỏ trứng là lớp bảo vệ tự nhiên nhưng cũng rất dễ bị vi khuẩn xâm nhập nếu bị tổn thương.

    Lắc trứng: Khi cầm trứng lắc nhẹ mà có tiếng kêu “ọc ọc”, điều đó cho thấy lòng trứng đã bị loãng, không còn độ đặc sánh, khả năng cao là trứng đã bị hỏng.

    PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm – Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết, một mẹo kiểm tra đơn giản là thả trứng vào bát nước. Nếu trứng chìm xuống và nằm ngang là còn tươi, nếu trứng đứng thẳng hoặc nổi lên mặt nước, chứng tỏ trứng đã để lâu hoặc bị hỏng do sinh khí từ vi khuẩn phân hủy.

    Nếu trứng hỏng sẽ có mùi khai nồng, tanh bất thường hoặc thối do khí H2S sinh ra từ quá trình phân hủy protein. “Chỉ cần đập trứng ra có mùi lạ là nên bỏ ngay, tuyệt đối không tiếc rẻ”, ông Thịnh nhấn mạnh.

    Quan sát lòng trứng: Lòng đỏ trứng tươi sẽ nổi cao, tròn đều và không bị vỡ khi đập ra. Nếu lòng đỏ bị dẹt, loãng hoặc có vệt màu đen, xanh, đỏ thì trứng đã bị hỏng hoặc nhiễm nấm, vi khuẩn.


    Ảnh minh họa.

    Tác hại khi ăn phải trứng hỏng

    Theo Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), trứng hỏng là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn Salmonella – tác nhân chính gây ngộ độc thực phẩm với các triệu chứng như nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng dữ dội, sốt cao. Trong trường hợp nặng, đặc biệt với người già, trẻ nhỏ hoặc người có sức đề kháng yếu, có thể dẫn đến mất nước, nhiễm trùng máu và tử vong.

    Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo: “Việc tiêu thụ trứng không rõ nguồn gốc, bảo quản không đúng cách hoặc nấu chưa chín kỹ có thể gây bùng phát các vụ ngộ độc thực phẩm lớn trong cộng đồng”.

    Lời khuyên từ chuyên gia và cách bảo quản trứng an toàn

    Chuyên gia dinh dưỡng Lê Thị Hải (nguyên Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng – Viện Dinh dưỡng Quốc gia) khuyến cáo: “Người tiêu dùng nên mua trứng có nhãn mác, hạn sử dụng rõ ràng và từ nhà cung cấp uy tín. Sau khi mua về nên bảo quản trứng trong ngăn mát tủ lạnh ở nhiệt độ 2–8°C và sử dụng trong vòng 7–10 ngày”.

    Một số lưu ý khác: Không nên rửa trứng trước khi cho vào tủ lạnh vì lớp phấn tự nhiên trên vỏ giúp bảo vệ trứng khỏi vi khuẩn. Nếu rửa, nên sử dụng ngay trong ngày. Không nên để trứng gần thực phẩm có mùi nặng như hành, tỏi vì trứng dễ hút mùi. Trứng đã nứt vỏ hoặc có dấu hiệu bất thường nên loại bỏ ngay, tránh lây nhiễm chéo sang thực phẩm khác.

    Dù là thực phẩm quen thuộc, trứng vẫn có thể trở thành “mối nguy hại” nếu không được nhận diện kịp thời khi đã hỏng. Người tiêu dùng cần trang bị kiến thức cơ bản để phân biệt trứng tươi – trứng hỏng bằng mắt thường, đồng thời bảo quản và sử dụng đúng cách. Sức khỏe gia đình luôn bắt đầu từ những lựa chọn đơn giản nhưng thông minh mỗi ngày.

    Theo Thanh Hiền
    https://vietq.vn/dau-hieu-nhan-biet-trung-hong-va-loi-khuyen-tu-chuyen-gia-d235650.html

    Đưa trạm sạc xe điện thành tiêu chuẩn bắt buộc cho mọi dự án nhà ở

    TP.HCM đứng trước nhu cầu cấp thiết xây dựng trạm sạc xe điện trở thành tiêu chuẩn bắt buộc trong mọi dự án nhà ở, nhằm bảo đảm an toàn, tiện ích cho cư dân và kiến tạo hạ tầng xanh hợp lý.

    Không chỉ riêng Hà Nội, mà nhiều nhà trọ, chung cư tại TP. Hồ Chí Minh, việc tìm kiếm một chỗ sạc xe điện tại các khu nhà ở là điều rất khó khăn. Bởi lẽ, lo ngại về an toàn và quá tải hệ thống điện đã khiến nhiều người dân gặp bất tiện. Đặc biệt là sau nhiều vụ việc liên quan cháy nổ xe điện, càng nhiều chủ nhà trọ, quản lý chung cư quan ngại.

    Công ty TNHH Địa ốc Đất Lành, một chủ đầu tư có kinh nghiệm trong phát triển chung cư tại TP. Hồ Chí Minh đã có văn bản gửi UBND các phường An Hội Tây, Đông Hưng Thuận, Trung Mỹ Tây, cư dân và ban quản trị, ban quản lý các chung cư Thái An thẳng thắn chỉ ra vấn đề này. Đại diện công ty kiến nghị các cơ quan chức năng cần rà soát lại toàn bộ hệ thống điện tại các khu dân cư hiện hữu và tính toán cụ thể công suất sử dụng cần thiết cho các trạm sạc pin. Họ cũng nhấn mạnh rằng mọi trạm sạc phải được cơ quan phòng cháy chữa cháy (PCCC) thẩm duyệt và cấp phép, đồng thời phải trang bị đầy đủ dụng cụ PCCC cùng đội ngũ nhân viên được huấn luyện bài bản về nghiệp vụ phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.


    Cần đưa trạm sạc xe điện vào tiêu chuẩn bắt buộc của các dự án nhà ở

    Lo ngại về nguy cơ cháy nổ từ xe điện đã trở thành một rào cản lớn trong việc triển khai hạ tầng sạc tại các khu dân cư. Tuy nhiên, theo quan điểm của ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm tư vấn ứng dụng kinh tế (thuộc Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh), nguy cơ cháy nổ chủ yếu xuất phát từ đường truyền dân sinh kém chất lượng và hệ thống điện không đảm bảo, chứ không phải do bản thân xe điện hay pin của chúng. Pin xe điện hiện nay đã được sản xuất với công nghệ tiên tiến, tích hợp nhiều lớp bảo vệ để giảm thiểu rủi ro.

    Ông Hải đề xuất chính quyền địa phương cần tăng cường kiểm tra, rà soát các hệ thống điện tại nhà dân, đặc biệt là các khu nhà trọ. Đồng thời, khuyến nghị các chủ nhà trọ nên thiết kế lại hệ thống điện một cách đồng bộ và an toàn, có khả năng chịu tải phù hợp để đảm bảo an toàn tuyệt đối khi người thuê sạc pin qua đêm.

    Về mặt pháp lý, Luật sư Trần Minh Hùng cũng khẳng định rằng hiện không có cơ sở pháp lý nào cấm xe điện trong hầm để xe theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 04:2021/BXD về Nhà chung cư. Trách nhiệm đảm bảo an toàn PCCC thuộc về chủ đầu tư và ban quản lý tòa nhà, và việc ban quản lý tùy tiện áp đặt lệnh cấm là trái luật. Thay vào đó, cần có các giải pháp quản lý an toàn phù hợp với quy định pháp luật hiện hành và các quy chuẩn PCCC.

    Thực tế cho thấy, việc lắp đặt trạm sạc ở các chung cư cũ là một thách thức lớn do hệ thống điện âm tường phức tạp và cơ sở hạ tầng đã xuống cấp. Ngược lại, các dự án chung cư mới được bàn giao trong khoảng 5 năm trở lại đây thường đã có khu vực sạc riêng biệt hoặc cơ sở hạ tầng đủ đảm bảo để lắp đặt thêm.

    Từ thực tiễn này, việc đưa các trạm sạc xe điện vào tiêu chuẩn bắt buộc cho tất cả các dự án nhà ở mới không chỉ là một giải pháp hữu hiệu mà còn là một bước đi chiến lược, mang tầm nhìn dài hạn. Mặt khác, việc chuẩn hóa và bắt buộc hóa hạ tầng sạc điện trong các dự án nhà ở mới sẽ tạo ra một tiền đề vững chắc cho sự phát triển bền vững của xe điện tại Việt Nam, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu về giảm phát thải và xây dựng đô thị thông minh, xanh hơn trong tương lai.

    Theo Bảo Linh (t/h)
    https://vietq.vn/dua-tram-sac-xe-dien-thanh-tieu-chuan-bat-buoc-cho-moi-du-an-nha-o-d235654.html

    VNCPC làm việc cùng đối tác triển khai dịch vụ ESG

    Ngày 30/7, tại Hà Nội, Công ty TNHH Trung tâm Sản xuất sạch hơn Việt Nam (VNCPC) đã có buổi làm việc cùng đối tác là Công ty TNHH GIC Việt Nam (tổ chức chuyên về chứng nhận) và Trung tâm Phát triển Năng lực Cộng đồng Nhân Văn (thuộc Liên Hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam) về việc triển khai dịch vụ đào tạo, hỗ trợ đánh giá và xây dựng báo cáo ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) cho khách hàng doanh nghiệp.

    Theo kế hoạch, các bên sẽ phối hợp chuẩn bị tài liệu để đào tạo nâng cao nhận thức về ESG cho cán bộ, công nhân viên của khách hàng. Hoạt động này cung cấp góc nhìn toàn diện hơn về khái niệm, nội dung và ý nghĩa của việc xây dựng báo cáo ESG, giúp doanh nghiệp định hình được mục tiêu ESG trong tương lai gần và đưa ra cam kết về phát triển bền vững.

    VNCPC cùng các đối tác trao đổi về triển khai dịch vụ ESG

    Trong hoạt động tiếp theo, nhóm tư vấn sẽ thực hiện khảo sát tại thực địa, bao gồm phỏng vấn, thu thập thông tin về các hoạt động chính, các số liệu ấn tượng về tình hình sản xuất và kinh doanh trong năm mục tiêu, các tuyên bố hoặc chính sách của doanh nghiệp liên quan tới E, S, G… Nhóm tư vấn cũng tiến hành đo đạc nhằm thu thập các dữ liệu liên quan đến một số tiêu chí về môi trường như tiêu thụ điện, nước, năng lượng và phát thải…

    Dựa trên thông tin thu thập được, các chuyên gia sẽ cùng phân tích hiện trạng ESG của khách hàng, từ đó xây dựng báo cáo ESG với các thông tin được công bố minh bạch, đầy đủ nhất về bối cảnh thực hành ESG của doanh nghiệp. Báo cáo ESG hoàn chỉnh được xây dựng trên cơ sở là Sổ tay hướng dẫn công bố thông tin ESG do Bộ Kế Hoạch và Đầu Tư (nay là Bộ Tài Chính) ban hành và tích hợp một số chỉ số cụ thể theo chuẩn GRI. Bên cạnh đó, nhóm tư vấn cũng sẽ cung cấp một số giải pháp kèm với kế hoạch hành động cụ thể nhằm cải thiện tính bền vững đối với hoạt động sản xuất/kinh doanh của doanh nghiệp.

    VNCPC tin tưởng rằng với năng lực của đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm cùng sự hợp tác với đối tác có những thế mạnh riêng, dịch vụ ESG do chúng tôi cung cấp luôn đáp ứng tốt nhất các nhu cầu của khách hàng.

    VNCPC

    Khí thải ô tô rò rỉ gây nguy hiểm tới tính mạng người trên xe

    Dù xe ô tô đang di chuyển, chỉ một sự cố nhỏ liên quan đến khí thải hoặc điều hòa cũng có thể khiến người trong xe ô tô rơi vào tình trạng choáng váng, co giật, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

    Một vụ việc vừa xảy ra tại Ninh Bình đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ ngộ độc khí khi đang di chuyển bằng ô tô – tình huống dễ bị bỏ qua nhưng tiềm ẩn hậu quả nghiêm trọng.

    Bệnh viện Sản nhi Ninh Bình mới đây tiếp nhận hai bệnh nhi là anh em ruột trong tình trạng lơ mơ, co giật, mắt trợn, tay chân co cứng và mất ý thức. Đáng chú ý, bố mẹ các bé cũng có biểu hiện choáng váng, đau đầu, dù không nghiêm trọng bằng.

    Trước đó, cả gia đình di chuyển bằng ô tô hơn một giờ đồng hồ từ phường Hoa Lư về hướng tỉnh Hà Nam (cũ). Theo chẩn đoán ban đầu từ các bác sĩ, nguyên nhân rất có thể là do ngộ độc khí thải ô tô. Rất may, hai cháu bé được đưa đến bệnh viện kịp thời nên đã qua cơn nguy kịch và được xuất viện trong tình trạng ổn định.

    Anh Trần Văn Hiệp – người lái xe chở cả gia đình cho biết, chiếc xe được gia đình anh mượn từ người thân. Trong quá trình di chuyển, anh không phát hiện mùi lạ hay dấu hiệu bất thường nào trong xe. Tuy nhiên, sau khi xảy ra sự việc, anh Hiệp có liên hệ lại với chủ xe và được biết phương tiện này đang gặp một số vấn đề liên quan đến khí thải.


    Khi đang di chuyển ô tô cũng có thể bị ngạt khí thải nên cẩn trọng. (Ảnh minh họa)

    Trao đổi về trường hợp này, kỹ sư ô tô Nguyễn Ngọc Thắng – Giám đốc Trung tâm dịch vụ Auto i-Tech (Tây Hồ, thanh phố Hà Nội) cảnh báo rằng, người ngồi trong xe hoàn toàn có thể bị ngộ độc khí thải mà không hề hay biết. Loại khí độc chủ yếu trong trường hợp này là carbon monoxide (CO) – một khí không màu, không mùi, không vị nhưng cực kỳ nguy hiểm.

    Theo ông Thắng, khi hệ thống ống xả bị rò rỉ, khí CO có thể lọt vào khoang cabin dù xe vẫn đang di chuyển. Chỉ một lượng nhỏ khí CO cũng đủ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí đe dọa tính mạng.

    Đặc biệt, khi đóng cửa ô tô để ngủ bên trong, mức oxy (O2) bên trong xe sẽ giảm. Ngược lại, sự tích tụ khí carbon monoxide (CO) do rò rỉ khí thải sẽ tăng lên. Đây là một khí rất độc với máu. Gia tăng nồng độ CO trong xe sẽ làm giảm lượng O2 đi vào máu, dẫn đến cơ thể bị sốc hoặc có thể đột ngột tử vong.

    Ngay cả trường hợp chiếc xe ô tô trang bị hệ thống lưu thông khí (AC) hoạt động tốt, con người ngủ trong không gian khép kín vẫn có thể bị nguy hiểm. Thở trong một không gian kín kể cả khi không khí lưu thông vào ra xe là không đủ. Không khí có khả năng bị mắc kẹt trong quá trình lưu thông, làm tăng mức độ carbon monoxide và giảm mức độ oxy. Tùy từng tính năng cơ học của xe mà lượng khí thải CO sẽ khác nhau, làm người ngủ trong xe ngạt thở nhanh hoặc chậm.

    Ngay cả khi mở cửa sổ, CO vẫn tích tụ ở mức thấp hơn làm giảm lượng oxy trong máu, khiến người trong xe mất chất lỏng và nước cơ thể sau một thời gian.

    Ngoài khí thải, các chuyên gia cũng cảnh báo về nguy cơ từ việc rò rỉ gas điều hòa. Các loại gas lạnh hiện đại như R134a hay R1234yf được đánh giá là an toàn ở nồng độ thấp, nhưng nếu rò rỉ trong không gian kín như ô tô và tích tụ lâu, người trong xe vẫn có thể bị đau đầu, chóng mặt, khó thở – nhất là trẻ nhỏ và người lớn tuổi.

    Những biểu hiện ban đầu của ngộ độc khí trong xe thường bao gồm: nhức đầu, mệt mỏi, buồn nôn, khó thở, lú lẫn. Nếu tiếp xúc trong thời gian dài hoặc ở nồng độ cao, người bệnh có thể co giật, hôn mê, tổn thương não, thậm chí tử vong.

    Để phòng tránh rủi ro này, các chuyên gia khuyến cáo người dùng ô tô cần kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ hệ thống ống xả và điều hòa không khí. Khi di chuyển, nên luân phiên chuyển đổi giữa chế độ lấy gió trong và gió ngoài để đảm bảo lưu thông khí, giúp duy trì lượng oxy ổn định trong cabin.

    Việc lắp đặt thiết bị cảm biến khí CO trong xe cũng là một lựa chọn nên cân nhắc, đặc biệt với các dòng xe cũ hoặc thường xuyên sử dụng trong hành trình dài. Ngộ độc khí trong ô tô không chỉ xảy ra khi dừng xe nghỉ ngơi mà hoàn toàn có thể xuất hiện trong lúc xe đang lăn bánh. Đây là mối nguy hiểm âm thầm, dễ bị xem nhẹ, nhưng lại có thể gây hậu quả nghiêm trọng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

    Mức khí thải ô tô, xe máy được quy định thế nào?

    Việc kiểm soát khí thải từ ô tô, xe máy là một trong những giải pháp quan trọng nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí, đặc biệt tại các đô thị lớn. Tại Việt Nam, tiêu chuẩn khí thải đối với các phương tiện cơ giới được phân theo từng loại xe và thời điểm áp dụng.

    Với ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới, hiện nay quy định áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 5 từ ngày 1/1/2022, thay thế tiêu chuẩn Euro 4 trước đó. Trong khi đó, các phương tiện ô tô đã qua sử dụng vẫn đang được kiểm định theo các mức tiêu chuẩn khí thải phù hợp với niên hạn, cụ thể gồm ba nhóm: xe sản xuất trước năm 1999, từ 1999 đến 2008 và sau năm 2008. Các chỉ số kiểm định chính bao gồm nồng độ khí CO, HC và độ khói đối với xe sử dụng nhiên liệu diesel.

    Đối với xe máy, kể từ năm 2017, tất cả xe máy sản xuất và nhập khẩu mới phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 3. Riêng với xe máy đang lưu hành, hiện chưa có quy định kiểm định khí thải bắt buộc toàn quốc, tuy nhiên các đô thị lớn như Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh đang nghiên cứu lộ trình áp dụng thí điểm việc kiểm soát khí thải và thu hồi xe cũ không đạt chuẩn. Trong bối cảnh ô nhiễm không khí đô thị ngày càng nghiêm trọng, việc nâng cao tiêu chuẩn khí thải và kiểm soát chặt chất lượng phương tiện lưu hành được xem là hướng đi cần thiết để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường sống.

    An Dương (T/h)
    https://vietq.vn/khi-doc-ro-ri-khi-dang-chay-o-to-hiem-hoa-khien-ca-nha-nhap-vien-d235589.html