Các chuyên gia cảnh báo, hiện nay rất nhiều người dùng giấy bạc để đựng thực phẩm nhưng đây không phải là lựa chọn được khuyến khích, thậm chí còn có thể gây hại cho sức khỏe.

Trong ẩm thực, giấy bạc được dùng để bảo quản, bọc gói thực phẩm khi nấu nướng. Bởi vì nó có khả năng chịu được nhiệt độ cao, nhiệt và mài mòn. Nó không chỉ ngăn ngừa thức ăn không bị dính vào hộp đựng mà còn bảo vệ dụng cụ nấu nướng (nhất là lò nướng, lò vi sóng…) khỏi vết dầu. Đồng thời, giấy bạc còn có thể giữ ẩm, giữ ấm, tránh dầu mỡ và nước tràn ra trong quá trình nấu. Giữ món ăn nóng, thơm ngon lâu hơn trước khi thưởng thức.

Giấy bạc hiện nay được sử dụng rất phổ biến, không chỉ ở các nhà hàng mà ngay ở các hộ gia đình. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng hầu hết mọi người đều dùng nó theo cảm tính, sự truyền miệng mà không biết dùng thế nào mới đúng, thực phẩm nào phù hợp và thực phẩm nào nào không dẫn tới những nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe.

Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ cho biết, giấy bạc chứa 98,5% nhôm được pha trộn với sắt và silicon để tăng thêm độ bền. Làm nóng giấy bạc có khả năng gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe do nguy cơ nhôm ngấm vào thực phẩm. Nhôm là kim loại có thể phản ứng với một số loại thực phẩm có tính axit hoặc mặn, đặc biệt là khi tiếp xúc với nhiệt độ cao.

Daniele Krehl, chuyên gia dinh dưỡng của Trung tâm Tư vấn người tiêu dùng tại Bavaria, Đức, cho biết việc tiếp xúc với các thành phần có tính axit hoặc mặn có thể khiến các ion nhôm rò rỉ từ lớp giấy bạc, đầu tiên là đi vào thực phẩm và sau đó là cơ thể. Bà cảnh báo rằng hàm lượng nhôm cao trong cơ thể có hại cho sức khỏe.

Dùng giấy bạc gói thức ăn có thể gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe. Ảnh minh họa

Dùng khay nướng bằng thép không gỉ hoặc tráng men, chảo gang, là những lựa chọn thay thế an toàn và bền vững. Mặc dù mất nhiều thời gian hơn để nướng thực phẩm so với giấy bạc, nhưng là lựa chọn tốt hơn về mặt sức khỏe. Bên cạnh đó, còn có thể được tái sử dụng góp phần vào việc bảo vệ môi trường.

Ngoài việc nướng, nên hạn chế tối đa việc sử dụng giấy bạc trong bếp. Theo Trung tâm Tư vấn người tiêu dùng, giấy bạc không phù hợp để bọc hoặc gói chanh, lát táo, cà chua và dưa chua, cũng như các loại thực phẩm mặn như xúc xích, cá và phô mai. Màng bọc thực phẩm là lựa chọn tốt hơn về mặt sức khỏe.

Người tiêu dùng cũng có thể sử dụng hộp đựng làm bằng nhựa hoặc sứ để tái sử dụng nhiều lần. “Cá nhân tôi thích lọ thủy tinh hơn”, Krehl nói. “Khi chúng ở trong tủ lạnh, tôi có thể nhìn thấy ngay những gì bên trong mà không cần phải mở chúng ra, hơn nữa chúng còn rất dễ vệ sinh”.

Thạc sĩ Cai Zhengliang của Hiệp hội Dinh dưỡng Đài Loan (Trung Quốc) cho biết, khi lót giấy bạc ở đáy lò nướng tuy sạch, giảm công việc lau dọn lò vi sóng nhưng sẽ cản trở sự phân bổ nhiệt và dẫn đến nấu không đều. Điều này cũng có thể xảy ra khi bạn bọc giấy bạc kín thực phẩm, làm chúng khó chín đều hơn.

Đặc biệt, dùng giấy bạc với lò vi sóng dễ làm tắc các lỗ thông hơi, khiến nhiệt độ tăng cao, đồng thời sóng vi ba không xuyên qua được, tạo nên các tia lửa điện dễ làm lò bị cháy. Ngoài ra cũng không bao giờ được cho túi giấy, túi nilon, hay tờ báo vào trong lò vi sóng vì chúng có thể tỏa ra các chất khí độc hại, hoặc bốc cháy dưới nhiệt độ cao trong lò.không phải thực phẩm nào cũng phù hợp để dùng cùng giấy bạc.

Đặc biệt là các thực phẩm có tính axit như giấm, chanh, cà chua (bao gồm cả bột cà chua), nước sốt, thực phẩm/gia vị chứa cồn. Nếu dùng giấy bạc cùng các thực phẩm này, tính axit của chúng sẽ ăn mòn lá nhôm và hòa tan các ion nhôm trong quá trình làm nóng. Không chỉ ảnh hưởng tới hương vị món ăn mà còn gây độc hại cho cơ thể. Khi nhôm bị nhiễm qua thức ăn vào trong cơ thể, chúng sẽ không thể tiêu hóa và được tích lũy trong các bộ phận của cơ thể như gan, thận, xương và các mô trong não của chúng ta.

Người bị nhiễm nhôm có thể bị đau bụng hoặc cảm thấy mệt mỏi. Nó ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh của chúng ta. Các bệnh nhân bị Alzheimer và trầm cảm bị nhiễm có thể gây mất trí nhớ, lo lắng, hen suyễn…Thậm chí nếu chỉ bọc lại để bảo quản, không làm nóng thì chúng cũng có thể gây phản ứng hóa học làm hỏng, thối, mốc thức ăn nhanh hơn.

Mấy năm gần đây, nồi chiên không dầu (nồi chiên không khí) ngày càng phổ biến. Điều này cũng dẫn tới nhiều người mắc phải sai lầm tai hại khi dùng nó hàng ngày mà không hề hay biết. Trong đó, có một sai lầm thường gặp được Thạc sĩ Cai Zhengliang nhấn mạnh, đó là dùng giấy bạc lót nồi chiên không dầu khi nấu.

Ông cho biết, sử dụng giấy bạc trong nồi chiên không dầu không giúp món ăn được chế biến ngon hơn hay nhanh hơn như truyền miệng. Trong khi đó, nguyên lý của nồi chiên không dầu là làm nóng bằng ống gia nhiệt, cho phép luồng khí có nhiệt độ cao làm nóng thức ăn nhanh chóng. Khí ở nhiệt độ cao có thể đẩy dầu ra khỏi thực phẩm nhưng giấy cũng có thể hút dầu và cháy.

Vì vậy, nếu dùng giấy bạc để lót ở đáy hay quanh thành nồi sẽ rất dễ gây ra cháy nổ. Đặc biệt, nếu thức ăn quá nhẹ, luồng không khí có nhiệt độ cao tuần hoàn có thể khiến giấy bạc nổi lên, tiếp xúc với ống gia nhiệt rồi bốc cháy dễ dàng hơn. Lạm dụng giấy bạc cũng có thể khiến lớp chống dính của nồi chiên không dầu nhanh bị hư hại, thức ăn cũng khó chín đều do cơ chế làm nóng từ dưới lên.

Không khó để bắt gặp những người thường bọc thức ăn thừa trong màng bọc thực phẩm hoặc giấy bạc rồi cho vào tủ lạnh. Đặc biệt khi thức ăn đi kèm với nước sốt hoặc vốn đã được phục vụ trong giấy bạc, họ thường chọn bọc/để nguyên trong giấy bạc. Bời vì vừa tiện và nước không dễ thấm ra ngoài, khi lấy ra hâm nóng trực tiếp rất tiện lợi.

Tuy nhiên, chuyên gia dinh dưỡng Lindsay Malone (Anh) cho rằng đây là hành động nguy hiểm bởi nó tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và tăng nguy cơ ngộ độc. Mặt khác, sự tác động của kim loại hoạt tính cao như nhôm nếu gặp thực phẩm nhiều nước, tính axit cao sẽ gây độc hại, làm thực phẩm nhanh hư hại.

Bà giải thích, giống như chúng ta cần không khí để thở, vi khuẩn cần không khí để phát triển mạnh. Một số vi khuẩn như tụ cầu khuẩn và Bacillus cereus, gây ngộ độc thực phẩm, tạo ra độc tố không bị phá hủy bởi nhiệt độ nấu cao. Khi một bữa ăn nóng được để ở nhiệt độ phòng trong hơn 2 tiếng, vi khuẩn sẽ phát triển nhanh chóng. Sử dụng giấy bạc để bọc thực phẩm cũng có nguy cơ tương tự, vì nó không hoàn toàn bọc kín thực phẩm ngăn với không khí. Thay vào đó, bà đưa ra nguyên tắc khi bao gói thức ăn thừa là luôn đựng chúng trong hộp nông, kín không khí để đẩy nhanh quá trình làm lạnh và ngăn vi khuẩn. Đương nhiên, cần để thực phẩm nguội hẳn và cho vào tủ lạnh trong vòng 2 giờ ở nhiệt độ phòng.

Một số tiêu chuẩn, quy chuẩn bao bì tiếp xúc thực phẩm

Hiện nay Bộ Y tế Việt Nam đã ban hành một số tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia về chất lượng giấy, các tông, các chất bề mặt dùng làm bao bì, hộp đựng thực phẩm gồm: Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 12723:2019 giấy và carton tiếp xúc với thực phẩm – yêu cầu an toàn vệ sinh; Tiêu chuẩn TCVN 8308:2010 xác định formaldehyt trong dung dịch nước chiết giấy thực phẩm; Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 8309-6:2010 ISO 12625-6:2005 giấy tissue và sản phẩm tissue; Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 10090:2013 EN 920:2001 giấy và carton tiếp xúc với thực phẩm – xác định hàm lượng chất khô trong dịch chiết nước; Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 10087:2013 EN 646:2006 giấy và carton tiếp xúc với thực phẩm – xác định độ bền màu của giấy và carton được nhuộm màu; Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 12-4:2015/BYT về vệ sinh an toàn đối với bao bì, dụng cụ làm bằng thủy tinh, gốm sứ và tráng men tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm.

Vân Thảo (T/h)
https://vietq.vn/chuyen-gia-canh-bao-su-dung-giay-bac-trong-nau-an-tien-nhung-bat-loi-neu-dung-sai-cach-d225617.html