Theo các chuyên gia và nghiên cứu quốc tế cho thấy một số thực phẩm quen thuộc như rượu, chocolate, phô mai, đồ ngâm chua… có thể kích hoạt hoặc làm nặng thêm cơn đau nửa đầu ở người nhạy cảm.
Đau nửa đầu là tình trạng ngày càng phổ biến, gây cảm giác khó chịu, ảnh hưởng công việc và chất lượng cuộc sống. Theo các chuyên gia thần kinh và dinh dưỡng, nguyên nhân khởi phát cơn đau nửa đầu rất khác nhau ở từng người, nhưng chế độ ăn uống với một số loại thực phẩm, đồ uống quen thuộc có thể góp phần quan trọng.
Bác sĩ Hoài Thu, Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng – Viện Y học ứng dụng Việt Nam, cho biết nhiều bệnh nhân phản ánh sau khi uống cà phê, rượu vang hoặc ăn chocolate, thịt nguội thì xuất hiện cơn đau nửa đầu. Điều này không lạ, bởi các thực phẩm này chứa những chất có thể gây giãn mạch hoặc kích thích hệ thần kinh. “Cách tốt nhất là theo dõi nhật ký ăn uống để phát hiện thực phẩm nào khởi phát cơn đau của riêng mình”, bác sĩ nói.
Nghiên cứu trên tạp chí Hiệp hội Đau đầu Quốc tế (Cephalalgia) cho thấy rượu, đặc biệt là rượu vang đỏ, là tác nhân phổ biến nhất, với hơn 35% người bị đau nửa đầu cho biết rượu là nguyên nhân và 77% trong số này liên quan tới vang đỏ. Rượu còn gây mất nước, góp phần làm nặng thêm cơn đau. Chocolate đứng thứ hai sau rượu, do chứa cả caffeine và beta-phenylethylamine – hợp chất có thể khởi phát cơn đau ở khoảng 20-25% người nhạy cảm.
Rượu, bia là thủ phạm gây đau đầu. Ảnh minh họa
Caffeine cũng là “con dao hai lưỡi”. Dùng một lượng nhỏ caffeine có thể giúp giảm nhẹ cơn đau hoặc hỗ trợ thuốc giảm đau hoạt động hiệu quả hơn. Nhưng sử dụng quá nhiều hoặc ngừng đột ngột lại gây nhức đầu, đau nửa đầu. Các nguồn chứa caffeine phổ biến gồm cà phê, trà, chocolate, nước tăng lực. Bác sĩ khuyến cáo người bệnh nên kiểm soát lượng caffeine nạp vào và không nên bỏ đột ngột.
Bột ngọt (MSG) và chất làm ngọt nhân tạo cũng được nhiều nghiên cứu liên hệ với cơn đau nửa đầu. Aspartame – một chất thay thế đường phổ biến – có mặt trong nhiều thực phẩm chế biến sẵn và đồ uống “ăn kiêng” cũng là nghi phạm. Theo Bệnh viện Vinmec, bột ngọt có thể gây đau nửa đầu nghiêm trọng ở 10–15% người nhạy cảm.
Thịt nguội, xúc xích, dăm bông là nhóm thực phẩm chế biến sẵn có chứa nitrat và nitrit để bảo quản cũng được các nhà khoa học cảnh báo. Những chất này có thể giải phóng oxit nitric vào máu, gây giãn mạch trong não, dẫn đến đau nửa đầu. Phô mai ủ lâu năm và thực phẩm ngâm chua, lên men như dưa muối, kim chi chứa hàm lượng tyramine cao hóa chất hình thành trong quá trình thoái hóa protein có thể khởi phát hoặc làm nặng thêm cơn đau.
Thực phẩm và đồ uống lạnh như kem, đá lạnh, đặc biệt khi ăn sau khi tập thể dục hoặc khi cơ thể quá nóng, cũng gây ra cơn đau đầu “như dao đâm” ở nhiều người. Ngoài ra, thực phẩm mặn, giàu natri, đặc biệt là đồ chế biến sẵn có thể làm tăng huyết áp, gây căng mạch máu và dẫn đến đau đầu hoặc đau nửa đầu.
Bác sĩ Hoài Thu nhấn mạnh: “Không có danh sách chung cho mọi người vì cơ địa mỗi người khác nhau. Điều quan trọng là ghi chép lại thời điểm và thực phẩm ăn trước khi xuất hiện cơn đau. Nếu nhận thấy thực phẩm nào trùng lặp, cần tránh hoặc hạn chế”.
Đồng quan điểm, bác sĩ Nguyễn Thị Thanh – Khoa Thần kinh Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ: “Đau nửa đầu không chỉ do thực phẩm mà là sự cộng hưởng của nhiều yếu tố như thiếu ngủ, căng thẳng, thay đổi nội tiết. Thay đổi lối sống, ngủ đủ, uống đủ nước, ăn uống điều độ cũng quan trọng không kém việc kiêng thực phẩm.”
Các chuyên gia khuyến nghị, bên cạnh việc nhận diện thực phẩm “gây đau” cá nhân, cần ăn uống đúng giờ, không bỏ bữa, hạn chế rượu, đồ ngọt nhân tạo, thực phẩm chế biến sẵn; đồng thời duy trì lối sống lành mạnh, ngủ đủ giấc, kiểm soát căng thẳng. Nếu cơn đau nửa đầu xuất hiện thường xuyên, nặng hơn hoặc kèm theo dấu hiệu bất thường như mờ mắt, yếu liệt, khó nói… cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị.
Ngoài ra thay vì tự áp dụng chế độ ăn kiêng theo lời đồn, mỗi người nên lắng nghe cơ thể, tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm ra “thủ phạm” thực sự. Sự chủ động này giúp kiểm soát chứng đau nửa đầu hiệu quả hơn và tránh được những hệ lụy không đáng có.
Theo Vân Thảo (T/h)
https://vietq.vn/chuyen-gia-canh-bao-mot-so-thuc-pham-quen-thuoc-co-the-kich-hoat-con-dau-nua-dau-d236863.html
