Nhộng ve sầu là món ăn dân dã tuy nhiên khi ăn thực phẩm này người dân nên thận trọng vì dễ gây ngộ độc.
Ở nhiều nước trên thế giới, cũng như ở Việt Nam, việc sử dụng côn trùng làm thức ăn có từ lâu khá phổ biến như cào cào, châu chấu, nhộng tằm, dế, ong, mối, nhộng ve sầu, sâu cây chít….
Thậm chí người ta còn chế biến côn trùng thành các món ăn đặc sản như bọ cạp chiên, châu chấu sốt sa tế, bọ xít rang lá chanh, trứng cà cuống phơi khô để làm bánh ngọt, dế chiên…. Tuy nhiên, việc sử dụng côn trùng để chế biến thành thức ăn đã và đang xuất hiện nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe và thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng của người ăn. Trong số đó phải nhắc tới món nhộng ve sầu.
Nhộng ve sầu được coi là món độc lạ nhiều người thích ăn nhưng lại dễ gây ngộ độc cần thận trọng. Ảnh minh họa
Được biết đến là một món ăn dân dã của các gia đình thôn quê, nhưng vài năm trở lại đây, nhộng ve sầu trở thành món đặc sản quý hiếm. Chúng có thể chế biến được nhiều món như rán giòn, tẩm bột, rim mắm…, khi ăn có vị bùi, ngậy, béo, thơm. Nhiều quán nhậu mùa này đều ghi tên nhộng ve sầu vào hàng đầu tiên trong thực đơn “món đặc biệt”.
Trước đây, nhộng ve sầu rất rẻ, nhưng vài năm trở lại đây, nhu cầu thị trường lớn nên giá ngày một leo thang. Trung bình, giá mua lẻ là khoảng nửa triệu đồng cho một kg, có thời điểm khan hàng, nhộng ve sầu được chào bán với giá 800.000 đồng/1kg.
Chị Nguyễn Huyền, người chuyên bán ve sầu ở Hà Nội chia sẻ, để có đủ nguồn cung, chị phải thu gom hàng ở nhiều tỉnh thành như Sơn La, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Phú Thọ. “Mùa này, trong các mặt hàng bán thì nhộng ve là mặt hàng không bao giờ sợ ế, vì có nhiều khách hàng đặt mua nên luôn trong tình trạng không có hàng để bán.
Tuy nhiên theo các chuyên gia dinh dưỡng, mặc dù là sản phẩm lạ và có nhiều lời đồn thổi về dược tính hay tác dụng bồ bổ sức khỏe chưa được kiểm chứng, người tiêu dùng nên cẩn thận khi lựa chọn, sơ chế, chế biến nhộng ve sầu tránh nguy hại tới sức khỏe.
Trước đó tại Quảng Ninh, một người đàn ông đã phải nhập viện với các biểu hiện sốc phản vệ sau khi uống rượu và ăn ve sầu. Bác sĩ chẩn đoán người bệnh bị sốc phản vệ độ III do ăn ve sầu, cấp cứu theo phác đồ sốc phản vệ… Đáng chú ý, từng có một người đàn ông ở Bình Phước tử vong do ăn ve sầu non.
Không chỉ vậy, trong những năm gần đây, các vụ ngộ độc ấu trùng ve sầu được Cục an toàn thực phẩm (VFA) xác định nguyên nhân do sử dụng ấu trúng ve sầu ở dưới đất, trong những gốc cây có lá mục để chế biến (rang, xào) làm thức ăn. Các ấu trùng này có hình dáng khác thường trên đầu nhộng ve sầu có 1- 5 cọng (thân) và phần cuối hơi phình ra (quả).
Thức ăn được chế biến từ nguyên liệu này sẽ gây ngộ độc sau khi ăn khoảng 2-3 giờ tùy thuộc lượng ăn vào (có trường hợp chỉ ăn có 1 con nhộng vẫn bị bệnh) với các biểu hiện nôn ói, chân tay co giật và dẫn đến hôn mê sâu đặc biệt bệnh biểu hiện nặng khi có uống rượu kèm theo. Ấu trùng khác thường này chính là cấu trúc của một loại nấm độc.
Thông tin thêm về loại thực phẩm này PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, chuyên gia của Viện Công nghệ sinh học và thực phẩm, ĐH Bách khoa Hà Nội cho biết: “Có một loài nấm tên khoa học Gyrommitrin thường ký sinh trên thân ve sầu có độc tố rất cao, cấu trúc của nó tương tự cấu trúc của một loài nấm độc. Độc tố của nó không bị phá hủy bởi nhiệt độ cao, dù được nấu kỹ và lâu. Nếu bắt phải ổ nhộng ve sầu chưa lột xác và trên cơ thể chúng có sẵn loài nấm ký sinh này thì khi ăn phải, hậu quả sẽ khó lường”.
Các chuyên gia y tế cũng chỉ rõ, những ấu trùng ve bị nấm ký sinh thường có hình dáng khác thường: đầu nhỏ, phần về cuối đuôi hơi phình ra. Nếu ăn phải loại này chắc chắn bị ngộ độc, tùy vào lượng ăn và độc tố của nấm có trên thân thể con nhộng mà mức nặng nhẹ khác nhau, có trường hợp chỉ ăn 1 con cũng bị ngộ độc.
TS. Phạm Duệ, nguyên Giám đốc trung tâm Chống độc (bệnh viện Bạch Mai) cũng khuyến cáo: “Dấu hiệu thường gặp trong các vụ ngộ độc do ăn côn trùng là: Buồn nôn, nôn, run tay chân, co giật tay chân, chóng mặt, cứng hàm, ý thức lơ mơ, ban dạng mảng toàn thân… và có thể tử vong. Ngộ độc càng tăng nặng khi uống kèm với rượu, bia”.
Vì vậy, người dân lưu ý không nên sử dụng các loại nhộng, ấu trùng, côn trùng lạ đã bị chết hoặc có hình dạng, màu sắc khác lạ với tự nhiên để chế biến thành thức ăn. Lựa chọn những loại nhộng, ấu trùng, côn trùng thông thường, phổ biến, còn tươi sống để chế biến thành thức ăn. Đặc biệt những người có cơ địa dị ứng cần thận trọng khi ăn, nếu nghi ngờ thì không ăn.
Đồng thời khi chế biến làm thức ăn, người nấu cần sơ chế, chế biến bảo đảm an toàn: ngâm, thả côn trùng vào nước muối ấm, nước vôi… để côn trùng bị kích thích thải hết chất độc trong ruột, tại các tuyến ngoại tiết. Người tiêu dùng cũng phải loại bỏ ruột, cánh, chân, đầu, vòi; rửa sạch bằng nước ấm, nước muối để loại bỏ vi sinh vật, chất bẩn bám trên thân côn trùng, để ráo nước, đun chín kỹ và ăn ngay sau khi chế biến.
Trong trường hợp sau khi ăn có các biểu hiện, triệu chứng khác thường như mệt mỏi, choáng váng, buồn nôn, mẩn ngứa, đau bụng, rối loạn tiêu hóa… cần đến ngay các cơ sở y tế để được khám xét và điều trị kịp thời.
An Dương (T/h)
http://vietq.vn/can-trong-keo-ngo-doc-mon-doc-la-nhong-ve-sau-mua-he-d186684.html
