Không tự nhiên mà Thụy Điển được mệnh danh là quốc gia “sạch nhất thế giới”. Để có được như ngày hôm nay, Thụy Điển có một hệ thống xử lý và phân loại rác hiện đại cùng ý thức cao của người dân.
Quy trình phân loại rác nghiêm ngặt
Phần lớn người dân có các thùng phân loại rác ngay tại gia đình. Người Thụy Điển thường để riêng báo, đồ nhựa, kim loại, thủy tinh, đồ điện tử, pin… vào thùng chứa riêng.
Rác thải thực phẩm cũng sẽ được phân tách để tái sử dụng hoặc tái chế. Rác đã được phân loại sẽ được tập kết tới các thùng chứa đặc biệt ở các tòa nhà, các khu dân cư và sau đó được chuyển tới địa điểm tái chế. Tại đây, báo sẽ được nghiền thành bột giấy, chai lọ sẽ được tái sử dụng hoặc nung chảy để sản xuất các sản phẩm mới, rác thải nhựa sẽ được tái chế thành nhựa nguyên liệu, thực phẩm sẽ được ủ hoặc xử lý hóa học để trở thành phân bón hoặc khí sinh học.
99% rác thải hộ gia đình được tái chế
Nhờ có một thống tái chế xử lý rác hiệu quả, Thụy Điển trở thành nước đầu tiên trên thế giới tái chế được đến 99% lượng rác thải của mình. Chỉ có 1% rác từ các hộ gia đình bị thải ra môi trường.
Toàn bộ lượng rác thải còn lại được sử dụng vào việc sản xuất điện. Thậm chí, mỗi năm, Thụy Điển còn phải nhập khẩu thêm 800 ngàn tấn rác từ các quốc gia khác như Anh, Ireland, Na Uy và Ý để sử dụng trong các nhà máy điện của họ.
Ước tính, có khoảng 1 triệu hộ gia đình tại Thụy Điển đang sử dụng hệ thống sưởi ấm bằng nguồn khí đốt sinh học từ rác thải. 3 triệu hộ gia đình đang được sử dụng điện có nguồn gốc từ rác.
Đây là một trong những nỗ lực của Thụy Điển để đạt mục tiêu là quốc gia không có chất thải vào năm 2020. Nước này cũng nỗ lực cắt giảm 40% lượng khí thải so với năm 1990, sản xuất 20% năng lượng tái tạo và ít nhất 10% nhiên liệu sử dụng cho các phương tiện giao thông có nguồn gốc năng lượng tái tạo.
Xử lý rác là một ngành kinh tế
Xử lý rác có thể coi là một ngành kinh tế ở Thụy Điển với sự tham gia của gần 100 doanh nghiệp nhà nước và tư nhân. Trong khi xử lý rác thải vẫn là chuyện đau đầu với nhiều quốc gia, kể cả với nhiều nước châu Âu, mỗi năm 700.000 tấn rác từ các nước vẫn được chuyển vào Thụy Điển để nước này chạy các nhà máy tái chế của mình.
Ý thức là điều kiện hàng đầu
Có lẽ những gì khiến Thụy Điển nổi bật lên là sự tham gia của người dân, luôn đặt mục tiêu cao và tình đoàn kết quốc tế. Ngay cả khi được xếp hạng là một trong những quốc gia bền vững nhất trong một số các chỉ số quốc tế, thì họ cũng không quan tâm tới những điều đã đạt được mà luôn nghĩ về những điều cần làm trong tương lai, điều này xuất phát từ việc người dân nhận thức sâu sắc và quan tâm đến các vấn đề môi trường và họ đã từng đấu tranh vì nước và không khí sạch cho chính mình.
Ô nhiễm không khí (PM10) tại các khu vực đô thị của Thụy Điển là 10,2 microgam trên một mét khối so với mức trung bình của OECD là 20,1. Trong khảo sát Standard Eurobarometer năm 2015, 26% người Thụy Điển nói môi trường và biến đổi khí hậu là mối quan tâm chính, so với trung bình 6% ở EU.
Người dân Thụy Điển ý thức cao trong việc phân loại rác, bảo vệ môi trường.
Mang túi nylon, chai nhựa để đổi lấy tiền
Có chuyện gì khi thấy những người Thụy Điển mang những túi chất đầy đồ bên trong tới cửa hàng? Đó là để lấy lại tiền, một khoản tiền phải trả trước mỗi lần mua một lon hay chai làm bằng vật liệu PET. Năm ngoái, 1,85 tỉ lon và chai, hay 85% số này được bán ra, đã được tái chế bằng cách sử dụng các máy bán hàng ngược.
Hiện nay, các trạm tái chế bắt buộc phải được đặt không xa hơn các khu dân cư 300 mét. Hầu hết mọi người Thụy Điển đều phân loại rác tái chế ở nhà và bỏ vào các thùng đặc biệt trong các khu chung cư hoặc mang tới các trạm tái chế.
Xử lý chất thải
Chất thải là một loại nhiên liệu tương đối rẻ và Thụy Điển đã sớm nhận biết được điều này khi họ đầu tư vào việc phát triển các quy trình xử lý chất thải có hiệu quả từ đó mang về lợi nhuận. Năm 2014, Thụy Điển thậm chí đã phải nhập 2.7 triệu tấn chất thải từ các quốc gia khác cho việc đốt để chuyển hóa thành năng lượng bởi nguồn rác trong nước gần như cạn kiệt.
Sau khi đốt, phần tro còn sót lại thường có trọng lượng bằng khoảng 15% so với khối lượng rác thải ban đầu. Từ tro này, kim loại sẽ được tách ra và đem đi tái chế, trong khi phần còn lại như đồ sứ hoặc ngói, những thứ khó cháy hơn sẽ được sàng lọc để dùng cho mục đích khác chẳng hạn như làm đường lộ. Sau khi trải qua tất cả các quá trình nêu trên, 1% còn lại sẽ được chuyển đến các bãi rác.
99.9% khói phát ra từ các lò đốt là carbon dioxide không độc hại và nước, nhưng sau đó chúng vẫn phải được xử lý thông qua các bộ lọc khô và nước trước khi thải ra môi trường. Nước chứa cặn sẽ được đổ vào các mỏ bị bỏ hoang sau khai thác. Tại Thụy Điển, việc đốt chất thải để sản xuất năng lượng là điều bình thường tuy nhiên ở một số quốc gia khác chẳng hạn như Mỹ, đây là một chủ đề vẫn còn gây tranh cãi rất nhiều.
Theo Moitruongdothi.com (15/1/2019)
