Ban chấp hành của UNESCO vừa chỉ định thêm 13 Công viên địa chất mới cho các thắng cảnh thể hiện sự đa dạng về địa chất, trong đó có Công viên Địa chất Non nước Cao Bằng. Như vậy, trên thế giới hiện nay đã có 140 công viên địa chất toàn cầu UNESCO tại 38 quốc gia.
Cao Bằng, Việt Nam
Công viên Địa chất Non nước Cao Bằng có diện tích hơn 3275 km2, nằm trên địa bàn của 9 huyện Đông Bắc Việt Nam. Nơi này tồn tại nhiều điểm di sản địa chất độc đáo, với các dạng địa hình, cảnh quan đá vôi hết sức phong phú, đa dạng, như các tháp, nón, thung lũng, hang động, hệ thống hồ-sông-hang ngầm liên thông…, thể hiện một chu kỳ tiến hóa hoàn chỉnh ở vùng nhiệt đới. Công viên cũng là nơi tồn tại nhiều kiểu loại di sản địa chất khác như các hóa thạch cổ sinh, ranh giới giữa các phân vị địa chất, đứt gãy, các loại hình khoáng sản…, tất cả cùng minh chứng cho lịch sử phát triển địa chất phức tạp, kéo dài đến hơn 500 triệu năm ở vùng đất này.
Vẻ đẹp mềm mại của Công viên Địa chất Non nước Cao Bằng.
Bán đảo Izu, Nhật Bản
Công viên địa chất Izu Peninsula nằm ở phía Đông Nam của đảo Honshu. Đây là nơi giao cắt duy nhất của hai vòng cung núi lửa đang hoạt động. Lịch sử núi lửa không bị gián đoạn của khu vực này trong 20 triệu năm qua là hiện tượng chưa từng có ở bất cứ đâu. Hoạt động địa nhiệt cũng đã ưu ái khu vực này với các suối nước nóng nổi tiếng nhất của Nhật Bản. Izu đã chứng kiến và trải qua nhiều thảm họa thiên nhiên, như núi lửa, động đất và sóng thần, điều này đã góp phần vào niềm tin của người dân nơi đây khi thờ phụng các vị thần được cho là thống trị các thế lực tự nhiên. Chính quyền địa phương đã cho xây dựng hơn 90 ngôi đền rải rác khắp Công viên địa chất trên bán đảo Izu.
Khu Mudeungsan, Hàn Quốc
Công viên địa chất khu vực Mudeungsan nằm bao quanh núi Mudeung. Ngọn núi từ lâu đã đóng một vị trí quan trọng trong thế giới tâm linh của người Jeollanam-do. Sự thu hút chính của Công viên quốc gia Mudeungsan là những vách đá Jueangjeolli. Các cột hình trụ trông giống như chúng được trạm khắc bằng tay có tuổi đời đã gần trăm triệu năm. Trong khi leo dốc thưởng lãm cảnh đẹp của Mudeungsan, du khách có cơ hội được thấy nhiều phiến đá cổ và một ngôi chùa lớn mang kiến trúc Hàn đặc trưng.
Rinjani Lombok, Indonesia
Đảo Lombok nằm trong quần đảo Sunda Kecil, nằm giữa Bali và Sumbawa. Sự hình thành phức hợp núi lửa là do sự xâm lấn của mảng kiến tạo Ấn Độ Dương dưới rìa của mảng kiến tạo Đông Nam Á. Núi Rinjani ở Lombok, là ngọn núi lửa cao thứ hai ở Indonesia sau núi Kerinci ở Sumatra, là một trong những điểm leo núi phổ biến nhất ở Indonesia. Cao 3726 m, núi Rinjani là một trong những núi lửa hoạt động mạnh nhất ở Indonesia. Dân số của Lombok đa sắc tộc và đa văn hóa. Sự đa dạng của di sản văn hóa được phản ánh trong các tòa nhà như đền thờ và nhà thờ Hồi giáo cổ.
Núi Rinjani ở Lombok, là ngọn núi lửa cao thứ hai ở Indonesia sau núi Kerinci ở Sumatra, là một trong những điểm leo núi phổ biến nhất ở Indonesia.
Famenne-Ardenne, Bỉ
Ba khu vực đặc trưng của Công viên địa chất Famenne-Ardenne bao gồm: Famenne ở phía Bắc với chất nền schistose; Ardennes, về phía Nam, là khu vực cao nguyên rộng lớn chủ yếu bao gồm các đá sa thạch; nằm giữa chính là Calestienne với một nền đá vôi bị phong hóa. Đá vôi của khu vực này mang tính biểu tượng và sự phát triển địa chất của nó, với sự biến mất và tái xuất hiện các con sông, hố và hang động đáng chú ý.
Percé, Canada
Công viên địa chất Percé ở Canada là trung tâm của chuỗi núi Appalachiandọc theo phía đông Bắc Mỹ. Sự hình thành núi và các sự kiện magma và kiến tạo của khu vực liên kết với việc mở rộng Đại Tây Dương trong thời kỳ kỷ Jura và kỷ Phấn trắng (khoảng 150 triệu năm trước). Trong hai mươi nghìn năm qua — kỷ băng hà cuối cùng — phân khúc Quebec của chuỗi này đã được dưới tác động của sự ăn mòn của các yếu tố băng giá đã tạo nên cảnh quan hình dạng hiện tại của vùng đất này. Lãnh thổ này là nơi sinh sống của nhiều hệ sinh thái có hệ động vật và thực vật đa dạng. Các hoạt động kinh tế chính của Percé là du lịch, ngư nghiệp và lâm nghiệp.
Guangwushan-Nuoshuihe, Trung Quốc
Công viên địa chất Guangwushan-Nuoshuihe nằm ở thành phố Bazhong, tỉnh Tứ Xuyên. Công viện tọa lạc ở ngã ba của phía Nam vành đai Orogenic (dãy Qinling) và dãy Yangtze, khu vực này có các cảnh quan thiên nhiên như địa hình đá vôi và kiến tạo, thác nước và ao hồ. Đây là một địa điểm quan trọng để phân tích sự phát triển địa chất của các lưu vực ngoại vi, vì vị trí của nó nằm trong vùng chuyển tiếp giữa các vùng đất đá vôi phía nam và phía bắc. Đường cổ Micang nổi tiếng 2.000 năm tuổi, kết nối Thiểm Tây và Tứ Xuyên, là nơi ghi dấu các nền văn hóa của các triều đại khác nhau, tạo nên sự đa dạng văn hóa nơi đây.
Huanggang Dabieshan, Trung Quốc
Công viên địa chất Huanggang Dabieshan nằm ở tỉnh Hồ Bắc, phía đông Trung Quốc. Công viên thể hiện sự phát triển địa chất của khu vực, đặc biệt là sự va chạm giữa các mảng kiến tạo của Bắc Trung Quốc và sông Dương Tử.
Beaujolais, Pháp
Địa chất phức tạp của Beaujolais, được hình thành hơn 500 triệu năm, tạo nên sự đa dạng về phong cảnh, môi trường sống tự nhiên và đá xây dựng được sử dụng trong xây dựng địa phương. Di sản địa chất và lịch sử của Beaujolais đã ảnh hưởng đến cuộc sống và văn hóa của cư dân lãnh thổ này.
Ciletuh-Palabuhanratu, Indonesia
Công viên địa chất Ciletuh-Palabuhanratu tọa lạc ở Tây Java, được đặt tên theo sông Ciletuh và Palabuhanratu (cảng Queen), ám chỉ đến truyền thuyết về một nữ hoàng biển Nam được cho là người giám hộ của vùng đất này. Những tảng đá lâu đời nhất trong Công viên địa chất được hình thành bởi quá trình tuyển sinh giữa các tấm kiến tạo Á-Âu và Ấn Độ Dương.
Conca de Tremp Montsec, Tây Ban Nha
Công viên địa chất Conca de Tremp Montsec nằm ở phía đông bắc Tây Ban Nha, gần biên giới của Pháp và Andorra, được đặc trưng bởi một tập hợp các dãy núi và lưu vực theo hướng Đông-Tây. Các di sản thiên nhiên phong phú của sườn phía nam của dãy núi Pyrenees được quốc tế công nhận như một phòng thí nghiệm tự nhiên cho trầm tích, kiến tạo, địa động lực bên ngoài, cổ sinh vật học, quặng và đất. Khu vực chính là phần đại diện rất rộng về sự tiến hóa của sự sống trên Trái đất và bao gồm các địa điểm từ Permian đến Palaeogene: hóa thạch của động vật có xương sống, động vật không xương sống và thực vật.
Ngorongoro Lengai, Tanzania
Một trong những đặc điểm quan trọng nhất của Công viên địa chất Ngorongoro Lengai là miệng núi lửa Ngorongoro, nơi có sự đa dạng động vật hoang dã tuyệt vời, như voi, tê giác đen, sư tử, gazelles và các động vật có vú lớn khác cùng tồn tại với con người. Oldoinyo Lengai ‘Mountain of God’ hoặc ‘Holy Mountain’ trong ngôn ngữ Maasai là núi lửa tầng sôi trẻ nhất và năng động nhất. Hẻm núi Olduvai, vùng núi cực tím quan trọng nhất trên thế giới, có núi lửa hình thành trong Pliocene Epoch với một hồ sơ vượt trội về môi trường trong quá khứ, bao gồm hóa thạch hình người, cũng như đồ tạo tác thời Trung cổ và Đá và một loạt các động vật hóa thạch.
Satun, Thái Lan
Công viên địa chất Satun được biết đến như một nơi yên bình tuyệt vời.
Công viên địa chất Satun được biết đến như một nơi yên bình của vẻ đẹp tự nhiên tuyệt vời. Nhiều nền văn hóa và nhóm, bao gồm cả Phật tử, người Hồi giáo, Kito và các nhóm nhỏ hơn, như Semung hoặc Maniq và Urak Lawoi (hoặc Chao le bằng tiếng Thái), sống ở đây với nhau trong sự hài hòa. Công viên này được biết đến như là vùng đất của hóa thạch Palaeozoic do sự phong phú và sự xuất hiện đáng kể của hóa thạch bao gồm trilobites, brachiopods, stromatolites, conodonts, graptolites, tentaculites và nautiloids. Các hoạt động kinh tế chính của người dân là trong lĩnh vực nông nghiệp, ngư nghiệp, du lịch và doanh nghiệp địa phương nhỏ.
Theo monre.gov.vn
