Cơ chế sinh học của thực vật là hấp thụ cacbon điôxít (CO2) và nhả ra khí oxy (O2) nhưng nghiên cứu mới phát hiện trong đợt nắng nóng vừa qua rừng ở Hà Lan đã thải ra CO2.

Một kịch bản tồi tệ đang diễn ra đe dọa bầu khí quyển vốn đã chẳng còn ổn định của Trái đất: cây xanh thải ra khí CO2 khi nhiệt độ cao thay vì hấp thụ CO2 và thải ra oxy.

Cơ chế sinh học của thực vật là hấp thụ cacbon điôxít (CO2) và nhả ra khí oxy (O2). Nhưng các nhà nghiên cứu của Đại học Twente (Hà Lan) vừa phát hiện trong đợt nắng nóng vào cuối tháng 7 vừa qua, rừng ở nước này đã thải ra CO2.

Lượng khí thải CO2 trong những ngày nắng nóng lên tới 60kg trên diện tích rừng bằng một sân bóng đá. Khí thải này tương đương với khí thải CO2 của một người trên chuyến bay từ Amsterdam (Hà Lan) đến London (Anh)

Vào ban ngày, cây sử dụng ánh sáng mặt trời, nước và CO2 để phát triển, trong khi vào ban đêm, chúng nhả ra CO2. Số cây rừng trên diện tích một sân bóng đá thải ra 4,8 tấn CO2 mỗi năm, tương đương với lượng khí thải hàng năm của hai chiếc xe chạy xăng.

Cây xanh đang có những thay đổi lớn trước ảnh hưởng của biến đổi khí hậu – Ảnh: Gunnisson

Tiến sĩ Christiaan van der Tol, Khoa Khoa học Thông tin và Quan sát Trái đất (ITC) của Đại học Twente, thành viên nhóm nghiên cứu, nói thông thường khi trời quá nóng thì cây cối sẽ phát triển chậm lại, nhưng hiếm khi nóng đến mức cây hấp thụ CO2 và biến nó thành khí thải.

Sau đợt nắng nóng, cây rừng lại quay lại phát triển bình thường, nhả O2 và hấp thụ CO2. Nhưng tình hình có thể tồi tệ hơn khi biến đổi khí hậu đang ngày càng gia tăng, khí hậu tăng lên và các đợt nắng nóng khắp thế giới đang kéo dài.

Điều này buộc các nhà khoa học phải nghiên cứu sâu rộng hơn về việc các loài cây rụng lá, lá kim khác trên toàn thế giới có nhả ra khí CO2 như ở Hà Lan hay không và tìm cách thay đổi cây trồng rừng nhằm giúp các nhà quản lý rừng phản ứng tốt hơn với khí hậu thay đổi. Cây xanh đóng vai trò rất lớn trong việc điều tiết khí hậu toàn cầu. Những khu rừng được coi như lá phổi xanh của Trái đất.

Những lợi ích của cây xanh

Từ lâu con người và cây xanh có mối quan hệ hỗ tương, cây xanh cung cấp cho chúng ta khí O2 để thở và hấp thụ khí CO2 do quá trình hoạt động của chúng ta thải ra. Cây xanh là nhà máy cải tạo chất lượng không khí cho chúng sống bằng cách lọc tất cả bụi có hại cho phổi chúng ta. Bạn có biết không? Khoảng ½ ha cây xanh có thể cung cấp một lượng O2 đủ cho 18 người .

Những năm gần đây, các nghiên cứu về lâm nghiệp đô thị cho thấy rằng cây xanh đô thị có giá trị gấp nhiều lần không những vật chất hữu hình mà còn vật chất vô hình so với chi phí trồng, chăm sóc và bảo vệ. Các chuyên gia về lâm nghiệp đô thị cho biết :

Cây xanh có khả năng làm sạch môi trường: Trong quá trình tổng hợp dinh dưỡng, cây xanh hấp thụ khí CO2 và một số loại bụi có hại khác thải ra môi trường do quá trình hoạt động của con người và biến đổi thành khí O2 cho chúng ta thở.

Giảm nhiệt độ và tiếng ồn: Vào mùa hè, dưới tán lá nhiệt độ có thể giảm từ 2 đến 4oC bằng cách tiết hơi nước qua khí khổng của lá và ngăn cản không cho ánh sáng mặt trời chiếu thẳng xuống mặt đất và giảm hấp thu nhiệt trên nhựa. Cây xanh hoạt động như vùng đệm hấp thu tiếng ồn vì lá cây và thân cây chia cắt nhỏ sóng âm thanh. Nếu trồng đai rừng rộng 30m và cây cao 12m có thể giảm 50% tiếng ồn (theo nghiên cứu của Bộ Năng lượng Hoa Kỳ).

Cải thiện sức khỏe: Cuộc sống ở thành thị luôn đòi hỏi con người hoạt động như một cổ máy, công việc và cuộc sống chịu nhiều áp lực nặng nề. Do đó, sau những giờ căn thẳng được thư giản trong công viên, vườn cây hoặc các nhà hàng có cây xanh sẽ làm cho mọi người giảm bớt đi sức nặng về thể chất và tinh thần. Các nghiên cứu y học mới đây cho thấy rằng, bệnh nhân điều trị trong phòng cây xanh hoặc các khoảng không xanh thì bệnh có khuynh hướng phục hồi nhanh hơn.

Và một số lợi ích khác: Cây xanh tôn tạo thêm nét thẩm mỹ cho các công trình kiến trúc. Chống xói mòn và điều tiết nước (tán lá ngăn cảng mưa rơi trực tiếp xuống mặt đất và hệ thống rễ là những con đập nhỏ ly ty có nhiệm vụ giữ và điều tiết nước)

Tăng giá trị kinh tế: Qua khảo sát cho thấy rằng, đối với những con đường có cây xanh thì việc cho thuê văn phòng sẽ dể dàng và giá sẽ cao hơn hoặc các cửa hàng buôn bán sẽ tấp nập hơn những nơi không có cây xanh. Tác dụng như vành đai bảo vệ các khu công nghiệp, khu dân cư… nhằm hạng chế sức tàn phá của các cơn gió mạnh và lốc xoáy trong mùa mưa bão. Làm nơi trú ngụ cho một số động vật và con trùng.

Cây xanh mang lại nhiều lợi ích cho con người là vậy. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu khiến Trái đất nóng hơn, khí hậu tăng và cây cối cũng phản ứng lại với sự thay đổi đó để thích nghi. Chiều hướng thay đổi này sẽ không tốt cho bầu khí quyển. Điều gì sẽ xảy ra khi lá phổi xanh ấy không còn, hoặc còn mà không nhả O2 nữa?

Theo Khánh Ly (moitruong.com.vn/Tuoitre/canhquanxanh)