Uống cà phê cùng lúc với một số loại thực phẩm bổ sung có thể làm giảm hiệu quả hấp thu dưỡng chất. Kết hợp sai cách có thể ảnh hưởng đến sức khỏe về lâu dài.
Thói quen uống cà phê vào buổi sáng kèm với vitamin hay khoáng chất có thể gây ảnh hưởng đến hiệu quả hấp thụ của các dưỡng chất này. Theo EatingWell của Mỹ, các thành phần như caffeine, polyphenol và đặc tính lợi tiểu nhẹ của cà phê có thể làm giảm khả năng hấp thu một số loại vitamin và khoáng chất quan trọng. Vì vậy, việc tránh sử dụng một số thực phẩm bổ sung cùng lúc với cà phê là cần thiết để bảo vệ sức khỏe và tối ưu hiệu quả hấp thu.
Sắt
Sắt là khoáng chất thiết yếu cho quá trình sản xuất hormone, phát triển và duy trì chức năng tế bào. Tuy nhiên, đây cũng là dưỡng chất mà nhiều người – đặc biệt là phụ nữ – thường thiếu hụt. Một nghiên cứu cho thấy uống cà phê cùng lúc với sắt có thể làm giảm khả năng hấp thụ tới 54%.
Thậm chí, nếu dùng cùng bữa sáng, mức hấp thụ còn thấp hơn. Nguyên nhân không chỉ nằm ở caffeine, mà chủ yếu là do axit chlorogenic – một loại polyphenol có trong cà phê và trà – vốn là chất ức chế mạnh quá trình hấp thu sắt không heme (loại sắt có trong thực phẩm có nguồn gốc thực vật và thực phẩm bổ sung). Do đó, nên uống sắt cách cà phê ít nhất một giờ. Kết hợp với thực phẩm giàu vitamin C như cam, chanh để tăng khả năng hấp thu.
Vitamin D
Vitamin D là một dưỡng chất khó hấp thu qua chế độ ăn, nhưng cơ thể có thể tự tổng hợp nhờ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng caffeine có thể làm giảm nồng độ vitamin D trong cơ thể, đặc biệt khi tiêu thụ ở liều lượng cao. Một nghiên cứu năm 2021 cho thấy những người tiêu thụ nhiều caffeine có xu hướng có mức vitamin D trong máu thấp hơn đáng kể. Để vitamin D được hấp thu hiệu quả, hãy uống cách cà phê ít nhất một giờ. Ngoài ra, nên dùng kèm bữa ăn có chất béo lành mạnh, vì vitamin D là vitamin tan trong chất béo.
Uống cà phê cần tránh dùng với một số thực phẩm bổ sung như vitamin B, magiê để tốt cho sức khỏe. Ảnh minh họa
Vitamin nhóm B
Nhóm vitamin B (bao gồm B1, B2, B6, B9, B12…) đóng vai trò hỗ trợ chuyển hóa năng lượng, duy trì chức năng thần kinh và sản xuất hồng cầu. Đây là nhóm vitamin tan trong nước và dễ bị đào thải qua đường tiểu. Vì caffeine có tác dụng lợi tiểu nhẹ, uống cà phê có thể làm tăng lượng vitamin nhóm B bị mất qua nước tiểu. Nhiều nghiên cứu ghi nhận rằng người uống nhiều cà phê thường có nồng độ vitamin B thấp hơn trong máu. Tránh uống vitamin nhóm B cùng lúc với cà phê hoặc trà. Nên chờ ít nhất 1 tiếng sau khi uống cà phê. Có thể uống vitamin nhóm B lúc đói hoặc sau bữa ăn nhẹ.
Magiê
Magiê giúp điều hòa huyết áp, hỗ trợ giấc ngủ và tham gia vào quá trình tổng hợp protein. Dù có mặt trong nhiều loại thực phẩm như các loại hạt, đậu và sữa chua, nhiều người vẫn không bổ sung đủ magiê qua chế độ ăn uống hằng ngày. Caffeine có thể làm tăng lượng magiê bị bài tiết qua nước tiểu, đồng thời làm suy giảm hiệu quả của magiê trong việc hỗ trợ giấc ngủ – nếu dùng trước giờ đi ngủ. Nếu dùng magiê để cải thiện giấc ngủ, nên tránh uống cà phê ít nhất vài giờ trước khi đi ngủ để đảm bảo hiệu quả.
Canxi
Tương tự như magiê, canxi cũng bị ảnh hưởng bởi tác dụng lợi tiểu của caffeine. Một nghiên cứu chỉ ra rằng những người tiêu thụ caffeine bài tiết nhiều hơn 77% lượng canxi qua nước tiểu so với nhóm không dùng. Mặc dù tác động của caffeine đến hấp thu canxi vẫn đang được nghiên cứu thêm, nhưng việc tiêu thụ đồng thời có thể làm giảm hiệu quả bổ sung canxi, nhất là ở phụ nữ lớn tuổi hoặc người có nguy cơ loãng xương. Nếu bổ sung canxi, hãy uống cách cà phê ít nhất một giờ hoặc ít nhất hai giờ trước khi uống cà phê. Thêm sữa vào cà phê có thể giúp bù lại lượng canxi bị mất đi phần nào.
Cà phê mang lại nhiều lợi ích khi sử dụng điều độ, nhưng cũng có thể gây cản trở hấp thụ một số vi chất thiết yếu nếu dùng không đúng cách. Để tối ưu hóa hiệu quả của các loại thực phẩm bổ sung, hãy tách biệt thời gian sử dụng với cà phê và tuân thủ hướng dẫn của chuyên gia y tế.
Thời điểm không nên uống cà phê
Trung Tâm Y tế Quận 6, thành phố Hồ Chí Minh cũng khuyến nghị, cà phê giúp tỉnh táo, tăng cường năng lượng. Tuy nhiên, không phải thời điểm nào uống cà phê cũng có lợi. Không uống khi còn quá nóng vì theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO, tiêu thụ đồ uống nóng trên 65 độ C có thể tăng nguy cơ mắc ung thư thực quản. Thông thường, các nhà hàng đều phục vụ cà phê ở nhiệt độ từ 63-79 độ C, nếu bạn pha cà phê ở nhà cũng sử dụng nước nóng tới 85 độ C. Vì vậy, hãy cố gắng chờ khoảng 5 phút, nhiệt độ cà phê lúc này sẽ ở mức an toàn dưới 65 độ C.
Không uống khi đang lo lắng, căng thẳng cà phê có thể làm tình trạng này tồi tệ hơn. Caffeine trong cà phê có tác dụng kích thích lên hệ thần kinh, sản sinh ra hormone căng thẳng cortisol, ảnh hưởng đến giấc ngủ, gây mệt mỏi, rối loạn nhận thức.
Nhiều người cho rằng cà phê là giải pháp tự nhiên giúp bạn tỉnh táo hơn khi buồn ngủ. Nhưng một nghiên cứu mới đây cho thấy caffeine sẽ không có tác dụng như vậy nếu bạn ngủ ít hơn 5 giờ mỗi ngày trong 3 đêm liên tục. Thiếu ngủ gây suy giảm đáng kể trong hoạt động nhận thức và caffeine không thể cải thiện được tình trạng này dù bạn uống nhiều.
Uống cà phê vào 6h sáng không giúp bạn tăng cường năng lượng. Trong vài giờ đầu tiên khi thức dậy, lượng hormone cortisol đang ở mức cao nhất, giúp bạn tỉnh táo tự nhiên. Vì vậy, nhiều chuyên gia khuyên thời gian tốt nhất để uống ly cà phê đầu tiên là vào 10h-12h sáng, khi nồng cortisol bắt đầu giảm.
TCVN 12459:2018 – Tiêu chuẩn quốc gia về cà phê hòa tan nguyên chất
Tiêu chuẩn này quy định rõ cà phê hòa tan nguyên chất là sản phẩm khô được chiết xuất hoàn toàn từ hạt cà phê rang qua phương pháp vật lý và nước, không chứa thành phần phụ gia hay nguyên liệu thay thế khác.
Yêu cầu cảm quan: Thành phẩm phải có màu nâu đặc trưng, mùi thơm tự nhiên, vị cà phê rõ ràng và không có mùi, vị lạ. Sản phẩm ở dạng bột, cốm hoặc mảnh đồng đều không chứa tạp chất hay vật thể lạ.
Yêu cầu lý ‑ hóa: Độ ẩm tối đa là 5%; hàm lượng tro không vượt quá 15%; caffein tối thiểu là 2,0% trên chất khô; glucoza ≤ 2,46%; xyloza ≤ 0,45%. Sản phẩm phải hòa tan hoàn toàn trong nước nóng sau 30 giây và trong nước lạnh (16 °C) sau tối đa 3 phút. Giá trị pH nằm trong khoảng 4,5 – 5,5. Đối với loại khử caffein, hàm lượng caffein không vượt quá 0,3%, còn lại các chỉ tiêu lý ‑ hóa tương tự.
Quy định về bao gói – ghi nhãn – bảo quản: Sản phẩm phải đóng trong bao bì khô, sạch, nguyên vẹn và không hút ẩm. Nhãn phải tuân theo TCVN 7087:2013, ghi rõ tên sản phẩm là “Cà phê hòa tan nguyên chất” hoặc “Cà phê hòa tan nguyên chất khử caffeine” tùy vào loại. Cà phê phải được bảo quản nơi khô ráo, không bảo quản chung với thực phẩm có mùi, và vận chuyển trong điều kiện sạch, không mùi lạ.
Theo Vân Thảo (T/h)
https://vietq.vn/nhung-thuc-pham-bo-sung-khong-nen-uong-chung-voi-ca-phe-d235828.html