Hiện nay, trên thị trường tràn ngập các loại đồ chơi trẻ em không rõ nguồn gốc. Những sản phẩm này có chứa hóa chất gì, độc hại ra sao?
Nguyên tố nguy hiểm trong đồ chơi trẻ em
Thị trường đồ chơi trẻ em tại Việt Nam luôn sôi động, đặc biệt là vào những ngày lễ lớn như Quốc tế 1/6 hàng năm. Tuy nhiên sản phẩm này cũng tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm vì có quá nhiều sản phẩm không rõ nguồn gốc, chất lượng không đảm bảo.
Thực tế, đa phần các đồ chơi trẻ em được làm từ nhựa, một số đồ chơi được làm từ cao su, từ thủy tinh không vỡ, từ sành, sứ, gốm. Có một số ít đồ chơi được làm từ kim loại như mắt của con búp bê hay thìa xúc canh đồ chơi có thể được tráng kim loại. Không những thế, chúng còn được phủ bên ngoài bằng một lớp sơn, màu, vecni, mực in, polyme. Tất cả các nguyên vật liệu và chất tạo màu này đều chứa các chất độc hại. Chúng có thể phai ra, thôi nhiễm vào cơ thể. Chúng ta có thể nhìn bằng mắt thường từng lớp phẩm màu thôi ra tay, ra miệng con trẻ khi chúng mút, liếm đồ chơi.
Ở mức độ cấp tính, nhiễm độc không xảy ra, tức là bà mẹ có thể không thấy đứa trẻ bị viêm não ngay. Nhưng ở mức độ tác động kéo dài, đứa trẻ sẽ phải gánh chịu hậu quả từ những món đồ chơi lúc bé. Ví dụ như khi đến tuổi trưởng thành, bé có thể bị suy giảm trí tuệ so với bạn đồng trang lứa, thận bé có thể bị teo lại và đáng sợ hơn là bị ung thư ngay từ khi còn rất trẻ, lứa tuổi còn đang sung sức nhất.
Cha mẹ nên biết rằng đồ chơi trẻ em không đạt chuẩn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây nhiễm độc cho trẻ. Ảnh minh họa
Xét về mặt hóa chất, con trẻ có thể bị nhiễm độc từ các yếu tố thôi nhiễm nguy hiểm. Các yếu tố này chính là các nguyên tố cấu tạo nên vật liệu nhựa, thủy tinh, kim loại, phẩm màu. Chúng bao gồm 10 nguyên tố nguy hiểm: Stibium (Sb), Asen (As), Bari (Ba), Cadimi (Cd), Crom (Cr), Chì (Pb), Thuỷ ngân (Hg), Selen (Se), Clo (Cl) và Lưu huỳnh (S). Đây là những nguyên tố cần phải xem xét đầu tiên và cơ bản nhất khi kiểm định tính an toàn độc hại hóa học của đồ chơi trẻ em. Ngoài ra, còn cần cảnh giác với fomaldehyde trong các sản phẩm nhựa.
Những nguyên tố này, khi thôi ra, chúng có thể gây độc hại. Mặc dù không gây ra những bệnh cấp tính dữ dội song chúng lại có khả năng tích lũy và gây bệnh mạn tính với sự phát triển âm thầm. Chúng có thể gây ra nhiều bệnh khác nhau. Một số bệnh điển hình là bệnh não, suy giảm trí tuệ, viêm gan, suy thận, teo thận, rối loạn giấc ngủ trẻ em, tan máu, ung thư gan, thận, phổi, dạ dày… Đây là những bệnh lý hệ trọng, cực kỳ nguy hiểm với trẻ em.
Tùy vào nguyên tố thôi nhiễm, tùy vào lượng chất thôi nhiễm là bao nhiêu mà trẻ em có thể bị nhiễm độc với các biểu hiện và các mức độ khác nhau. Không phải tất cả các trẻ em chơi đồ chơi thiếu an toàn đều có thể bị nhiễm độc như trên, không phải mọi nhiễm độc hóa học từ đồ chơi đều có đầy đủ các bệnh trạng như trên nhưng đó là những dấu hiệu và bệnh lý có thể gặp.
Ở giai đoạn đầu, trẻ có thể có một số biểu hiện rối loạn nhất định như quấy khóc, chán ăn, bỏ ăn, ngủ không sâu, hay tỉnh giấc, hay nôn trớ, hay bị rối loạn tiêu hóa.
Theo tiêu chuẩn Việt Nam, nồng độ tối đa của các chất thôi nhiễm chỉ được nằm trong giới hạn cho phép. Cụ thể, tính theo đơn vị là mg/kg đồ chơi thì Sb tối đa là 60, As là 25, Ba là100, Cd là 75, Cr là 60, Pb là 90, Hg là 60, Se là 500. Các đồ chơi mô phỏng thực phẩm như hoa, lá, quả, con vật là những đồ chơi trẻ có thể mút, liếm lại càng phải cảnh giác.
Ngoài ra, đối với các loại đồ chơi bằng nhựa, các nhà nghiên cứu Đại học Michigan (Hoa Kỳ) cùng Chương trình Môi trường Liên hợp quốc đã phân tích dữ liệu về hàm lượng và chức năng hóa học được tìm thấy trong đồ chơi bằng nhựa, đồng thời định lượng mức độ phơi nhiễm của trẻ em và các nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn. Họ xếp hạng các hóa chất theo mức độ nguy hiểm đối với sức khỏe và so sánh các kết quả này với danh sách các chất ưu tiên hiện có trên khắp thế giới.
Kết quả cho thấy, trong số 419 hóa chất được tìm thấy trong vật liệu nhựa cứng, mềm và xốp được sử dụng trong đồ chơi trẻ em, có tới 126 hóa chất có thể gây hại cho sức khỏe của trẻ em thông qua các tác động gây ung thư hoặc các tác hại khác. Các hóa chất này có trong 31 chất làm dẻo, 18 chất chống cháy và 8 chất tạo mùi thơm…
Những hóa chất này có liều lượng phơi nhiễm ước tính vượt quá liều lượng tham chiếu theo quy định, nguy cơ ung thư vượt quá ngưỡng rủi ro quy định. Các chuyên gia nhấn mạnh, những chất này nên được ưu tiên loại bỏ trong vật liệu đồ chơi và thay thế bằng các chất thay thế an toàn và bền vững hơn.
Cách chọn đồ chơi đạt chuẩn và an toàn
Trước những tác hại hóa học kể trên, lựa chọn đồ chơi an toàn là rất cần thiết. Đây chính là lựa chọn thông minh cho con trẻ. Bạn có thể bỏ ra một số tiền lớn hơn để mua những đồ chơi đạt chuẩn cho trẻ nhưng lợi ích tương lai con bạn thu được thì lớn hơn thế nhiều.
Với Việt Nam, các đồ chơi trẻ em đạt chuẩn là những đồ chơi được gắn nhãn có hai chữ CR. Các đồ chơi này đã được kiểm định an toàn về nhiều mặt, trong đó có sự thôi nhiễm của các yếu tố hóa học.
Khi lựa chọn đồ chơi, chúng ta đặc biệt chú ý tới nhóm đồ chơi dễ gây độc. Đó là những đồ chơi con trẻ có thể mút, liếm, cầm, nắm. Những đồ chơi này dễ gây độc qua đường tiêu hóa và da. Cần tuyệt đối tránh những đồ chơi quá dễ phai màu. Chẳng hạn chỉ dính một chút nước vào là màu xanh, đỏ phai ra lòe loẹt, đây chính là đồ chơi dễ gây nhiễm độc. Những đồ chơi có mùi lạ như mùi nhựa cháy, mùi mốc, mùi khét là những đồ chơi thiếu an toàn, cần tránh xa.
Khi trông trẻ, cần chú ý hạn chế không cho trẻ mút đồ chơi, nhớ vệ sinh đồ chơi sạch sẽ trước khi cho trẻ tiếp xúc. Và tất nhiên, bạn còn cần làm nhiều việc khác nữa để đảm bảo an toàn, tăng trí thông minh cho trẻ.
An Dương (T/h)
https://vietq.vn/nguyen-to-doc-hai-tiem-an-trong-do-choi-tre-em-cach-lua-chon-do-choi-dat-chuan-d200119.html