Khoai tây là loại rau củ quen thuộc và giàu dinh dưỡng nhưng không phải ai cũng biết khoai tây nảy mầm hoặc có đốm xanh có thể chứa độc tố gây hại cho sức khỏe.
Khoai tây là loại thực phẩm phổ biến và được ưa chuộng ở nước ta. Khoai tây được trồng rộng rãi ở Việt Nam, do đó giá cả khá phải chăng và dễ dàng mua ở bất kỳ cửa hàng nào. Nó có thể được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau từ món chiên, nướng, lẩu đến món hầm, canh…
Theo nghiên cứu của Bộ Nông nghiệp Mỹ, trong khoai tây có chứa lượng lớn vitamin và khoáng chất thiết yếu. Thậm chí, một củ khoai tây nướng cỡ to sẽ chứa gấp 3 lần lượng sắt so với 84g thịt gà. Đặc biệt, thành phần vitamin C cao có sẵn trong khoai hỗ trợ tăng cường hấp thu sắt hiệu quả.
Chính vì ngon, giàu dinh dưỡng, có thể ăn thay thế cơm mà khoai tây trở thành lương thực thiết yếu trong nhiều gia đình, thường được tích trữ số lượng lớn để khi cần có thể mang ra dùng. Tuy nhiên, khi khoai tây nảy mầm hoặc xuất hiện đốm xanh, chúng sẽ sản sinh ra hai loại glycoalkaloid độc hại là solanine và chaconine.
Độc tố tập trung nhiều nhất ở mầm, vỏ xanh và mắt khoai tây. Màu xanh lá cây trên khoai tây là dấu hiệu cho thấy nồng độ glycoalkaloid đã tăng cao. Khi khoai tây nảy mầm, nồng độ glycoalkaloid cao có thể gây ra các triệu chứng ngộ độc như rối loạn tiêu hóa: chuột rút, tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa. Các triệu chứng nghiêm trọng hơn (hiếm gặp) như tụt huyết áp, sốt, rối loạn thần kinh, thậm chí tử vong.
Khoai tây mọc mầm có thể gây nguy hiểm khi ăn phải. (Ảnh minh họa).
Để an toàn cho sức khỏe, cách tốt nhất là vứt bỏ những củ khoai tây có đốm xanh hoặc nảy mầm. Nếu chỉ có một vài mầm nhỏ, bạn có thể cắt bỏ chúng và gọt vỏ kỹ lưỡng, nhưng cần lưu ý rằng cách này không loại bỏ hoàn toàn độc tố. Bởi vì hóa chất tự nhiên này không thể loại bỏ bằng cách chiên, nướng, cho vào lò vi sóng hoặc đun sôi.
Chỉ mua lượng khoai tây vừa đủ dùng. Bảo quản khoai tây ở nơi mát mẻ, tối và thông thoáng. Tránh để khoai tây tiếp xúc với ánh sáng mặt trời trực tiếp và nhiệt độ cao. Không bảo quản khoai tây trong tủ lạnh hoặc tủ đông (trừ khi đã nấu chín một phần).
Nếu bạn lỡ mua quá nhiều, hãy bảo quản chúng nhưng tránh xa hành tây, vì hành tây giải phóng khí và có thể khiến khoai tây nảy mầm nhanh hơn.
Khi khoai tây tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng sẽ khiến chất solanine tích tụ, làm vỏ khoai tây chuyển sang màu xanh lục. Thậm chí, nhiệt độ lạnh hơn khiến tinh bột khoai tây chuyển thành đường, dẫn đến vị ngọt và đổi màu khi nấu chín. Đặc biệt, khoai tây mua về nên để nguyên, không rửa, vì bất kỳ độ ẩm nào cũng có thể khiến khoai tây bị hỏng sớm. Đây cũng là lý do tại sao khoai tây đã rửa trước sẽ không để được lâu sau khi mua về.
PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh (nguyên cán bộ Viện Công nghệ Sinh học & Công nghệ Thực phẩm (ĐH Bách Khoa Hà Nội) cho hay, khoai tây mọc mầm là thực phẩm không nên ăn. Trong các loại rau, củ mà con người sử dụng thì gần như chỉ có khoai tây mọc mầm là chứa độc.
Trong khoai tây mọc mầm chứa chất solanin, đây là độc tố chủ yếu xuất hiện ở chân mầm và lớp vỏ xanh bên ngoài. Solanin là dạng chất kháng sinh của thực vật với lượng chất độc acid cyanic lớn. Nếu ăn khoai tây mọc mầm khi bị trúng độc, người bệnh sẽ bị đau bụng, tiêu chảy, sốt, sốc, thậm chí là co giật, hôn mê, suy hô hấp, tử vong.
Cục An toàn thực phẩm cho biết, chất solanin có thể gây ngộ độc chết người với liều lượng 0,2-0,4g trên 1kg trọng lượng cơ thể. Tốt nhất không nên ăn những củ khoai tây đã mọc mầm.
Trong trường hợp khoai tây chỉ mới nảy 1-2 mầm nhỏ thì phải bỏ hết mầm, khoét bỏ hết chân mầm, đồng thời gọt bỏ vỏ để loại bỏ hết chất solanin. Khi chọn mua khoai tây, mọi người nên mua những củ cầm lên thấy nặng, chắc tay và lành lặn, vỏ trơn nhẵn, có màu vàng vì đây là củ khoai tây thơm ngọt hơn cả.
Thanh Hiền (t/h)
https://vietq.vn/khoai-tay-moc-mam-gay-ngo-doc-canh-bao-tu-chuyen-gia-d231937.html