Nhiều người có thói quen tái sử dụng chai nhựa tuy nhiên theo các chuyên gia đây là một sai lầm nên từ bỏ vì chúng có thể gây hại sức khỏe.
Có thể chứa vi khuẩn gây hại
Theo Brian Campbel, người sáng lập và chuyên gia chính về xử lý nước tại Water Filter Guru của Mỹ, lý do thuyết phục nhất để không tái sử dụng chai nước bằng nhựa là chúng có xu hướng chứa vi khuẩn gây hại. Ông lưu ý rằng khi mọi người vệ sinh chai nước để tái sử dụng, họ có thể không làm sạch chúng đúng cách, dẫn đến sự phát triển của vi khuẩn. Ngoài ra, nhựa có thể bị nứt hoặc trầy xước nhỏ theo thời gian, tạo ra các khu vực cho vi khuẩn phát triển.
Nếu tình cờ để chai nước của mình trong môi trường ấm hoặc nóng giữa các lần sử dụng, chẳng hạn như trong ô tô đầy nắng hoặc túi tập thể dục, vi khuẩn đã sinh sôi hơn nhiều lần. Những chai nước thực sự có thể tái sử dụng được thiết kế để phù hợp rửa sạch thường xuyên, vì vậy chúng sẽ không gây ra các vết trầy xước, vết lõm giúp vi khuẩn ẩn náu.
Không nên tái sử dụng chai nhựa. Ảnh minh họa
Có thể ngấm hóa chất vào đồ uống
Campbel cho hay chai nước có thể được làm từ nhiều loại nhựa. Để biết chai của bạn được làm từ chất liệu gì có thể xem mã tái chế trên nhãn, bao gồm các số từ 1 đến 7. Ngày nay, hầu hết các chai nước sử dụng một lần sẽ được đánh dấu bằng 1, nghĩa là chúng được làm bằng polyetylen terephthalate (PET hoặc PETE). Mặc dù hai loại nhựa này không chứa hóa chất bisphenol A (BPA) và phthalate, đôi khi chúng có thể chứa antimon, một vật liệu bán kim loại được coi là chất gây ung thư.
Ngoài ra, các chai được dán nhãn mã tái chế mang các số khác có thể chứa các hóa chất bổ sung. Ví dụ, những chai được đánh số 7 được làm từ nhựa polycarbonate. Theo Trường Y tế Công cộng của Harvard, nhựa polycarbonate có chứa BPA – một chất hóa học có liên quan đến các vấn đề về sức khỏe phát triển, sinh sản và trao đổi chất trong các nghiên cứu trên động vật.
Chứa hạt vi nhựa
Heather Wilde, một bác sĩ trị liệu tự nhiên ở Tempe, Arizona (Mỹ) cảnh báo, chai nước dùng một lần cũng có thể khiến hạt vi nhựa bị ngấm vào đồ uống nếu tái sử dụng chúng. Trên thực tế, một nghiên cứu năm 2018 được công bố trên tạp chí Frontiers in Chemistry đã xem xét các mẫu lấy từ 259 loại nước đóng chai và phát hiện ra 93% trong số các mẫu đó có dấu hiệu “ô nhiễm vi nhựa”.
Mặc dù các nhà khoa học vẫn đang tìm hiểu tác động của việc ăn phải hạt vi nhựa, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa Endocrine Reviews cho thấy tiêu thụ vi nhựa có thể phá vỡ hệ thống nội tiết, mạng lưới các tuyến tiết hormone và các cơ quan điều chỉnh quá trình trao đổi chất, sinh trưởng, phát triển, sinh sản…
Một nghiên cứu khác được công bố trên tạp chí Frontiers in Environmental Science của Mỹ cũng kết luận việc tiêu thụ vi nhựa có thể gây stress oxy hóa, nhiễm độc tế bào, nhiễm độc thần kinh và phá vỡ hệ thống miễn dịch.
Wilde tin nhiều người hiện tiêu thụ vi nhựa ở mức độ nguy hiểm và gợi ý rằng việc bỏ chai nước sử dụng một lần có thể giúp hạn chế vấn đề.
Là mối nguy hại cho môi trường
Từ góc độ môi trường, tốt nhất bạn nên bỏ qua việc mua các chai nước dùng một lần ngay từ đầu. “Toàn bộ vòng đời của chai nước dùng một lần sử dụng nhiên liệu hóa thạch, góp phần vào sự nóng lên toàn cầu, và gây ô nhiễm”, Văn phòng Bền vững của Đại học Harvard khẳng định.
Cơ quan này nói thêm rằng mỗi năm, 17 triệu thùng dầu được sử dụng nhằm sản xuất đủ chai nước bằng nhựa để đáp ứng nhu cầu nước đóng chai hàng năm của Mỹ và 86% chai nước sử dụng một lần được đưa vào bãi rác hoặc dưới dạng rác thải.
Zeeshan Afzal, bác sĩ, nhân viên y tế của Welzo, nói tốt hơn hết là bạn nên mua một chai nước có thể tái sử dụng làm bằng thép không gỉ hoặc thủy tinh. Afzal nói: “Chai nước bằng nhựa là nguyên nhân chính gây ra rác thải nhựa và ô nhiễm, việc tái sử dụng chúng sẽ kéo dài chu trình này”.
Nguy cơ ngộ độc và ung thư từ chai nhựa tái sử dụng
Không phải tất cả chai nhựa đều vô hại như bạn nghĩ. Trong một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Y tế cộng đồng Canada, các nhà khoa học đến từ Đại học Calgary đã thu thập 76 mẫu nước đến từ chai của học sinh tiểu học. Trong đó nhiều chai nước thuộc loại đã được tái sử dụng nhiều lần.
Họ phát hiện ra rằng gần 2 phần 3 số mẫu nước có nồng độ vi khuẩn vượt quá giới hạn cho phép của nước uống. Những chai nhựa là nơi sinh sản hoàn hảo cho vi khuẩn và các chất độc hại từ chai nhựa, Cathy Ryan, một trong những nhà nghiên cứu ghi chú.
Về cơ bản, chai nhựa sử dụng một lần và không được thiết kế để có thể tái sử dụng được nhiều lần. Chất liệu của chúng sẽ hao mòn dần theo thời gian kéo theo các chất hóa học rò rỉ ra nước uống của bạn. Thêm vào đó bạn đừng nghĩ chất tẩy rửa, nước ấm có thể giải quyết được bọn vi khuẩn gây hại trong chai mà nó còn làm chai nhựa tăng khả năng thẩm thấu hóa chất nhiều hơn nữa.
Trong số các chất hóa học mà chai nhựa tiết ra, có một chất khá độc hại mang tên BPA. Theo trung tâm nghiên cứu và chính sách môi trường California, BPA có liên quan đến những vấn đề về ung thư vú và ung thư tử cung, làm tăng nguy cơ sẩy thai. Ngoài ra, BPA cũng ảnh hưởng tiêu cực lên sự phát triển của trẻ em.
Không phải chai nhựa nào cũng có thể tái sử dụng
Có thể đây là một sự may mắn vì không phải tất cả chai nhựa đều không thể tái sử dụng. Vẫn có những chai nhựa có thể tái sử dụng để dùng cho vài lần tiếp theo. Để biết loại nào được phép dùng lại, loại nào không, hãy chú ý đến những hình tam giác được đánh số dưới đáy chai.
Nếu chai đó có nhãn ghi số 1 (PET hay PETE): Nó chỉ an toàn cho một lần sử dụng. Khi tiếp xúc với oxy không khí hay nhiệt độ cao (bao gồm cả ánh nắng mặt trời), những loại chai như thế này sẽ phân hủy thành những chất độc hại.
Tránh sử dụng những loại nhựa có nhãn ghi số 3 hay 7 (PVC và PC) vì đó là hai hóa chất độc hại và dễ dàng hòa lẫn vào thức ăn, nước uống. Sử dụng lâu dài loại chai này thậm chí có thể khiến người tiêu dùng gặp những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Những chai nhựa được làm từ polyethylene (số 2 và 4) và polypropylene (số 5 và PP) phù hợp cho việc sử dụng nhiều lần. Tuy nhiên hãy lưu ý rằng chúng chỉ an toàn nếu như dùng để chứa nước lạnh và phải làm sạch chai nhựa thường xuyên.
An Dương (T/h)
https://vietq.vn/chuyen-gia-chi-ra-nhung-ly-do-tuyet-doi-tranh-tai-su-dung-chai-nhua-d209976.html
