Theo bác sĩ Nguyễn Hải Công, Chủ nhiệm Khoa Lao và Bệnh Phổi (Bệnh viện Quân y 175), hiện nay chưa phải thời điểm thích hợp để thí điểm thuốc lá thế hệ mới.
Những năm gần đây, Chính phủ luôn kêu gọi người dân giảm hút thuốc lá. Dù vậy, thống kê từ Bộ Y tế cho thấy, số người đang hút thuốc lá tại Việt Nam rơi vào khoảng 15,4 triệu người. Cuộc điều tra “Thực trạng sử dụng thuốc lá và công tác phòng chống tác hại thuốc lá tại thành phố Hà Nội năm 2022″ của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.Hà Nội với sự hỗ trợ của Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá, Bộ Y tế và Trường Đại học Y tế Công cộng cũng chỉ ra tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở người dân từ 15 tuổi trở lên là 19,1%, tăng gần 3% so với năm tỷ lệ 16,4% năm 2019.
Mặc dù người sử dụng biết rõ tác hại của thuốc lá điếu song chưa có dấu hiệu tỷ lệ hút thuốc sẽ giảm xuống. Thực tế trên cho thấy tỷ lệ hút thuốc không thể thuyên giảm trong thời gian ngắn, vậy thực tế này đòi hỏi phải giải quyết ra sao?
Theo bác sĩ Nguyễn Hải Công, Chủ nhiệm Khoa Lao và Bệnh Phổi, Bệnh viện Quân y 175, mỗi người cần thể hiện trách nhiệm với cộng đồng và trách nhiệm với bản thân. Với cộng đồng, người sử dụng thuốc lá cần tuân thủ chặt chẽ quy định không hút thuốc tại nơi công cộng, gần trẻ nhỏ hay phụ nữ mang thai… để tránh khói thuốc ảnh hưởng đến môi trường, sức khỏe của người khác.
Với bản thân, phương thức lý tưởng nhất là người dùng cố gắng cai nghiện thuốc lá thông qua việc hạn chế, giảm liều lượng sử dụng, bỏ hẳn hút thuốc, không sử dụng thuốc lá trong thời gian dài hoặc cân nhắc giải pháp giảm thiểu tác hại. Hiện nay, giải pháp được coi là sự thay thế, giảm thiểu tác hại cho những người khó bỏ thuốc lá truyền thống đang ngày càng phổ biến trong cộng đồng phải kể đến thuốc lá thế hệ mới (bao gồm thuốc lá làm nóng và thuốc lá điện tử).
Ảnh minh hoạ
Các nước phát triển như Anh, New Zealand, Hoa Kỳ, Canada… cũng nhìn nhận về tiềm năng giảm thiểu tác hại của một số thành phần trong thuốc lá thế hệ mới, cho phép lưu hành và có những khuyến cáo người dùng chuyển dần sang các sản phẩm này vì trách nhiệm với bản thân và cộng đồng. Tuy nhiên, Việt Nam chưa chính thức cho phép nhập khẩu và lưu thông các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới.
Theo BS Nguyễn Hải Công, hiện chưa có báo cáo hay nghiên cứu chính thức nào từ cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam về thuốc lá làm nóng nói riêng, thuốc lá thế hệ mới nói chung (như thành phần, các chất sinh ra khi làm nóng để không tạo khói, công nghệ sử dụng…). Đồng thời, cũng chưa có thống kê và đánh giá tác động của thuốc lá thế hệ mới đối với người tiêu dùng và thị trường Việt Nam. “Gần đây có ý kiến đề xuất thí điểm thuốc lá thế hệ mới. Tuy nhiên, tôi cho rằng đây chưa phải thời điểm thích hợp để thí điểm thuốc lá thế hệ mới”, vị bác sĩ nói.
Bởi vì, bất kể sản phẩm nào có tác động đến sức khỏe, dù là thuốc lá điện tử hay thuốc lá làm nóng đều cần được nghiên cứu một cách nghiêm túc và toàn diện, trước khi cho lưu thông để đảm bảo chúng ta sẽ có cơ chế hợp lý phù hợp với tiềm năng giảm thiểu rủi ro của thuốc lá thế hệ mới (nếu có); Đồng thời, cũng để đảm bảo khi cho phép lưu thông dòng sản phẩm này sẽ tạo điều kiện người tiêu dùng tiếp cận với các sản phẩm hợp pháp đảm bảo chất lượng. Để có thể hiện thực hóa điều này, BS Hải Công cho rằng, cần có sự chuẩn bị kỹ càng về cơ sở khoa học, cơ sở kỹ thuật, cơ sở pháp lý để đảm bảo các sản phẩm thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng này được quản lý một cách toàn diện, đồng bộ và phù hợp.
Liên quan tới vấn đề trên, bà Trần Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho rằng nếu cho phép thí điểm sẽ dẫn đến hậu quả nặng nề cũng như nhiều vướng mắc pháp lý. Cụ thể, chưa có đủ dữ liệu đánh giá tác động chính sách, đặc biệt là tác hại đến sức khỏe, xã hội, gánh nặng bệnh tật, hệ lụy cho giới trẻ và chi phí, tác động xã hội…
Bộ Y tế cũng cho rằng, hiện Việt Nam chưa đủ điều kiện bảo đảm cho việc xây dựng và thực hiện chính sách thí điểm thuốc lá mới do thuốc lá mới chứa nhiều thành phần hóa học, phụ gia và hương liệu có hại cho sức khỏe mà ngay cả các quốc gia có nền khoa học kỹ thuật tiên tiến vẫn chưa đủ điều kiện để phân tích, kiểm nghiệm.
Cũng theo Bộ Y Tế, nếu cho phép thí điểm thuốc lá thế hệ mới, các bộ sẽ phải xây dựng và ban hành hàng loạt cơ chế, quy định cho việc thí điểm bao gồm quản lý kinh doanh, cấp phép, xây dựng quy chuẩn, tiêu chuẩn sản phẩm, cảnh báo sức khỏe…
Bộ Công thương cho biết sẽ trình Chính phủ Nghị định sửa đổi Nghị định 67/2013/NĐ-CP về quản lý thuốc lá để trước mắt đưa thuốc lá làm nóng vào quản lý, vì đây là sản phẩm có chứa nguyên liệu thuốc lá, phù hợp với định nghĩa của Luật Phòng chống tác hại thuốc lá hiện hành. Tuy nhiên, hiện còn nhiều ý kiến trái chiều và đề xuất này cần được cân nhắc cẩn trọng và kỹ lưỡng bởi nhiều nguyên nhân.
Phong Lâm
https://vietq.vn/chua-phai-thoi-diem-thich-hop-de-thi-diem-thuoc-la-the-he-moi-d209891.html
