Bác sĩ cảnh báo phương pháp “tìm máu trong phân” phát hiện ung thư đại trực tràng trong 2 phút chỉ với một tờ giấy là lừa đảo, chưa được cơ quan nào công nhận. Tuy nhiên vẫn không ít người bị các đối tượng lừa đảo “thôi miên”.
Theo một video trên TikTok, chủ tài khoản hướng dẫn để “kiểm tra” ung thư đại trực tràng bằng cách đặt một tờ giấy đặc biệt vào bồn cầu và quan sát màu sắc của nước sau 2 phút. Nếu nước không thay đổi màu, được coi là âm tính, nhưng nếu có màu xanh, được gọi là dương tính.
Giấy phát hiện ung thư được quảng cáo trên TikTok. (Ảnh chụp màn hình)
Thực tế theo chị Minh, 38 tuổi, ở Hà Đông, thấy chồng có những biểu hiện giống bệnh ung thư tiêu hóa, sau khi tham khảo có phương pháp trên mạng, chị đã quyết định mua giấy test “tìm máu trong phân”, chi phí gần 100.000 nghìn đồng. Người bán cho biết sản phẩm nhập khẩu từ Mỹ, 5 tờ một gói, giúp chẩn đoán ung thư đại tràng sau hai phút.
Theo lời người bán, giấy test chuyển màu xanh hoặc vàng là mắc bệnh ung thư, cần đi viện. (Ảnh chụp màn hình)
Tuy nhiên khi làm theo các bước người bán hàng hướng dẫn, kết quả xét nghiệm của chồng chị là âm tính nhưng các dấu hiệu bệnh ngày càng trầm trọng, đặc biệt tình trạng chán ăn, mệt mỏi kèm tâm lý lo lắng. Cuối cùng, anh phải đến Bệnh viện Đại học Y nội soi, bác sĩ chẩn đoán viêm dạ dày, đại tràng, có nhiều polyp tăng sinh phải cắt bỏ.
“Nếu để lâu, các polyp có thể tiến triển thành ung thư hoặc gây chảy máu trực tràng, biến chứng nguy hiểm sức khỏe”, bác sĩ tư vấn.
Trước chiêu trò bán giấy xét nghiêm ung thư, BS Ngô Văn Tỵ, Khoa Ung bướu, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho biết không thể khẳng định mắc ung thư chỉ với giấy xét nghiệm, chưa kể nguồn gốc xuất xứ sản phẩm không rõ ràng, sai số lớn. Việc nhiều người truyền tai nhau thổi phồng công dụng sản phẩm dẫn đến hoang mang quá mức hoặc yên tâm giả tạo.
Theo BS Tỵ, giấy test này thực chất tìm máu ẩn trong phân, rất nhiều sai số vì nhiều bệnh lý gây chảy máu. Chẳng hạn viêm loét đại tràng, trĩ, vết trầy da hậu môn, viêm đại tràng, táo bón lâu ngày, polyp, u đại tràng, nứt kẽ hậu môn… Bên cạnh đó sản phẩm giấy xét nghiệm này chưa được bất cứ cơ quan quản lý y tế nào công nhận.
Nguyên nhân “chiêu trò” này vẫn thu hút được nhiều người là xuất phát từ vấn đề tâm lý. Hầu hết mọi người muốn các phương pháp đơn giản, rẻ tiền vẫn chẩn đoán được bệnh. Trong khi đại tiện ra máu là một trong những dấu hiệu nghi ngờ của ung thư đường tiêu hóa. Trường hợp bệnh nhân nam, 17 tuổi, đi ngoài ra máu, đi khám phát hiện ung thư trực tràng di căn gan. Khối u của bệnh nhân khá lớn, nguy cơ tắc ruột. Bố bệnh nhân cũng mất sớm do ung thư trực tràng, còn người anh trai mắc căn bệnh này năm 28 tuổi.
Do đó, những người có tiền sử viêm đại tràng, dạ dày mạn tính, trong gia đình có người thân từng mắc ung thư đường tiêu hóa (thực quản, dạ dày, đại trực tràng), hoặc có triệu chứng sụt cân không rõ lý do, táo bón, đầy bụng, đi tiểu và đại tiện ra máu, ói ra máu… nên đi khám ngay để tầm soát, phát hiện và điều trị kịp thời.
Song, để kết luận bệnh nhân mắc ung thư, bác sĩ dựa vào nhiều xét nghiệm chuyên sâu chứ không chỉ thông qua một vài sàng lọc đơn giản. Bác sĩ Phạm Văn Thái, Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết mỗi loại ung thư có phương pháp và thời gian tầm soát khác nhau. Chưa kể, một số loại bệnh ung thư không có biểu hiện bất thường trên các phương tiện chẩn đoán khi ở giai đoạn sớm.
Để khám sàng lọc, tùy theo triệu chứng lâm sàng, tiền sử gia đình của người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm phù hợp và cần thiết như xét nghiệm máu, nội soi, siêu âm… Khi có dấu hiệu nghi ngờ sẽ tiến hành chụp CT, chụp MRI, chụp PET/CT và nhiều xét nghiệm chuyên sâu khác. Bác sĩ dựa vào những kết quả này đưa ra chẩn đoán cuối cùng.
“Đưa ra kết luận bệnh nhân mắc bệnh là công việc mà bác sĩ chuyên khoa ung thư phải học cả đời, vừa là uy tín công việc vừa giảm nhẹ nỗi đau cho người bệnh”, bác sĩ Phan Văn Thái chia sẻ.
Bên cạnh đó người dân cần chú ý đến các triệu chứng báo hiệu bệnh ung thư đại trực tràng như đi ngoài ra máu, rối loạn thói quen đại tiện, viêm kích thích trực tràng, tắc ruột,… Ung thư đại trực tràng nếu được phát hiện giai đoạn sớm có thể cắt qua nội soi hoặc phẫu thuật cắt bỏ khối u. Ở giai đoạn sớm, tỷ lệ bệnh nhân sống sau 5 năm lên tới 85-90%.
Các bác sĩ khuyến cáo đối với người bình thường, thời điểm nội soi tầm soát ung thư đại tràng bắt đầu từ 45-50 tuổi. Người có tiền sử gia đình bị đa polyp có yếu tố di truyền cần nội soi sàng lọc sớm từ 12-20 tuổi. Trường hợp không phát hiện polyp đại tràng có thể nội soi định kỳ 3-5 năm. Bệnh nhân phát hiện polyp cần nội soi cắt và kiểm tra định kỳ từ 6 đến 12 tháng.
Việc tìm hiểu triệu chứng, thăm bác sĩ định kỳ và thực hiện các phương pháp sàng lọc chính xác là cách hiệu quả nhất để phát hiện và điều trị sớm ung thư đại trực tràng. Đồng thời, việc nâng cao ý thức cộng đồng về các phương pháp kiểm tra đáng tin cậy và không nên tin tưởng vào các chiêu trò bán sản phẩm xét nghiệm nhanh, kết quả chuẩn xác trên mạng vì những sản phẩm này hoàn toàn không có cơ sở khoa học chứng minh.
Ung thư đại trực tràng là một trong những ung thư đường tiêu hóa hay gặp trên thế giới và Việt Nam, tăng nhanh qua từng năm. Ghi nhận từ Tổ chức Ung thư toàn cầu (GLOBOCAN), hàng năm Việt Nam phát hiện hơn 14.000 ca mắc mới và hơn 7.500 ca tử vong do ung thư đại trực tràng, đứng thứ 5 trong các ung thư phổ biến, sau gan, phổi, dạ dày và vú. Tỷ lệ mắc đối với nữ là 13,7/100.000 dân và với nam là 17,1/100.000 dân.
Bệnh gặp ở nam nhiều hơn nữ và gia tăng theo tuổi. Nghiên cứu tại Bệnh viện K cho thấy, ung thư đại tràng thường xuất hiện ở độ tuổi trên 40. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, bệnh đang có xu hướng “trẻ hóa” với nhiều trường hợp nằm trong khoảng 18-20 tuổi. Dự báo đến năm 2025, ung thư đại trực tràng thường gặp thứ hai ở nam giới và thứ 4 ở nữ giới.
Duy Trinh (t/h)
https://vietq.vn/canh-giac-voi-chieu-tro-lua-dao-ban-giay-phat-hien-ung-thu-dai-truc-trang-trong-2-phut-d218087.html
