Tẩy tóc là phương pháp làm đẹp phổ biến giúp thay đổi màu tóc rõ rệt, mang lại diện mạo mới mẻ, cá tính. Tuy nhiên, đây là một quá trình hóa học có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến cấu trúc tóc, sức khỏe da đầu nếu thực hiện không đúng cách.
Theo ThS.BS Lê Thanh Hiền – Khoa Phẫu thuật thẩm mỹ và Phục hồi chức năng – Bệnh viện Da liễu Trung ương, màu tóc tự nhiên của con người được quyết định bởi các hạt sắc tố melanin nằm bên trong sợi tóc. Có hai loại melanin chính: eumelanin (tạo sắc đen và nâu) và pheomelanin (tạo sắc đỏ). Tẩy tóc thực chất là quá trình loại bỏ melanin, làm cho tóc trở nên sáng màu hơn.
Tùy vào mức độ sáng mong muốn, thợ làm tóc sẽ chọn sử dụng thuốc làm sáng (lightener) hoặc bột tẩy (bleach). Cả hai đều dựa trên nguyên lý hóa học, sử dụng các chất tạo kiềm như amonia hoặc ethanolamine để làm mở biểu bì tóc, sau đó hydrogen peroxide sẽ phá vỡ sắc tố melanin thông qua quá trình oxy hóa.
Bột tẩy thường có hiệu quả mạnh hơn nhờ có thêm muối persulfate, giúp tăng khả năng làm sáng tóc. Tuy nhiên, hiệu quả đi kèm với rủi ro cao hơn, đặc biệt khi kết hợp với nhiệt hoặc dùng trên nền tóc yếu.
Tẩy tóc không chỉ làm thay đổi màu sắc mà còn tác động sâu đến cấu trúc sợi tóc. Bác sĩ Hiền cho biết, sau tẩy tóc, nhiều người nhận thấy tóc trở nên khô xơ, dễ gãy, thậm chí có cảm giác dày lên do biểu bì tóc bị phồng.
Tẩy tóc được nhiều bạn trẻ áp dụng tuy nhiên cần lưu ý tới những rủi ro. Ảnh minh họa
Thành phần ammonium hydroxide trong thuốc tẩy có thể phá vỡ 15–20% protein của tóc (chủ yếu là keratin) – yếu tố chính tạo nên độ chắc khỏe của sợi tóc. Khi mất đi lượng protein này, tóc trở nên yếu, dễ tổn thương, chẻ ngọn và gãy rụng. Không chỉ vậy, một vài hóa chất trong chất tẩy tóc như ethyl alcohol, ammonium persulfate và hydrogen peroxide là các chất có độc tính cao và có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe.
Vì vậy, nếu chẳng may nuốt phải hoặc dính phải thuốc tẩy trên da hoặc không may bị bắn vào mắt thì có nguy cơ bị nhiễm độc do các chất này gây ra. Các biểu hiện ngộ độc thuốc tẩy tóc bao gồm: tiêu chảy, đau bụng, khó thở, nói ngọng, hạ huyết áp, đi loạng choạng, bỏng rát ở họng (nếu nuốt phải) hoặc bỏng rát ở mắt (nếu bị bắn vào mắt).
Do đó, theo ThS.BS Lê Thanh Hiền, không nên tẩy tóc khi tóc đang trong tình trạng khô xơ, mỏng yếu hoặc rụng nhiều. Những mái tóc yếu cần được phục hồi trước khi áp dụng bất kỳ quy trình hóa học nào để tránh tổn thương nặng hơn.
Ngoài ra, giữa hai lần tẩy, nên để tóc nghỉ ít nhất 2 tuần để phần nào phục hồi cấu trúc sợi tóc. Việc lạm dụng sản phẩm tẩy có nồng độ cao, kết hợp với nhiệt hoặc bịt kín tóc có thể khiến tóc và da đầu bị tổn thương nghiêm trọng.
Một thực tế đáng buồn là sau khi tẩy, màu tóc sẽ nhanh chóng bị phai, ngả vàng hoặc trở nên loang lổ nếu không được chăm sóc và dặm màu đúng cách. Bên cạnh đó, chân tóc đen mọc dài lên sẽ khiến mái tóc trở nên loang màu, thiếu thẩm mỹ nếu không xử lý kịp thời. Tẩy tóc cũng có thể khiến da đầu bị đổi màu tạm thời do tiếp xúc với hóa chất. Tuy nhiên, hiện tượng này thường không nghiêm trọng và sẽ biến mất sau một thời gian, da đầu sẽ dần trở lại màu sắc tự nhiên.
Một lưu ý quan trọng mà nhiều người chưa biết là sau khi vừa tẩy tóc, việc làm xoăn dù bằng phương pháp xoăn lạnh hay xoăn nóng – gần như không hiệu quả. Tóc đã bị mất đi phần lớn độ đàn hồi và khả năng giữ nếp do quá trình tẩy nên rất khó để vào nếp xoăn như mong muốn. Vì vậy, các salon uy tín thường khuyên không nên tẩy và làm xoăn, nhuộm cùng lúc.
Trong quá trình tẩy tóc nếu thấy cảm giác quá khó chịu, ngừng ngay qua trình tẩy tóc và đến cơ sở y tế gần nhất hoặc chuyên khoa da liễu để được thăm khám và tư vấn. Sau khi tẩy tóc thấy xuất hiện dát đỏ, mụn nước hoặc cảm giác ngứa nhiều, bỏng rát hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất.
Các trường hợp hoại tử da đầu sau tẩy tóc thì các biện pháp điều trị chủ yếu là chăm sóc vết thương tại chỗ, sử dụng các biện pháp để thúc đẩy quá trình liền vết thương (như cắt lọc loại bỏ tổ chức hoại tử, laser hoặc plasma lạnh tại tổn thương) và phẫu thuật (ghép da hoặc chuyển vạt) để che phủ ổ khuyết da đầu.
Có thể thấy, tẩy tóc là một quá trình cần được thực hiện bởi người có chuyên môn. Việc chọn đúng salon uy tín, đảm bảo sử dụng sản phẩm chất lượng, đúng quy trình là điều kiện tiên quyết để bảo vệ sức khỏe mái tóc và da đầu. Tuyệt đối không làm tóc tại các cơ sở không rõ nguồn gốc hoặc thợ không có kinh nghiệm, tránh biến mái tóc thành “thảm họa” chỉ vì chạy theo trào lưu.
Quy định về quản lý mỹ phẩm
Theo quy định tại Thông tư 09/VBHN-BYT 2025, sản phẩm nhuộm tóc cần tránh sử dụng các thành phần bị cấm hoặc có nguy cơ gây hại như: hóa chất tạo màu độc hại, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng, dung môi có nguy cơ tạo ra chất gây ung thư, và các thành phần có nguy cơ gây đột biến gen. Tất cả đều phải được đánh giá an toàn và kiểm soát chặt chẽ trong hồ sơ thông tin sản phẩm (PIF).
Theo đó, văn bản quy định rõ phạm vi quản lý, đối tượng áp dụng và các yêu cầu bắt buộc đối với sản phẩm mỹ phẩm – trong đó có sản phẩm dùng cho tóc như thuốc tẩy, thuốc nhuộm: Sản phẩm mỹ phẩm được định nghĩa là các chế phẩm tiếp xúc bên ngoài với cơ thể (da, tóc, móng…), mục đích là làm đẹp, làm sạch, thay đổi diện mạo hoặc hỗ trợ bảo vệ; tuyệt đối không được quảng cáo như sản phẩm điều trị bệnh.
Hồ sơ sản phẩm (PIF): Để lưu hành, sản phẩm mỹ phẩm cần được công bố chính thức và có bản hồ sơ thông tin đầy đủ, bao gồm thành phần, nhãn mác, hiệu lực, hướng dẫn sử dụng, đánh giá độ ổn định và an toàn.
Nhãn sản phẩm phải rõ ràng, bao gồm tên, hướng dẫn sử dụng, cảnh báo (nếu có), và không được quảng cáo có công dụng vượt quá phạm vi quy định – ví dụ như: “phục hồi tế bào tóc”, “ngăn rụng tóc vĩnh viễn”, “điều trị nấm da” đều là những nội dung không được phép ghi trên mỹ phẩm chăm sóc tóc.
Quản lý quảng cáo: Các tuyên bố vượt ra ngoài phạm vi làm đẹp (“điều trị… chữa khỏi…”) đều bị cấm. Kiểm tra và xử lý vi phạm: Thông tư quy định đầy đủ trách nhiệm của cơ quan nhà nước, tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu và phân phối mỹ phẩm, nhất là các sản phẩm tóc, để đảm bảo tuân thủ luật và bảo vệ người tiêu dùng.
Theo Vân Thảo (T/h)
https://vietq.vn/bac-si-canh-bao-cac-nguy-co-tu-hoa-chat-trong-qua-trinh-tay-toc-d235906.html
