Các chuyên gia y tế liên tục cảnh báo việc phụ huynh tự ý bổ sung, đặc biệt từ các sản phẩm thực phẩm bổ sung không rõ nguồn gốc hoặc không có chỉ định bác sĩ, có thể gây hại đến sức khỏe trẻ.
Hiện nay, khi ngày càng có nhiều bậc cha mẹ quan tâm đến sức khỏe của con, việc sử dụng thực phẩm bổ sung như vitamin tổng hợp, khoáng chất, men vi sinh hay các sản phẩm hỗ trợ tăng cường miễn dịch đã trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Tuy nhiên thực phẩm chức năng vốn chỉ là sản phẩm bổ sung, không phải thuốc chữa bệnh và càng không phải “đường tắt” cho sự phát triển của trẻ như nhiều phụ huynh vẫn đang lầm tưởng.
Bản chất thực phẩm chức năng là hỗ trợ thêm cho khẩu phần dinh dưỡng, không có tác dụng thay thế thực phẩm tự nhiên. Với những trẻ có chế độ ăn đầy đủ và đa dạng, việc uống thêm vitamin hay siro bổ sung không chỉ không cần thiết mà còn có nguy cơ gây hại. Cơ thể trẻ nhỏ có khả năng chuyển hóa và thải trừ còn hạn chế, vì vậy việc bổ sung quá liều các loại vitamin có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa, ảnh hưởng gan thận hoặc gây ngộ độc vi chất. Đặc biệt, việc dùng nhiều loại sản phẩm cùng lúc khiến trẻ không hấp thu được và thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ nhỏ.
Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng chỉ rõ những nguy cơ khác như dị ứng và tương tác bất lợi với thuốc. Trẻ em có hệ miễn dịch rất nhạy cảm; các thành phần như protein sữa, đậu nành, hương liệu hay chất bảo quản trong thực phẩm chức năng có thể gây nổi mẩn, ngứa, thậm chí khó thở. đầy đủ loại thực phẩm bổ sung mà trẻ đang dùng trước khi kê đơn điều trị.
Việc sử dụng các loại vitamin, thực phẩm chức năng không theo chỉ định bác sĩ cho trẻ sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe
Một số loại thực phẩm bổ sung phổ biến như men vi sinh, kẽm hay lysine thường được sử dụng một cách rộng rãi. Tuy nhiên, nếu lạm dụng, chúng có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng như mất cân bằng vi sinh đường ruột, kéo dài tình trạng tiêu chảy hoặc gây táo bón.
Đặc biệt, việc sử dụng quá mức các sản phẩm này có thể ảnh hưởng đến khả năng tự tổng hợp enzyme tiêu hóa của cơ thể, làm suy yếu chức năng tự nhiên. Bên cạnh đó, nếu sử dụng thực phẩm bổ sung với mục đích “tăng cường sức đề kháng,” nguy cơ xảy ra việc hệ miễn dịch tự nhiên của trẻ không phát triển đầy đủ là rất cao.
Một vấn đề khác cũng đáng quan tâm là tình trạng sản phẩm không đạt chất lượng hoặc sai nội dung công bố đang có mặt trên thị trường. Cụ thể, Bộ Y tế thời gian qua đã liên tục đưa ra cảnh báo về thực trạng sản phẩm dành cho trẻ em bị quảng cáo quá mức công dụng, không công bố đúng hàm lượng vi chất hoặc không đáp ứng yêu cầu kiểm nghiệm. Cơ quan quản lý cũng nhấn mạnh việc mua hàng qua kênh không chính thống, đặc biệt là mạng xã hội, livestream làm tăng rủi ro người tiêu dùng phải đối mặt với sản phẩm kém chất lượng, thiếu hồ sơ công bố hoặc chưa được đánh giá an toàn. Những cảnh báo này là lời nhắc mạnh mẽ rằng phụ huynh không nên tin tuyệt đối vào quảng cáo, mà cần dựa vào thông tin khoa học và hướng dẫn chuyên môn.
Mặc dù Bộ Y tế đã liên tục đưa ra cảnh báo, quy định, quy chuẩn nhằm giám sát chặt chẽ các sản phẩm bổ sung cho trẻ, nhưng quyết định quan trọng nhất vẫn nằm ở nhận thức của cha mẹ. Các chuyên gia khuyến cáo, phụ huynh không nên tự ý cho trẻ dùng thực phẩm chức năng nếu không có chẩn đoán rõ ràng về thiếu vi chất hoặc không được bác sĩ chỉ định. Những vấn đề phổ biến như biếng ăn, thấp còi hay sức đề kháng yếu không thể giải quyết bằng một loại siro hay viên uống duy nhất; chúng phụ thuộc nhiều vào dinh dưỡng tự nhiên, giấc ngủ, vận động và thói quen sinh hoạt lành mạnh. Nếu trẻ thực sự cần bổ sung, phụ huynh nên đưa trẻ đi khám tại cơ sở y tế uy tín để được đánh giá kỹ lưỡng. Khi sử dụng, cha mẹ cần đọc kỹ thành phần, đối tượng sử dụng, liều dùng; tránh dùng nhiều sản phẩm có thành phần trùng lặp; chỉ mua tại nhà thuốc hoặc hệ thống phân phối chính hãng; đồng thời theo dõi sát phản ứng của trẻ sau khi dùng.
Sức khỏe của trẻ không thể đặt vào tay những lời quảng cáo “như thuốc tiên” hay thói quen bổ sung theo trào lưu quảng cáo trên mạng. Điều trẻ thực sự cần luôn bắt đầu từ nền tảng dinh dưỡng khoa học, sự chăm sóc đúng cách và sự cân nhắc kỹ lưỡng của chính cha mẹ.
Bảo Linh
Theo Tạp chí Điện tử Chất lượng Việt Nam – https://vietq.vn/tiem-an-nhieu-rui-ro-khi-bo-sung-thuc-pham-chuc-nang-cho-tre-khong-theo-chi-dinh-d238588.html
