Cao ngựa là một vị thuốc bổ quý, nhưng không phải ai cũng có thể sử dụng an toàn. Đặc tính ấm, khả năng tăng cường sinh lực và thúc đẩy tuần hoàn máu của cao ngựa có thể trở thành nguy cơ tiềm ẩn đối với những người mắc bệnh huyết áp cao nếu dùng không đúng cách.
Cao ngựa là sản phẩm được nấu cô đặc từ xương, tủy và các bộ phận khác của ngựa, đặc biệt là ngựa bạch hoặc ngựa thảo nguyên. Thành phần chính của cao ngựa bao gồm: protein (collagen) giúp phục hồi mô liên kết; canxi, photpho, magie tốt cho xương; một số axit amin thiết yếu hỗ trợ tăng cường miễn dịch và trao đổi chất.
Theo y học cổ truyền, cao ngựa thường được dùng để bồi bổ gân cốt, hỗ trợ điều trị đau lưng, mỏi gối, thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm; tăng cường sinh lý, cải thiện sức khỏe sinh sản ở nam giới; hỗ trợ phục hồi sức khỏe sau ốm, đặc biệt là ở người cao tuổi, người suy nhược; tăng sức đề kháng, hỗ trợ tiêu hóa. Chính vì đặc tính bổ mạnh và ấm, cao ngựa có thể ảnh hưởng đến các hệ thống trong cơ thể, trong đó có tim mạch và huyết áp.
Nói tới sản phẩm này, ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng, Khoa Dinh dưỡng – Tiết chế, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh thành phố Hồ Chí Minh, cho biết cao ngựa từ lâu đã được biết đến là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền, đem lại nhiều lợi ích như bồi bổ gân xương, tăng cường sức khỏe, khắc phục tình trạng suy nhược. Tuy nhiên, đối với người cao huyết áp, không nên dùng với lượng nhiều.
Hiện nay, chưa có bằng chứng khoa học rõ ràng chứng minh cao ngựa an toàn và hiệu quả đối với người bị cao huyết áp. Một số thành phần trong cao ngựa có thể ảnh hưởng đến chuyển hóa, tuần hoàn hoặc tương tác với thuốc điều trị, tiềm ẩn nguy cơ làm thay đổi huyết áp. Vì vậy, người đang điều trị vấn đề huyết áp tuyệt đối không nên tự ý sử dụng cao ngựa hoặc các sản phẩm chứa cao ngựa khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Sử dụng cao ngựa đúng cách, nhất là đối với người huyết áp cao không nên dùng. Ảnh minh họa
Các bác sĩ tại Bệnh viện Thu Cúc cũng cho rằng, huyết áp cao là tình trạng lực máu tác động lên thành động mạch tăng cao hơn mức bình thường. Bệnh có thể diễn tiến âm thầm trong nhiều năm nhưng lại là nguyên nhân chính dẫn đến đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy tim, suy thận… Nguyên tắc cơ bản khi điều trị huyết áp là ăn uống lành mạnh, tập thể dục, không tự ý dừng thuốc hay dược liệu, hạn chế sử dụng các sản phẩm có thành phần kích thích hoặc tăng cường tuần hoàn mạnh, vì chúng có thể ảnh hưởng đến huyết áp. Với những nguyên tắc trên, việc sử dụng cao ngựa một sản phẩm vốn được quảng bá là “bổ khí huyết, tăng cường sinh lực” có thể gây lo ngại cho người huyết áp cao.
Ngoài ra, theo Đông y, cao ngựa có vị ngọt, tính ấm, đi vào thận tức là giúp bổ thận dương, tăng sinh khí và lưu thông máu. Đây là ưu điểm với người cơ thể suy nhược, khí huyết kém lưu thông. Tuy nhiên, đối với người có huyết áp cao vốn đã chịu áp lực lưu thông máu tăng việc dùng cao ngựa có thể làm tăng nguy cơ tăng huyết áp đột ngột, gây tai biến.
Cao ngựa giúp kích thích hệ thần kinh và nội tiết, hỗ trợ tăng trao đổi chất và tuần hoàn máu. Mặc dù đây là tác dụng tốt ở người bình thường, nhưng với người bị cao huyết áp, việc kích thích trao đổi chất có thể làm tim hoạt động quá mức, dẫn đến tăng nhịp tim, mạch đập nhanh, chóng mặt, thậm chí nguy cơ vỡ mạch máu nếu không được kiểm soát tốt. Vì vậy, nếu người huyết áp cao vẫn muốn sử dụng cao ngựa, cần hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa tim mạch, theo dõi huyết áp hàng ngày và dùng liều nhỏ, cách ngày, không sử dụng liên tục.
Ngoài người huyết áp cao, người bệnh tim mạch, rối loạn nhịp tim, người có hội chứng chuyển hóa như tiểu đường, béo phì, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú, người đang sốt cao, viêm nhiễm cấp cũng không nên dùng. Ngoài ra, nên tránh dùng cao ngựa kết hợp với rượu hoặc thuốc bổ sinh lý, vì có thể gây tác dụng kích thích quá mức hệ tim mạch.
Ngay cả khi có sự đồng ý của bác sĩ điều trị, người bệnh liên quan huyết áp chỉ nên dùng cao ngựa ở liều lượng phù hợp. Việc lạm dụng cao ngựa có thể dẫn đến các tác dụng không mong muốn, ảnh hưởng đến gan, thận và gián tiếp tác động lên huyết áp. Nếu gặp các dấu hiệu bất thường khi sử dụng cao ngựa như dị ứng, nổi mẩn ngứa, khó tiêu, chóng mặt nên gặp bác sĩ thăm khám.
TCVN 9371:2012 ngựa giống
TCVN 9371:2012 là tiêu chuẩn quốc gia quy định các yêu cầu kỹ thuật cơ bản đối với ngựa giống, nhằm đảm bảo chất lượng đàn ngựa và nâng cao năng suất sinh sản. Tiêu chuẩn định nghĩa rõ các thuật ngữ quan trọng như ngựa con (từ sơ sinh đến 24 tháng), ngựa cái sinh sản (trên 24 tháng) và ngựa đực giống (trên 24 tháng), từ đó làm cơ sở đánh giá các chỉ tiêu kỹ thuật phù hợp với từng loại.
Việc áp dụng TCVN 9371:2012 giúp đảm bảo chất lượng ngựa giống, nâng cao khả năng sinh trưởng và sinh sản, đồng thời tạo cơ sở khoa học cho công tác chọn giống, bảo tồn và phát triển nguồn giống ngựa nội địa. Tiêu chuẩn này là công cụ quan trọng để phát triển chăn nuôi ngựa theo hướng bền vững và đạt hiệu quả cao.
An Dương
Theo Tạp chí điện tử Chất lượng Việt Nam- https://vietq.vn/canh-bao-cho-nguoi-huyet-ap-cao-va-tim-mach-khi-dung-cao-ngua-boi-bo-suc-khoe-d238486.html
