Viên sủi vitamin C đang trở thành lựa chọn phổ biến để tăng cường sức đề kháng, đặc biệt sau dịch bệnh. Tuy nhiên, việc uống mỗi ngày liệu có thực sự tốt cho sức khỏe?
Vitamin C (acid ascorbic) là vi chất dinh dưỡng thiết yếu, có vai trò quan trọng trong chống oxy hóa, hỗ trợ hệ miễn dịch, tham gia vào quá trình tổng hợp collagen, tăng hấp thu sắt và làm lành vết thương. Cơ thể con người không thể tự tổng hợp được vitamin C nên cần bổ sung từ bên ngoài qua thực phẩm hoặc dạng thuốc.
Theo khuyến nghị của Viện Y học Hoa Kỳ (NIH), nhu cầu vitamin C hàng ngày đối với người trưởng thành là khoảng 75 mg đối với nữ và 90 mg đối với nam, giới hạn tối đa an toàn là 2.000 mg mỗi ngày. Trong khi đó, một viên sủi vitamin C thông dụng trên thị trường thường chứa từ 500 đến 1.000 mg vitamin C – tức gấp 5 đến 10 lần nhu cầu khuyến nghị. Điều này khiến nhiều người vô tình vượt ngưỡng an toàn nếu sử dụng thường xuyên mỗi ngày.
Việc sử dụng viên sủi vitamin C được xem là hợp lý trong một số trường hợp cụ thể như khi cơ thể mệt mỏi, suy giảm miễn dịch, cảm cúm, ăn uống kém rau quả, hoặc khi có chỉ định bổ sung từ bác sĩ. Một số nghiên cứu cho thấy vitamin C có thể giúp rút ngắn thời gian cảm lạnh và giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh nếu sử dụng sớm.
Tuy nhiên, với người bình thường, ăn uống đầy đủ, không thiếu hụt vi chất, việc bổ sung thêm vitamin C hàng ngày qua viên sủi là không cần thiết, thậm chí có thể gây tác dụng ngược.
Ảnh minh họa.
Dư thừa vitamin C sẽ được đào thải qua đường nước tiểu do đây là vitamin tan trong nước, tuy nhiên, việc nạp lượng lớn liên tục trong thời gian dài có thể tạo gánh nặng cho gan, thận và hệ tiêu hóa. Nhiều nghiên cứu cảnh báo dùng vitamin C liều cao kéo dài có thể gây ra tác dụng phụ như tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng, mất cân bằng điện giải.
Đặc biệt, vitamin C khi chuyển hóa có thể tạo ra oxalat – thành phần chính hình thành sỏi thận. Những người có tiền sử sỏi thận, bệnh thận hoặc rối loạn chuyển hóa cần hết sức thận trọng khi sử dụng dạng viên sủi với liều cao. Lạm dụng vitamin C liều cao còn có thể gây tương tác với một số loại thuốc như thuốc chống đông máu, thuốc tim mạch, kháng sinh và có thể ảnh hưởng đến kết quả một số xét nghiệm sinh hóa.
Một vấn đề khác đáng lưu ý là sự nhầm tưởng phổ biến rằng vitamin C có thể thay thế chế độ ăn uống lành mạnh. Trên thực tế, bổ sung vitamin C qua thực phẩm tự nhiên vẫn là cách tốt nhất và bền vững nhất. Các loại trái cây như cam, quýt, ổi, kiwi, bưởi hay rau xanh như súp lơ, bông cải xanh, rau cải đều là nguồn vitamin C dồi dào, dễ hấp thu và không gây tác dụng phụ. Ngoài ra, trong các thực phẩm này còn chứa nhiều dưỡng chất khác giúp tăng cường sức khỏe tổng thể, điều mà viên sủi vitamin C không thể cung cấp được.
Việc duy trì chế độ ăn uống giàu rau củ quả kết hợp với lối sống lành mạnh sẽ giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả mà không cần đến sự can thiệp thường xuyên của viên bổ sung.
Trong hướng dẫn sử dụng, các chuyên gia y tế khuyến cáo không nên uống viên sủi vitamin C khi đói vì có thể gây kích ứng dạ dày, đặc biệt với người có tiền sử viêm loét dạ dày. Nên uống sau ăn và vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều để tránh ảnh hưởng đến giấc ngủ. Không nên dùng quá 1 viên/ngày, trừ khi có chỉ định của bác sĩ. Với trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc người có bệnh nền, việc bổ sung vitamin C cần thận trọng hơn và nên tham khảo ý kiến chuyên môn trước khi dùng.
Theo các bác sĩ tại Bệnh viện Medlatec, viên sủi vitamin C là hình thức bổ sung nhanh, tiện lợi, phù hợp trong những thời điểm nhất định như thời tiết thay đổi, sau phẫu thuật hoặc trong thời gian điều trị bệnh. Tuy nhiên, sản phẩm này không nên trở thành một phần trong thói quen hàng ngày của người khỏe mạnh. Việc sử dụng sai cách có thể gây ra những hệ lụy âm thầm mà người dùng không lường trước được.
Từ góc nhìn của các tổ chức y tế uy tín như Viện Y học Ứng dụng Việt Nam, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các chuyên gia tại Vinmec, lời khuyên được đưa ra nhất quán là: chỉ nên bổ sung vitamin C khi thực sự cần thiết và đúng liều lượng. Cơ thể con người không cần đến lượng vitamin C cao như nhiều người lầm tưởng, việc “uống cho chắc” đôi khi lại chính là nguyên nhân dẫn đến các rối loạn về sức khỏe.
Tóm lại, việc uống viên sủi vitamin C mỗi ngày không phải giải pháp an toàn hay hiệu quả cho tất cả mọi người. Lợi ích chỉ xuất hiện khi được sử dụng đúng thời điểm, đúng đối tượng và liều lượng phù hợp. Ngược lại, lạm dụng viên sủi vitamin C trong tâm lý “càng nhiều càng tốt” có thể khiến bạn phải trả giá bằng sức khỏe của chính mình. Hãy để vitamin C là bạn đồng hành khi cần, chứ đừng biến nó thành thói quen tiềm ẩn rủi ro.
Theo Thanh Hiền (t/h)
https://vietq.vn/uong-vien-sui-vitamin-c-moi-ngay-loi-bat-cap-hai-neu-dung-sai-cach-d235757.html
