Theo chuyên gia chăm sóc sức khỏe của Mỹ, có rất nhiều loại thực phẩm tưởng tốt nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy hại cho sức khỏe, nhất là thận.
Tiến sĩ dược HaVy Ngo-Hamilton, cố vấn lâm sàng của Công ty chăm sóc sức khỏe BuzzRx (Mỹ), cho biết nhiều người lầm tưởng thực phẩm bổ sung có nguồn gốc từ thiên nhiên thì vô hại. Tuy nhiên, thực tế không phải lúc nào thực phẩm bổ sung cũng an toàn, đặc biệt là đối với thận. Do đó, tốt nhất nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào, theo trang tin sức khỏe Best Life.
Tiến sĩ Ngo-Hamilton lưu ý, nếu có dấu hiệu tổn thương thận, cần cung cấp cho bác sĩ danh sách đầy đủ các loại thuốc và thực phẩm bổ sung đang sử dụng để xác định nguyên nhân. Dưới đây là một số loại thực phẩm bổ sung phổ biến có thể gây hại cho thận nếu dùng sai cách.
Nghệ
Nghệ có đặc tính chống viêm, nhưng theo tiến sĩ dược Angela Dori (Mỹ), người có tiền sử sỏi thận nên tránh dùng liều cao vì nghệ chứa oxalate – chất có thể kết hợp với khoáng và hình thành sỏi.
Vitamin C
Cũng theo tiến sĩ Dori, nhiều người bổ sung vitamin C tới 1.000 mg mỗi ngày, vượt xa mức khuyến nghị (75 mg với nữ, 90 mg với nam). Lượng dư thừa này có thể chuyển hóa thành oxalat – yếu tố gây sỏi thận và tổn thương thận cấp.
Canxi
Dùng liều cao canxi, đặc biệt khi kết hợp với vitamin C, có thể làm tăng nguy cơ sỏi thận. Tuy nhiên, nếu được bác sĩ chỉ định, bổ sung magiê và vitamin B6 có thể hỗ trợ giảm rủi ro.
Có nhiều loại thực phẩm bổ sung hại thận nếu sử dụng sai. Ảnh minh họa
Kali
Trường Y Harvard khuyến cáo không nên bổ sung kali hằng ngày nếu không có chỉ định. Người mắc bệnh thận mạn tính phải theo dõi lượng kali nạp vào để tránh tăng kali máu – tình trạng có thể gây rối loạn nhịp tim hoặc tử vong.
Cam thảo
Tiêu thụ nhiều cam thảo có thể gây tổn thương thận do thành phần glycyrrhizin làm tăng huyết áp. Trung tâm Chăm sóc sức khỏe Quốc gia Mỹ (NCCIC) khuyến cáo người có bệnh tim, thận hoặc huyết áp cao không nên sử dụng.
Một số lưu ý khác có thể gây hại thận
Bên cạnh việc tìm hiểu về những thực phẩm không tốt cho thận, mỗi người cần biết các thói quen xấu gây hại cho thận để có thể chủ động phòng tránh, chẳng hạn như: Lạm dụng caffeine (có trong cà phê, soda, trà) vì nếu dung nạp nhiều caffeine mỗi ngày có thể gây hại cho thận. Caffeine làm tăng lưu lượng máu, tăng huyết áp, có tác dụng lợi tiểu, gây mất nước.
Ít uống nước cũng là nguyên nhân gây hại thận. Uống đủ nước giúp loại bỏ các độc tố, natri dư thừa ra khỏi cơ thể, phòng tránh nguy cơ hình thành sỏi thận. Mỗi người được khuyến nghị nên uống 1,5 – 2 lít nước/ngày. Lưu ý, người đang gặp bệnh lý về thận cần uống nước theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Ngoài ra khi cơ thể chìm vào giấc ngủ, thận sẽ tái tạo các mô bị tổn thương. Chu kỳ ngủ – thức không phù hợp có thể tác động đến thận, dẫn đến tình trạng tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, qua đó làm giảm lưu lượng máu đi đến thận.
Thích ăn ngọt góp phần làm tăng nguy cơ bị tiểu đường, tăng huyết áp – hai trong số các nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý về thận. Hay vận động thể chất quá sức trong thời gian dài có thể dẫn đến tình trạng tiêu cơ vân. Ở tình trạng này, các chất đi vào máu quá nhanh khiến thận không xử lý kịp, làm thận bị suy yếu.
Những loại thuốc giảm đau không kê đơn như NSAID (thuốc chống viêm không steroid)… có thể làm giảm tình trạng đau nhức nhưng tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho thận, đặc biệt là với những người đã mắc bệnh về thận…
Đảm bảo an toàn thực phẩm bổ sung theo QCVN 20-1:2024/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 20-1:2024/BYT do Bộ Y tế ban hành, quy định giới hạn tối đa cho phép của các chất gây ô nhiễm trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe (thường được gọi là thực phẩm bổ sung). Quy chuẩn này có hiệu lực từ ngày 1/8/2025 và là một trong những căn cứ quan trọng để kiểm soát chất lượng sản phẩm trên thị trường, đặc biệt trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến vấn đề an toàn khi sử dụng thực phẩm chức năng.
Theo đó, quy chuẩn quy định rõ giới hạn tối đa của các kim loại nặng như chì, thủy ngân, asen và cadimi trong sản phẩm. Ngoài ra, QCVN 20-1 cũng đặt ra các ngưỡng an toàn đối với tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, vi sinh vật gây bệnh và các độc tố tự nhiên (ví dụ như aflatoxin, ochratoxin). Những giới hạn này được xây dựng dựa trên cơ sở khoa học và hài hòa với các tiêu chuẩn quốc tế như Codex Alimentarius.
Mỗi lô sản phẩm thực phẩm bổ sung trước khi lưu hành đều phải được kiểm nghiệm tại các phòng thí nghiệm được công nhận, đảm bảo phù hợp với tiêu chuẩn ISO/IEC 17025. Việc tuân thủ QCVN 20-1:2024/BYT là yêu cầu bắt buộc để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt là với các nhóm đối tượng nhạy cảm.
Theo Vân Thảo (T/h)
https://vietq.vn/chuyen-gia-my-chi-ra-thuc-pham-bo-sung-co-the-gay-hai-than-d234538.html
