Dùng điều hòa sai cách không chỉ khiến hóa đơn tiền điện tăng vọt mà còn rút ngắn tuổi thọ thiết bị và ảnh hưởng đến sức khỏe. Nhiều thói quen phổ biến như bật tắt liên tục, để nhiệt độ quá thấp hay không vệ sinh máy định kỳ đang khiến bạn “mất tiền oan” mà không biết.
Trong những ngày hè nắng nóng, điều hòa gần như trở thành thiết bị không thể thiếu của mỗi gia đình. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, cách sử dụng điều hòa của nhiều người hiện nay đang phản khoa học, gây lãng phí điện năng, giảm hiệu suất hoạt động và thậm chí tiềm ẩn nguy cơ về sức khỏe.
Một trong những sai lầm phổ biến là thói quen tắt điều hòa khi phòng đủ mát và bật lại khi cảm thấy nóng. Nhiều người cho rằng điều này giúp tiết kiệm điện, nhưng thực tế, mỗi lần khởi động lại, máy nén phải hoạt động hết công suất, tiêu tốn điện năng gấp 2-3 lần so với việc duy trì nhiệt độ ổn định.
Theo tiến sĩ Xiaolin Wang, Giảng viên Đại học Quốc gia Australia, bật tắt liên tục khiến thiết bị mau hỏng và không tiết kiệm như nhiều người nghĩ. “Khi bạn tắt điều hòa, phòng sẽ nóng lại nhanh chóng. Lúc bật lại, máy phải làm việc nhiều hơn để làm mát lại từ đầu, dẫn đến tiêu hao điện lớn hơn và giảm tuổi thọ máy,” bà cho biết.
Ngoài ra, việc đặt nhiệt độ điều hòa quá thấp, từ 16 – 19°C, với mục đích làm lạnh nhanh cũng là nguyên nhân khiến điều hòa phải hoạt động liên tục ở công suất cao. Điều này không chỉ làm tốn điện mà còn dễ gây sốc nhiệt, đặc biệt là với trẻ em và người lớn tuổi. Chuyên gia năng lượng Alan Langworthy (Australia) khuyến cáo rằng mức nhiệt lý tưởng nên duy trì ở khoảng 26 – 28°C hoặc chênh lệch không quá 5 – 7°C so với môi trường bên ngoài. Ông cho rằng: “Một số người để máy ở mức 19 độ C suốt ngày đêm mà không biết điều đó hoàn toàn không cần thiết và cực kỳ tốn điện.”
Những thói quen gây tốn điện khi dùng điều hòa. Ảnh minh họa
Nhiều người cũng cho rằng bật thêm quạt khi đang dùng điều hòa là lãng phí. Tuy nhiên, theo kỹ sư điện lạnh Lê Đức Thịnh – người có hơn 15 năm kinh nghiệm trong ngành, quạt giúp luồng khí lạnh phân bổ đều hơn trong phòng, từ đó giảm áp lực cho máy nén và tiết kiệm điện. “Chỉ cần kết hợp điều hòa ở mức 27°C với một chiếc quạt gió nhẹ, bạn vừa thấy mát hơn vừa giảm được tiền điện,” ông Thịnh cho biết.
Một sai lầm khác là sử dụng chế độ hút ẩm (Dry) trong những ngày thời tiết oi bức, độ ẩm cao. Dù chế độ này giúp làm giảm cảm giác ẩm ướt trong không khí, nhưng không phải lúc nào cũng hiệu quả. Điều hòa dân dụng không có khả năng kiểm soát độ ẩm cụ thể, mà chỉ hoạt động ở mức tương đối. Tiến sĩ Wang phân tích: “Bạn không thể biết điều hòa đang làm giảm độ ẩm đến mức nào. Nếu từ 80% xuống 60% thì dễ chịu hơn, nhưng nếu muốn giảm xuống mức lý tưởng như 40% thì thiết bị dân dụng không đáp ứng được.”
Việc không vệ sinh điều hòa định kỳ cũng là nguyên nhân phổ biến khiến máy hoạt động kém hiệu quả và tiêu tốn điện năng. Khi dàn lạnh và cục nóng bị bụi bẩn bám đầy, khả năng làm lạnh giảm sút, máy phải chạy với công suất cao hơn để đạt được nhiệt độ mong muốn. Nếu để lâu, điều này có thể gây ra tình trạng nghẽn quạt, cháy nổ hoặc hỏng hóc nặng, buộc người dùng phải tốn thêm chi phí sửa chữa.
Ngoài ra, xu hướng mua điều hòa cũ để tiết kiệm chi phí ban đầu cũng là một “cái bẫy” tài chính. Các thiết bị đã qua sử dụng thường có hiệu suất thấp, tiêu hao nhiều điện và tiềm ẩn nguy cơ trục trặc. Kỹ sư Lê Đức Thịnh chia sẻ: “Máy cũ tưởng rẻ nhưng lại tốn điện gấp đôi, thậm chí phải sửa liên tục. Nếu ngân sách có hạn, tốt hơn nên đầu tư một thiết bị mới có công nghệ inverter để tiết kiệm về lâu dài.”
Thói quen tăng giảm nhiệt độ liên tục bằng tay cũng không cần thiết, nhất là khi các mẫu điều hòa hiện nay đã tích hợp cảm biến nhiệt tự động, có khả năng duy trì mức nhiệt ổn định. Việc can thiệp quá nhiều sẽ khiến máy phải điều chỉnh liên tục, dẫn đến tiêu hao điện không cần thiết.
Sử dụng điều hòa đúng cách không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe và nâng cao tuổi thọ thiết bị. Những điều chỉnh đơn giản như giữ mức nhiệt ổn định, kết hợp với quạt, vệ sinh máy thường xuyên và tránh bật tắt liên tục có thể giúp người dùng sử dụng điều hòa hiệu quả hơn trong mùa hè nắng nóng.
Thanh Hiền (t/h)
https://vietq.vn/sai-lam-khi-dung-dieu-hoa-khien-hoa-don-dien-tang-vot-suc-khoe-bi-de-doa-d233457.html
