Đối mặt với lượng rác thải và dấu chân carbon ngày càng gia tăng, ngành thời trang đang chuyển mình theo xu hướng tuần hoàn từ việc tái sử dụng, tái chế quần áo đến ứng dụng công nghệ tiên tiến nhằm giảm thiểu tác động môi trường.
Ngành thời trang hiện nay phải đối diện với vấn đề rác thải khổng lồ và sự tiêu thụ tài nguyên thiên nhiên không bền vững. Theo một báo cáo của Coherent Market Insights – công ty nghiên cứu thị trường và tư vấn kinh doanh, thị trường thời trang bền vững toàn cầu có giá trị 7,8 tỷ USD vào năm 2023 và dự kiến sẽ tăng vọt lên 33,05 tỷ USD vào năm 2030. Xu hướng nổi bật trong thị trường này là thời trang tuần hoàn khuyến khích việc tái sử dụng và tái chế quần áo nhằm giảm chất thải và dấu chân carbon.
Thời trang tuần hoàn giúp giảm chất thải và giảm thiểu tác động đến môi trường. Ảnh minh họa
Sự tăng trưởng của thị trường thời trang bền vững được thúc đẩy mạnh mẽ bởi nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng đối với các sản phẩm thân thiện với môi trường, có truy xuất nguồn gốc rõ ràng và được sản xuất theo tiêu chuẩn đạo đức. Báo cáo “Thị trường Thời trang Bền vững Toàn cầu” đăng trên tờ The Business of Fashion dự đoán tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) đạt 22,9% trong giai đoạn 2023 – 2030, với quần áo và các sản phẩm làm từ vải tái chế ngày càng chiếm ưu thế.
Các chuyên gia cho rằng, giải pháp cho những thách thức hiện nay nằm ở việc “biến dòng rác thải” của ngành thành nguồn nguyên liệu thô tái chế. Tuy nhiên, để đạt được điều này, các doanh nghiệp cần có những thay đổi căn bản trong cách thức sản xuất và kinh doanh.
Trước tình hình đó, Quỹ H&M của Thụy Điển đã công bố hợp tác với Quỹ Ellen MacArthur trong dự án “The Fashion ReModel”. Dự án này nhằm thúc đẩy các mô hình kinh doanh tuần hoàn như cho thuê, sửa chữa, tái bán và tái chế quần áo. Các thương hiệu tham gia cam kết gia tăng tỷ lệ doanh thu từ mô hình tuần hoàn trong ba năm tới và báo cáo tiến độ hàng năm lên Quỹ Ellen MacArthur. Nếu được nhân rộng, mô hình này hứa hẹn giúp ngành dệt may giảm đáng kể lượng khí thải nhà kính và thay đổi xu hướng tiêu dùng theo hướng bền vững.
Bà Christiane Dolva – Trưởng bộ phận Nghiên cứu & Trình diễn của Quỹ H&M nhấn mạnh: “Doanh thu phải được tách biệt khỏi việc sản xuất mới và khai thác tài nguyên thiên nhiên. Không có con đường khả thi nào để đạt được các mục tiêu khí hậu và đa dạng sinh học toàn cầu nếu không thay đổi mô hình kinh doanh hiện tại”.
Về phía bà Jules Lennon – Trưởng bộ phận Thời trang tại Quỹ Ellen MacArthur, cho biết: “Để nền kinh tế tuần hoàn trong thời trang trở thành chuẩn mực, chúng ta cần đẩy nhanh những nỗ lực trong thiết kế sản phẩm cũng như cải tiến quy trình kinh doanh, giúp quần áo được sử dụng nhiều lần thay vì bị vứt bỏ sau một lần mặc”.
Việc Quỹ H&M tài trợ cho The Fashion ReModel thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc chuyển đổi ngành thời trang theo hướng bền vững, đồng thời mở ra cơ hội kinh doanh mới thông qua sự hợp tác và đổi mới sáng tạo.
Bên cạnh đó, những tiến bộ công nghệ cũng góp phần định hình tương lai của thời trang tuần hoàn. Nhóm nghiên cứu của một công ty công nghệ sinh học tại Anh đã phát triển Nanocellulose – một loại vật liệu sinh học nhẹ, bền gấp 8 lần thép và cứng hơn sợi Kevlar, được sản xuất từ chất thải trái cây. Tiến sĩ Ben Reeve – CEO Công ty Modern Synthesis (Anh), cho biết: “Chúng tôi sử dụng rác thải từ nhiều nguồn để tạo ra Nanocellulose, với cấu trúc liên kết chặt chẽ, giúp tạo nên chất liệu nhẹ nhưng cực kỳ bền vững.”
So với truyền thống, chất liệu sinh học này tạo ra lượng khí thải rất ít, điều này có thể giúp giảm thiểu khí thải carbon của ngành công nghiệp thời trang. Ngoài ra, với khả năng nhuộm và tạo ra các lớp phủ khác nhau, chất liệu bền vững này có thể trở thành một sự thay thế linh hoạt cho hàng dệt may thông thường.
Bà Jen Keane – Công ty công nghệ sinh học Modern Synthesis (Anh) chia sẻ: “Chúng tôi không chỉ cố gắng để tạo ra một loạt chất liệu bền vững mới. Đây còn là cơ hội cho ngành công nghiệp thời trang, góp phần giảm thiểu tác hại của môi trường”.
Tại Nhật Bản, hãng máy in Seiko Epson dự kiến thành lập doanh nghiệp tái chế quần áo dựa trên công nghệ tái chế giấy hiện đại. Công nghệ mới của hãng hứa hẹn thu hồi hơn 50% sợi, với mục tiêu cuối cùng đạt 100%, thông qua quy trình “tái chế khô” sử dụng lượng nước tối thiểu, giúp tạo ra những sản phẩm có màu sắc tươi sáng và sắc nét.
Thực tế cho thấy, từ quần áo cũ, vải vụn, giấy báo đến nhựa – tất cả đều có thể trở thành nguồn nguyên liệu cho thời trang tái chế, biến hóa thành túi xách, giày dép, mũ và các sản phẩm thời trang khác. Theo Tạp chí Fashion Magazine, có tới 73% khách hàng thuộc thế hệ Millennials sẵn sàng chi trả mức giá cao hơn để sở hữu sản phẩm từ các thương hiệu thời trang bền vững, thiết kế mang phong cách vintage.
Sự chuyển mình của ngành thời trang không chỉ dừng lại ở các thương hiệu lớn. Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến hấp dẫn nhờ lợi thế sản xuất và cam kết phát triển kinh tế tuần hoàn. Ví dụ, Tập đoàn Syre – doanh nghiệp Thụy Điển chuyên sản xuất polyester tái chế công nghệ cao đang đầu tư từ 700 triệu đến 1 tỷ USD cho dự án “Tổ hợp sản xuất vải vóc công nghệ cao”. Dự án nhằm thiết lập trung tâm toàn cầu đầu tiên cho ngành dệt may tuần hoàn theo tiêu chuẩn Mỹ và Liên minh châu Âu (EU), hướng đến mô hình Net Zero.
Trong buổi làm việc với UBND tỉnh Bình Định, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, để phát triển bền vững, Việt Nam cần tích cực chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và đẩy mạnh kinh tế tuần hoàn song song với các động lực tăng trưởng truyền thống. Bộ trưởng cũng lưu ý, trong quá trình nhập khẩu và áp dụng công nghệ tái chế, yếu tố bảo vệ môi trường luôn được đặt lên hàng đầu, đòi hỏi các doanh nghiệp phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình xử lý nước thải và rác thải.
Dự án của Tập đoàn Syre nếu thành công sẽ không chỉ giúp Việt Nam trở thành trung tâm tái chế vải vóc hàng đầu khu vực mà còn thu hút thêm nhiều doanh nghiệp dệt may châu Âu đầu tư vào lĩnh vực thời trang tuần hoàn. Qua đó, sự chuyển đổi sang mô hình thời trang tuần hoàn không chỉ góp phần giảm thiểu tác động môi trường mà còn mở ra một kỷ nguyên mới cho ngành công nghiệp thời trang toàn cầu nơi mà sự sáng tạo, đổi mới và bền vững song hành cùng nhau.
Duy Trinh
https://vietq.vn/thoi-trang-tuan-hoan—giam-phat-thai-khi-nha-kinh-dua-nganh-cong-nghiep-phat-trien-ben-vung-d231007.html
