Ngày nay, thực phẩm bẩn xuất hiện rất nhiều trên thị trường gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe. Vậy tác nhân dẫn đến thực phẩm bẩn này là gì?
“Thực phẩm bẩn” không hề là một khái niệm xa lạ tại Việt Nam. Đặc biệt, trong thời gian gầy đây, khi thực phẩm bẩn len lỏi vào cả trường học, nhà máy, xí nghiệp… gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng thì thực trạng tiêu thụ thực phẩm bẩn được đánh giá là đang ở mức báo động cao gây ra tâm lý lo sợ cho người tiêu dùng trên diện rộng.
Việc sử dụng thực phẩm bẩn, dư thừa hàm lượng hóa chất chế biến, dư thừa thuốc trừ sâu, thuốc kháng sinh hay chất bảo quản một cách không có kiểm soát sẽ tác động trực tiếp đến sức khỏe người dùng. Theo WHO, Việt Nam đang là một trong những nước có tỷ lệ ung thư tăng cao nhất trên thế giới. Trong đó nguyên nhân do thực phẩm bẩn phổ biến chiếm tới 35%. Vậy tác nhân của những thực phẩm bẩn là gì? Thực tế, có rất nhiều tác nhân dẫn đến thực phẩm bẩn.
Có nhiều tác nhân dẫn tới thực phẩm bẩn bùng nổ. Ảnh minh họa
Do lạm dụng thuốc tồn dư các chất kháng sinh
Trong quá trình trồng trọt, thực phẩm có thể bị tồn dư các loại kháng sinh và hóa chất từ việc lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất trong phân bón hoặc trong thức ăn công nghiệp (đối với chăn nuôi) vượt quá tiêu chuẩn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho phép. Hàm lượng chất tăng trọng, chất tạo nạc trong thịt lợn, các chất kích thích. khiến nhiều người mắc ung thư.
Một trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng ung thư ngày càng tăng là do thực phẩm bẩn chứa những hợp chất gây hại từ việc dùng thuốc chống ôi thiu (được sử dụng cho các loại thịt), thuốc trừ sâu (diệt cỏ), thuốc nhuộm màu trong quá trình bảo quản, sơ chế thực phẩm; Sử dụng tràn lan hóa chất công nghiệp độc hại để ngâm cá khô, mực khô như hydrogen peroxide interox ST50.
Do cần thu hoạch sớm và đưa thực phẩm ra ngoài thị trường tiêu thụ, người nuôi trồng có thể lạm dụng các chất kích thích khiến cho cây trồng phát triển nhanh, mau chín và màu sắc đẹp hơn.
Sử dụng chất kích thích trong trồng trọt, chăn nuôi
Do cần thu hoạch sớm và đưa thực phẩm ra ngoài thị trường tiêu thụ, người nuôi trồng có thể lạm dụng các chất kích thích khiến cho cây trồng phát triển nhanh, mau chín và màu sắc đẹp hơn, hoặc tăng trọng lượng của vật nuôi vì lợi ích kinh tế.
Người trồng trọt, chăn nuôi có thể tìm mua dễ dàng những hóa chất này trên thị trường và sử dụng sai cách hoặc quá liều lượng quy định, khiến chất độc tích lũy trong thực phẩm gây độc khi con người ăn phải.
Việc sử dụng các chất phụ gia trong sản xuất trở nên phổ biến
Các loại phẩm màu, đường hóa học đang bị lạm dụng trong pha chế nước giải khát, sản xuất bánh kẹo, chế biến thức ăn sẵn như thịt quay, giò chả, ô mai… Phần lớn, thịt chế biến sẵn được xử lý bằng nitrat giúp giữ màu hồng của thịt và hương vị thơm ngon. Tuy nhiên, nitrat có nguy cơ gây ung thư. Theo nghiên cứu, tỷ lệ người ở các nước châu Âu có thói quen ăn nhiều đồ muối, người dân Trung Quốc có thói quen ăn xì dầu là những nơi có số người mắc ung thư đại trực tràng cao.
Bên cạnh đó, nhiều loại thịt bán trên thị trường không qua kiểm duyệt thú y, không đảm bảo tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Tình hình sản xuất thức ăn, đồ uống giả, không đảm bảo chất lượng và không theo đúng thành phần nguyên liệu cũng như quy trình công nghệ đã đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước đe dọa sức khỏe người sử dụng.
Do thói quen ăn uống, chế biến thực phẩm sai cách
Ung thư trực tràng cũng do thói quen ăn uống, sử dụng triền miên, dài ngày thực phẩm lên men, thực phẩm muối, thực phẩm chế biến sẵn tồn dư nhiều chất bảo quản như: thịt muối, dưa muối, cà, cá muối, thịt hun khói, xúc xích, xì dầu…
Thói quen cho đồ ăn vào hộp nhựa để quay trong lò vi sóng là thói quen không tốt cần từ bỏ. Nhựa khi cho vào nhiệt độ cao sẽ giải phóng ra chất độc nhiễm vào thức ăn. Phthalates là chất hóa học làm cho nhựa dẻo và bền hơn nhưng lại là chất gây rối loạn nội tiết gây rối loạn hoạt động của hormone và có thể gây ung thư.
Do thói quen chế biến thức ăn trong nhiệt độ quá cao và cháy xém như lò nướng, chảo chiên… Khi các loại thịt như thịt gà, thịt lợn, thịt bò hoặc cá, đặc biệt là các loại thịt đỏ được nấu chín hoặc chiên ở nhiệt độ cao sẽ tạo thành các hợp chất được gọi là amin dị vòng, (HCAs), cũng như hydrocacbon thơm đa vòng (PAHs). Những hợp chất này có thể thúc đẩy những thay đổi DNA có thể làm tăng nguy cơ ung thư trực tràng.
An Dương (T/h)
https://vietq.vn/nhung-tac-nhan-dan-den-thuc-pham-ban-bung-no-d193074.html
