Các nhà khoa học Mỹ nhận định, phương pháp mới kháng virus dựa trên công cụ chỉnh sửa gene CRISPR có thể ngăn virus corona chủng mới hoạt động và nhân lên, gây thoái hóa hệ gene của chúng.
Theo thông tin trên tờ Clinicalomicsm, nhóm các nhà khoa học tại Đại học Stanford (Mỹ) vừa phát triển kỹ thuật chỉnh sửa gene mang tên PAC-MAN (còn gọi là công cụ CRISPR kháng virus phòng bệnh ở tế bào người – CRISPR-Cas13) mang tới hy vọng tạo ra biện pháp đối phó đối với những chủng virus corona gây bệnh hô hấp.
Nhóm nghiên cứu cho biết, PAC-MAN tấn công mọi loại virus corona đã biết ở người và một lượng lớn virus corona trên những động vật khác. Tuy nhiên, họ không tiến hành nghiên cứu trên virus corona còn sống. Thay vào đó, họ dựa vào các đoạn tổng hợp của virus, cũng như tiêm virus cúm A H1N1 vào tế bào biểu mô phổi người.
Được biết, nhóm nhà khoa học đặt ra giả định rằng vòng đời của virus corona chủng mới nhiều khả năng tương tự virus họ hàng gần gây dịch SARS. Những virus này nhân lên bằng cách xâm nhập vào tế bào, giải phóng hệ gene ARN vào tế bào chất, sau đó tổng hợp ARN đối mã để từ đó sản xuất mARN cho bản sao mới. Phương pháp CRISPR giúp nhận dạng và làm thoái hóa hệ gene virus bên trong tế bào và mARN của nó.
Phương pháp CRISPR giúp nhận dạng và làm thoái hóa hệ gene virus bên trong tế bào và mARN của virus corona. Ảnh minh họa
Cas13d có hoạt tính xúc tác mạnh trong tế bào người. Do kích thước nhỏ (gồm 967 amino axit) độ đặc hiệu cao và tính xúc tác mạnh của Cas13d, các nhà nghiên cứu quyết định chọn phương pháp này thay cho những protein Cas13 khác để phá hủy virus ARN, bao gồm virus corona chủng mới và virus cúm A. Họ chọn một số vùng ít thay đổi trong hệ gene virus corona mã hóa các ARN làm khuôn để tổng hợp sợi ARN mới và protein vỏ bọc nhân cần thiết để virus corona nhân lên và hoạt động bình thường.
Theo nhóm nhà khoa học, việc ức chế những protein đó có thể giúp vô hiệu hóa quá trình sản sinh và hoạt động của virus, đồng thời giảm tải lượng virus thông qua làm thoái hóa chính hệ gene của nó. Để kiểm tra liệu CRISPR ARN có thể nhắm vào mọi biến thể của virus corona hay không, nhóm nghiên cứu thử nghiệm phương pháp trên 1.087 trình tự nCoV lấy từ Tổ chức Sáng kiến chia sẻ toàn bộ dữ liệu về Cúm mùa (GISAID). Họ nhận thấy phương pháp này phát huy tác dụng ở 1.083 trên 1.087 (99,6%) hệ gene nCoV, chứng tỏ hiệu quả với các biến thể virus khác nhau.
Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh, họ sẽ tiến hành thêm một số bước quan trọng trước khi thử nghiệm lâm sàng để điều trị Covid-19, trong đó có thử nghiệm và công nhận kỹ thuật trên virus corona sống cả ở tế vào người và mô hình động vật tiền lâm sàng.
Bảo Bình (Theo Clinicalomicsm)
http://vietq.vn/tim-ra-phuong-phap-moi-co-the-bop-nghet-su-song-cua-virus-corona-d172904.html
