Một nghiên cứu khoa học vừa công bố sẽ cho chúng ta sự tham khảo về việc các loại virus corona có thể sống bao lâu trên các bề mặt, và đâu là cách khử trùng chúng đúng cách.
Dịch coronavirus mới là một bệnh về đường hô hấp, có nghĩa là nó thường lây lan qua các giọt trong không khí. Khi người nhiễm bệnh ho hoặc hắt hơi, những giọt nước mang các hạt virus có thể rơi vào mũi hoặc miệng của người khác, hoặc bị hít phải. Nhưng một người cũng có thể nhiễm coronavirus mới nếu họ chạm vào bề mặt hoặc vật thể có các hạt virus trên đó, sau đó chạm vào miệng, mũi hoặc mắt, theo CDC.
Tuổi thọ chính xác của virus trên bề mặt như cột tàu điện ngầm, lan can cầu thang hoặc thậm chí tiền – phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm nhiệt độ xung quanh, độ ẩm và loại bề mặt.
Nhưng phạm vi ước tính “có thể hàng giờ đến một ngày hoặc lâu hơn”, Rachel Graham, một nhà dịch tễ học tại Đại học Bắc Carolina, nói với Business Insider.
Adrienne Marchetti, giám đốc điều hành của Nhà bếp Soup Pawtucket, lau bàn trong phòng ăn, nơi các bữa ăn được phục vụ vào ngày 2 tháng 3 năm 2020. Ảnh: Getty Images
Coronavirus tồn tại bao lâu trên bề mặt?
Một nghiên cứu được công bố trong tuần này trên Tạp chí nghiên cứu bệnh truyền nhiễm của Mỹ, đã xem xét tuổi thọ của các loại coronavirus khác được tìm thấy ở người trên các bề mặt khác nhau.
SARS coronavirus – ở nhiệt độ 68 độ F (20 độ C) – tồn tại trong hai ngày trên thép; bốn ngày trên gỗ và kính; và năm ngày trên kim loại, nhựa và gốm sứ.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng một chủng SARS tồn tại đến chín ngày trên bề mặt nhựa ở nhiệt độ phòng. SARS chỉ tồn tại từ hai đến tám giờ trên nhôm.
Theo Graham, những phát hiện này có khả năng áp dụng cho coronavirus mới, vì các bề mặt nhẵn như tay nắm cửa và mặt bàn dễ mang virus nói chung.
“Các bề mặt xốp – như tiền, tóc và vải – không cho phép vi rút tồn tại lâu vì các khoảng trống hoặc lỗ hổng trong các vật liệu đó có thể bẫy vi khuẩn và ngăn chặn sự di chuyển của nó”, Graham nói.
“Tiền xu sẽ truyền virus tốt hơn tiền mặt. Điện thoại thông minh của bạn, với tất cả kính và nhôm, cũng có thể mang các hạt virus.
Graham khuyên mọi người nên khử trùng điện thoại, “đặc biệt nếu bạn mang nó vào phòng tắm”.
Nhiệt độ xung quanh tạo ra sự khác biệt lớn
Một tình nguyện viên cung cấp dung dịch khử trùng tay cho hành khách tại Trung Quốc vào ngày 4 tháng 2 năm 2020.
Nghiên cứu gần đây cũng tiết lộ rằng sự tăng đột biến về nhiệt độ tạo ra sự khác biệt trong tuổi thọ của coronavirus. Từ 68 độ F (20 độ C) độ xuống 86 độ F (30 độ C), đã giảm thời gian SARS kéo dài trên bề mặt thép ít nhất một nửa.
Đó là bởi vì một số loại coronavirus, bao gồm cả loại mới này, có lớp vỏ siêu vi, là lớp chất béo bảo vệ các hạt virus khi di chuyển từ người sang người trong không khí. Tuy nhiên, lớp vỏ đó có thể làm khô virus, giết chết virus. Vì vậy, độ ẩm cao hơn, nhiệt độ vừa phải, gió thấp và bề mặt rắn đều tốt cho sự sống sót của coronavirus, Graham nói.
Điều này cũng giải thích tại sao virus đường hô hấp thường theo mùa: Nhiệt độ mát hơn giúp làm cứng lớp phủ giống như gel bảo vệ bao quanh các hạt.
Cách khử trùng bề mặt
Các tác giả của nghiên cứu gần đây đã lưu ý rằng coronavirus ở người có thể “bất hoạt hiệu quả” trên bề mặt trong vòng một phút nếu chúng được làm sạch bằng dung dịch chứa cồn ethanol 62% -71%, hydro peroxide 0,5% hoặc natri hypochlorite 0,1%.
“Chúng tôi hy vọng một hiệu ứng tương tự cũng có thể chống lại SARS-CoV-2”, họ nói thêm (SARS-CoV-2 là tên khoa học chính thức của virus Covid-19).
Graham cho biết những chất khử trùng bề mặt này thậm chí có thể hoạt động trong vòng 15 giây. Nhưng cô nói thêm, “để có được tỷ lệ tiêu diệt tuyệt đối giống như quảng cáo trên bao bì, bạn nên chờ đợi trong khoảng giữa năm phút và sáu phút”.
Tuy nhiên, khoảng thời gian đó có lẽ chỉ cần thiết nếu bạn đang làm sạch một bề mặt trong khu vực có người nhiễm bệnh. “Hầu hết các sản phẩm thương mại được dán nhãn ‘chất khử trùng’ đều nói về tỷ lệ tiêu diệt 99,9%”, cô nói – tỷ lệ đó chắc chắn dưới ngưỡng làm cho mọi người mắc bệnh, cô nói thêm. Nhưng mặt khác, chất khử trùng tay chứa cồn không lý tưởng để khử trùng bề mặt cứng vì nồng độ cồn không đủ cao.
Chất khử trùng tay có nghĩa là làm giảm mức độ nhiễm trùng trên tay của bạn “mà không tước đi tất cả các loại dầu và độ ẩm của da”, cô nói. “Chất khử trùng bề mặt – như Lysol, chất tẩy – tốt hơn cho cho các bề mặt khác”.
Ngừng chạm vào mặt và rửa tay
Graham nhấn mạnh tầm quan trọng của việc rửa tay và không chạm vào mặt – đó là những cách tốt nhất để giảm thiểu cơ hội lây coronavirus từ các bề mặt bên ngoài.
Nghiên cứu gần đây đã kết luận rằng nếu một người chạm vào bề mặt mà virut cúm A sống trong 5 giây, thì 32% vi rút sống trên bề mặt đó có thể truyền sang tay họ. “Nếu bạn chuẩn bị ăn, trang điểm, chơi với em bé, vân vân…, hãy rửa tay”, cô nói.
Cô ấy cũng đề nghị gội đầu nếu nó bị ao đó hắt hơi vào, mặc dù vi-rút không tồn tại lâu trên đó.
Tất nhiên, coronavirus không thể lây nhiễm qua tay bạn, vì vậy nếu bạn không bao giờ chạm vào mắt, mũi, miệng, bạn có thể tránh nhiễm trùng.
Nhưng nói thì dễ hơn làm. “Hầu hết con người chạm vào khuôn mặt của họ vài trăm lần mỗi ngày, vì vậy tốt nhất bạn nên nhận thức được bàn tay của bạn sạch đến mức nào”, Graham nói.
Khánh Hồng (theo CNBC)
http://vietq.vn/coronavirus-song-tren-cac-be-mat-trong-vai-gio-den-ngay-day-la-cach-khu-trung-dung-cach-d170607.html